رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 310530

نایب رییس اتاق ایران خواستارشد

انتظار ایرانیان از بودجه 1397؛ تخصیص بر مبنای قیمت تمام شده

ساعت24-این روزها مدیران سازمان برنامه و بودجه با تلاش بی وقفه می خواهند لایحه بودجه سال1397 را به مجلس برسانند. از سوی دیگر علاقمندان به اقتصادسیاسی فعالان اقتصادی و اقتصاددانان امیدوارند برخی اصلاحات در بودجه نویسی راه اصلاحات ساختاری اقتصاد ایران هموار کند .

662662
حسین سلاح ورزی نایب رییس اتاق ایران در نوشته ای که برروی کانال تلگرامی اش گذاشته اظهارامید واری کرده است سازمان برنامه و بودجه ، دولت و مجلس بتوانند برای هرریال خرج توجیه اقتصادی سازمان خرج کننده را داشته باشند و به عبارت دیگر بودجه ها براساس قیمت تمام شده هرفعالیت اختصاص یابد. نوشته اورا می خوانیم:
تجربه ایران و سایر کشورهای دارای سنت بودجه نویسی چند مرحله ای که با سازوکار دموکراسی نیز سازگار باشد بودجه نویسی سالیانه برای کل کشور و برای دولت به مثابه نهادی که هم سازمان های خرج دارد و هم باید درآمدها را سامان دهد، کار بسیار دشواری است.اگر جمعیت ایران به جای 80 میلیون فقط 50 ملیون نفر بود و اگر درآمد حاصل از صادرات نفت خام به جای 50 میلیارد دلار در سال 80 میلیارددلار بود، بودجه نویسان ایران دردسر کمتری داشتند، اما نمی توان گفت بازهم کارشان سخت نبود. تنگنای اصلی بودجه نویسان این است که در هر زمان خواسته های شهروندان را اگر تبدیل به پول کنیم همیشه از مقدار پولی که موجود است و منابع بودجه به حساب می آیند بیشتر است و تخصیص این منابع محدود به خواسته های پر شمار و براساس اولویت ها نفس گیر است. به لحاظ فنی و اقتصادی نیز باید دید از بودجه انتظار داریم به کدام ابزار تبدیل شود، زیرا بودجه بر اساس اینکه چه باید باشد کارکردهای گوناگونی پیدا می کند.

اگر به طور مثال جامعه ایرانی در کلیت سیاسی خود به این نتیجه برسد که برخی از هدف های مهم با کمترین هزینه به دست آید، بودجه کارآمدی و کارایی پیدا می کند و آنگاه بودجه نویسان باید بدانند کدام فعالیت بیشترین اولویت را در هدف گذاری ها دارد. از سوی دیگر اگر کوشش و تلاش برنامه ریزان و بودجه نویسان این باشد که هر ریال خرج در بودجه به سرمایه گذاری و در آمد بیشتردر دوره بعد تبدیل شود بودجه به ابزار رشد تبدیل می شود. گاهی اوقات بودجه نویسان ناگزیر می شوند براساس تمایل عمومی جامعه و اکثریت شهروندان درآمد بودجه را بر مالیات دریافتی استوار کنند و از پر درآمدهای جامعه مالیات بیشتری بگیرند و در مسیر افزایش رفاه مادی کم درآمدها هزینه کنند. در این صورت بودجه سالیانه به ابزاری در خدمت توزیع درآمدها تبدیل می شود. بدیهی است که ترکیب بندی غالب و خواست اصلی از بودجه می تواند یکی از اشکال یاد شده باشد و در ضمن بودجه به ابزارهای دیگر نیز انعطاف نشان دهد. بودجه های سالیانه ایران در سال های اخیر کدام ویژگی را داشته اند و چگونه می توان فهمید که به هدف رسیده اند یا نه؟ واقعیت این است که در ایران به دلایل تاریخی و سیاسی فرهنگی و اقتصادی ، بودجه نویسی بیشتر یک رخداد سیاسی به حساب می اید تا یک ابزار اقتصادی که کارکردهای خاص را دنبال کند و این وضعیت هنوز وجود دارد. به این معنی که سازمانها و نهادهایی که منابع بودجه ای به آنها داده می شود تا براساس آن فعالیت خود را در اندازه موجود ، کمتر از سال قبل و یا بیشتر از سال قبل انجام دهند با روش های گوناگون به گونه ای نشان می دهند که فعالیت آنها مهمترین فعالیت است و باید سهم آنها از منابع بودجه افزایش یابد. سازمانهایی که وظیفه آنها تامین امنیت داخلی و خارجی شهروندان و سرزمین است هرگز نمی توانند ببینند فعالیت آنها کمتر از فعالیت های دیگرنهادها نشان داده شود و شاخص نیز میزان بودجه ای است که به آنها اختصاص می یابد. این مدیران با استفاده از رسانه هایی که در اختیارشان است و برپایه نفوذی که در سازمان برنامه ریزی و یا بودجه نویسی یا مجلس قانونگذاری دارند راه را برای دریافت سهم بیشتر از منابع موجود هموار می کنند. رهبران و مدیران سازمان ها و نهادهای فعال در حوزه بهداشت و درمان، آموزش رسمی در مقاطع گوناگون، فرهنگ و هنر و ورزش و جوانان نیز این گونه می اندیشند و براساس معیارها و مترهایی که دارند کارشان را حیاتی جلوه داده و سهم بیشتری می خواهند. وزارتخانه های اقتصادی مثل جهاد کشاورزی، صنعت و معدن و تجارت، راه و شهر سازی، نفت و نیرو نیز برای دریافت سهم بیشتر از منابع بودجه دلایل و مستندات خود را دارند. در چنین فضایی است که گروه های اجتماعی مثل کارمندان دولت می خواهند دولت درآمد آنها را افزایش دهد و یا بازرگانان و صاحبان بنگاه های صنعتی می خواهند سهم آنها از مالیات کمتر شود و... .


بودجه سال 1397 که این روزها در حال تهیه است و در هیات دولت درباره آن بحث و گفت وگو می شود باید از گذرگاه های سخت عبور کند و در آخر زمستان به دستگاه ها ابلاغ شود. بخش خصوصی ایران و بویژه اتاق بازرگانی ایران نیز با تشکیل یک کارگروه تخصصی قصد دارد در فرآیند تهیه و تصویب بودجه اثربخشی بیشتری نسبت به سال های پیش داشته باشد. برای اینکه این اثربخشی اتفاق بیفتد بدیهی است که کارگروه یاد شده باید با همکاری کارآمدترین اقتصاددانان و برنامه ریزان و بودجه نویسانی که حالا در سازمان بودجه نویسی فعالیت رسمی و سازمانی ندارند کار راگسترش داده و همپای سازمان بودجه نویسی حرکت کند. در این نوشته کوتاه نمی توان در باره پیچیدگی های بودجه نویسی و شرایط سختی که بر بودجه نویسان می گذرد همه نکات را آورد و جا دارد که همه همکارانم در اتاق ایران، اتاق های سراسر کشور، کمیسیون های تخصصی، تشکل های کارفرمایی نیرومند و دارای نهاد کارشناسی موضوع بودجه سال 1397 را با جدیت و مسئولیت پذیری بالاتر از هر زمان دیگر دنبال کنند. از مدیران زحمتکش و سخت کوش بوجه نویسی نیز انتظار داریم با اطلاع رسانی دقیق، شفاف و بهنگام از هر مرحله وفرایند کار، راه را برای همکاری و اعتماد سازی با بخش خصوص هموار کنند.
به نظر اکثریت کارشناسانی که در فرآیند تدوین و اجرای بودجه های سالیانه دهه های اخیر توجه کارشناسی و نظارتی داشته اند روشنی ها و تاریکی های بودجه سال 1397 به دلیل روزگار نه چندان خوش در سطح کلان، فراتر از اندازه های سال های سپری شده است و باید همه نکات کارشناسی رعایت شود. یکی از مهمترین نکاتی که از بودجه نویسان انتظار می رود و البته می دانیم کار دشواری است، این است که در تخصیص هر ریال برای هر فعالیتِ هر سازمان و هرنهاد اصل مهم و اقتصادی «قیمت تمام شده» را رعایت و بر اجرای آن ایستادگی شود. اگر هر دستگاه دولتی و یا عمومی را موظف کنیم که برای درخواست های بودجه ای خود و برای فعالیتهایشان قیمت تمام شده را ارائه کنند، گام بلندی درمسیر شفافیت برداشته ایم.
جامعه ایرانی این روزها که می داند دست دولت برای هر هزینه ای و به هر میزان از سوی صدها دستگاه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بسته است، باید از بودجه نویسان حمایت کنند تا بودجه ها براساس قیمت تمام شده و با رعایت زمان بندی ارایه شود. اتاق بازرگانی و تشکل های نیرومند می توانند به بودجه نویسان در این باره کمک کنند.

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها