رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 264114

بازار قلابی نظرسنجیها

ساعت 24- به نظر می‌رسد که قرار است همه‌چیزهایی را که از خارج وارد کشور می‌کنیم، به صورت وارونه آن را استفاده کنیم. چه از نهادهای سیاسی و چه از فناوری و وسایل مدرن و چه در علم. دانش نظرسنجی نیز یکی از این موارد است که در داخل کشور به صورت مبتذل و وارونه مورد استفاده یا بهتر است بگوییم سوءاستفاده قرار می‌گیرد و برای اثبات این ادعا چه نمونه‌ای بهتر از این انتخابات.

در ادامه یادداشت روزنامه «اعتماد» به قلم عباس عبدی و محسن گودرزی آمده است: در این انتخابات به‌ویژه در سه هفته اخیر، هر روز یک نفر پیامی برای ما می‌گذاشت و نتایج یک نظرسنجی از یک مرجع ناشناخته ولی معتبر! را ارسال می‌کرد که با ریز جزییات برای تمام استان‌ها با دقت دو رقم اعشار! نتایج را برآورد و سنجیده بود و این افراد که معمولا هم افراد باهوش و دقیقی بودند، توی دل‌شان خالی می‌شد و برای ما می‌فرستادند که نظر دهیم آیا درست است یا نه؟ ما هم بلافاصله و بدون خواندن آنها می‌گفتیم که وقت خودمان را صرف خواندن چنین مطالبی نمی‌کنیم، شما هم نخوانید.

نهادهایی که اخبار واضح و آشکار را وارونه جلوه می‌دهند در حالی که همه می‌دانیم واقعیت آن چیست، چگونه می‌توانند نظرسنجی درست ارایه دهند، که هیچ چیزش به چشم نمی‌آید؟! این‌گونه نظرسنجی‌ها را می‌توان در خانه نشست و از روی برخی قراین و شواهد، اعدادی را ردیف کرد در حالی که هیچ اعتباری ندارد. این نظرسنجی‌های جعلی که حتی نظرسازی هم نیست، برای جنگ روانی و خالی کردن دل طرف مقابل و محکم کردن دل طرفداران است.

در واقع این نوع نظرسنجی‌ها ابزاری است برای گمراهی و نه برای آگاهی و هدایت شدن و پیدا کردن راه تطبیق با جامعه. در حالی که نظرسنجی به معنای دقیق یک ابزار و شیوه کارآمد برای کنشگران در جامعه مردم‌سالار است که نقاط قوت و ضعف خود را بشناسند و برای بهبود وضع خود از نتایج آن استفاده کنند. این کار مستلزم وجود فضای آزاد و نیز سازمان‌های مستقل علمی برای تولید نظرسنجی است. سازمان‌هایی که بتوانند به لحاظ مادی روی پای خود بایستند.

متأسفانه در جامعه ما هیچ‌کدام از این شرایط محقق نشده است. خوشبختانه در انتخابات اخیر، ستاد آقای روحانی از طریق پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات قراردادی را منعقد و هزینه انجام مجموعه‌ای از نظرسنجی‌ها را متقبل شد که نه‌تنها در طول انتخابات ایده‌های سیاستگذارانه و تبلیغی خوبی از طریق نظرسنجی‌ها به دست آید، بلکه در زمان مقتضی نتیجه انتخابات نیز پیش‌بینی شود.

این کار به‌وسیله ما و برخی دیگر از همکاران انجام شد. به دلیل آنکه هزینه این کار را سفارش‌دهنده یعنی ستاد آقای روحانی تامین کرده بود و می‌خواست خود از نتایج آن در رقابت‌ها استفاده کند، به لحاظ اخلاقی و قانونی مجاز به انتشار نتایج آن به صورت روزانه نبودیم. از این‌رو نتایج این نظرسنجی‌ها فقط مورد استفاده سیاستگذاران ستاد قرار می‌گرفت که البته حق آنان بود، ولی اگر نهاد مستقلی وجود می‌داشت ترجیح می‌دادیم که نتایج برای عموم مردم منتشر شود.

شیوه اجرای نظرسنجی به صورت روزانه و با نمونه‌گیری خاص را برای نخستین‌بار در این انتخابات به کار گرفتیم و نحوه شکل‌گیری و تحول افکار عمومی را رصد کردیم. در طول دوران رقابت‌های انتخاباتی، بر مبنای نتایج نظرسنجی‌ها ایده‌هایی برای تبلیغات و سیاست‌های انتخاباتی پیشنهاد کردیم که مورد استفاده واقع و نتایج مثبت آن نیز در افزایش آرا دیده شد. همچنین از حیث پیش‌بینی نتایج موارد زیر به صراحت عنوان شد که تطبیق آن با نتایج حاصل نشان از ارزش و دقت ابزار علمی در شناخت امور است.

-‌ پیش‌بینی ما از میزان شرکت‌کنندگان در کل کشور ٤١ میلیون نفر بود که با کمتر از نیم درصد اختلاف همین نتیجه حاصل شد و ۴۱.۲ میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند.

-‌ آرای آقای روحانی و رئیسی را به نسبت ٦٠ به ٤٠ یعنی آرای آقای روحانی ۱.۵ برابر آرای آقای رئیسی را پیش‌بینی کردیم که نسبت موجود در آرای کنونی ۱.۴۹ است که دقیقا با اختلاف بسیار اندکی همان رقم است.

-‌ میزان مشارکت در شهر تهران را ٦٠ درصد برآورد کردیم که تاکنون رقم دقیق این مشارکت اعلام نشده است، ولی با توجه به مشارکت در کل استان تهران به نظر می‌رسد که مشارکت در تهران نیز به حدود ۴.۱ میلیون نفر برسد (پس از کسر ارقام مربوط به روستاهای شهرری و شمیرانات) که با توجه به جمعیت ٦.٦ میلیون نفری واجد حق رأی به منزله مشارکت ٦٢ درصد واجدین حق رأی است.

-‌ نسبت آرای آقای روحانی در تهران به آرای آقای رئیسی را ٧٠ به ٣٠ ارزیابی کردیم که این آمار در تهران حدود ٧٢ به ٢٨ است.

-‌ در کنار اینها، داده‌های ارزشمندی درباره گروه‌های اجتماعی، گرایش‌های اجتماعی و سیاسی به دست آمده است که به شناخت رفتار رأی‌دهی در جامعه کمک می‌کند.

آنچه گفته شد مؤید این نظر است که اگر نهاد نظرسنجی مستقل در کشور شکل بگیرد و مطابق با اصول اخلاقی و علمی عمل کند، همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند؛ در غیر این صورت همچنان شاهد بازار نظرسنجی‌های قلابی و گمراه‌کننده خواهیم بود.

ایسنا

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها