بوی بهبود ز اوضاع زمانه؛ رفع حصر نزدیک است؟/ته دل همه آقایان این است که حصر برداشته شود
ساعت24-رفع حصر نزدیک است. این نوید را محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت می‌دهد و با همین یک جمله ثابت می‌کند حسن روحانی در دولت دوازدهم وعده‌هایش را فراموش نکرده است. از نگه‌داشتن دستی که دکمه فیلترینگ را می‌زند گرفته تا یافتن کلیدی برای قفل حصر.
به گزارش روزنامه اعتماد؛ حالا یک ماه از سال گذشته و نوبخت می‌گوید: «ما در شرایطی هستیم که همه باید در کنار هم باشیم و اینکه از شایستگی برخی از شخصیت‌های نظام بنا به دلایلی نتوانیم استفاده کنیم، خوب نیست. امروز با توجه به شرایط باید کنارهم باشیم و دولت از رفع حصر حمایت می‌کند، موضع آقای رییس‌جمهور را می‌بینم و ای کاش بخشی از جامعه تلاش‌های دولت در این زمینه را می‌دانست. اینکه ما با رفع حصر شاهد برخورداری کشور از فرزندانش باشیم، نزدیک است.»
فال نیک
این جملات نوبخت حجم قابل توجهی از امید را به حامیان دولت و آن بخشی از جامعه که مطالبه رفع حصر دارند، تزریق کرد. هر چه باشد او سخنگوی دولت است و بر مبنای خبرها و اطلاعاتش حرف می‌زند. بعید هم به نظر می‌رسد که بدون برنامه‌ریزی قبلی یا بدون اطلاع رییس‌جمهور در خصوص چنین موضوعی اطلاع‌رسانی کند. بر همین اساس باید باور کرد که خبرهای خوبی در راه است.
طولانی شدن این پرونده و وعده وعیدهای روی زمین مانده اما برخی افراد همچون خانواده محصورین را دیرباور کرده است. برای همین هم بلافاصله بعد از شنیدن حرف‌های نوبخت سراغ اعضای کمیته رفع حصر می‌روند تا مطمئن شوند اقدام جدیدی صورت گرفته و خبر خوشی در راه است. محمدحسین کروبی، فرزند شیخ مهدی کروبی در گفت‌وگو با «اعتماد» گفت: «با اعضای کمیته رفع حصر تماس گرفتم که از اظهارات آقای نوبخت و اقداماتی که دولت تاکنون داشته اظهار بی‌اطلاعی کردند اما امیدواریم این‌بار اقدامی عملی در جهت رفع حصر انجام شود و مثل پنج سال گذشته در حد حرف یا وعده و وعید نباشد.»
وی با ابراز خوشحالی از اینکه دولت برای اولین‌بار به صورت شفاف موضع خود را درباره رفع حصر اعلام کرده است، گفت: « انتظارمان این است که اقدام عملی در این زمینه صورت گیرد و در صورت صلاحدید گزارشی به اطلاع کمیته رفع حصر و خانواده محصورین داده شود. انتظار مردم که با امیدی تا ساعت ١٢ شب در صف‌های رای ایستادند این بود که آقای روحانی احساس مسوولیت بیشتری نسبت به درخواست رفع حصر داشته باشد و تلقی مردم این نباشد که خدای ناکرده آقای روحانی بعد از انتخابات طور دیگری به درخواست مردم نگاه می‌کند.»
محمدحسین کروبی خاطرنشان کرد: «به هر حال سخنان آقای نوبخت را به فال نیک می‌گیریم و امیدوار هستیم در سال ٩٧ هر چی زودتر این حصر غیرقانونی پایان پذیرد.»
می‌توان کمی از محمدحسین کروبی خوشبین‌تر بود و به اتکای اتفاق نظرنسبی موجود در مورد ضرورت گره‌گشایی از پرونده حصر باور کرد که روحانی و همراهانش با استفاده از اختیارات و امکانات خود گام‌هایی برداشته‌اند. وعده رفع حصر از زبان سخنگوی دولت و معاون اول رییس‌جمهور به فاصله تقریبا یک ماه و در شرایط غیرانتخاباتی اکتفا می‌کند اما پیگیری‌های برخی نمایندگان مجلس و کمیته رفع حصر یا اظهارنظر سیاسیون بعضا اصولگرا نیز آفتابی است دلیل آفتاب و این امید را می‌دهد که آنچه می‌شنویم و می‌خوانیم فراتر از وعده است.
پیگیری‌هایی که با رییس‌جمهور شدن روحانی در سال ٩٢ آغاز و به عنوان یک مطالبه جدی در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور طرح شد، در راه به ثمر رسیدن است. البته او در این مسیر تنها نبوده است و مجلس دهم نیز بعد از شکل‌گیری در خرداد ٩٥ به عنوان یک بازوی کمکی وارد عمل شد. نمایندگان اصلاح‌طلب از جمله الیاس حضرتی تلاش‌هایی کرده بودند اما امیدواری‌ها از نیمه مرداد ٩٦ یعنی بعد از آن جلسه پرحاشیه شورای مرکزی فراکسیون امید و تشکیل کمیته رفع حصر تقویت شد. الیاس حضرتی، محمدرضا تابش، قاسم میرزایی‌نیکو، محمد کاظمی، غلامرضا حیدری، علی نوبخت‌حقیقی و عبدالرضا هاشم‌زایی در قالب کمیته مذکور و محمدرضا عارف رییس فراکسیون امید، مسعود پزشکیان و علی مطهری به عنوان نواب رییس مجلس دست به کار شدند و خواستند که در گفت‌وگو با روسای قوا و مسوولان سیاسی و امنیتی از جمله دبیر شورای عالی امنیت ملی راهی برای حل و فصل این مشکل بیابند. فراهم شدن مقامات این دیدار تا آبان ماه طول کشید و از محتوای آن نیز چیز زیادی به بیرون درز نکرد. فقط همین قدر که غلامرضا حیدری گفت «خوب و امیدوارکننده» بود.
در همین اثنا اعتصاب غذای مهدی کروبی بستر ورود عملی دولت را فراهم کرد. اجابت یکی از درخواست‌های کروبی از سوی دولت و خروج ماموران امنیتی نشان داد که روحانی در حیطه اختیارات خود عمل می‌کند. کمی بعد ماجرای دیدار علی لاریجانی رییس مجلس با یکی از اعضای شورای عالی امنیت ملی رسانه‌ای و امیدواری‌ها بیشتر شد. به گفته سخنگوی شورای عالی امنیت ملی در آن جلسه تصمیم خاصی گرفته نشد اما موجب شد که رسانه‌های اصولگرا تا حدی تغییر رویه دهند و به جای تخریب و توهین به بررسی چیستی و چرایی حصر بپردازند. در ادامه این تلاش‌ها و رایزنی‌ها بود که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در حاشیه حضورش در نمایشگاه مطبوعات استفاده از واژه حصر را نادرست خواند و گفت که محصورین هرکس را بخواهند ملاقات می‌کنند. این آغاز گشایش‌ها بود و دیدارهای سیاسی کروبی آْغاز شد. او میزبان اسماعیل دوستی، محمدرضا عباسی‌فرد و حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور بود.
میر حسین موسوی و زهرا رهنورد که از ابتدای حصر وضعیت سخت‌تر و پیچیده‌تری داشتند نیز فرصت این را پیدا کردند که برخی از اعضای خانواده را بیشتر و راحت‌تر از قبل ملاقات کنند. حتی دیدارهای چندساعته زهرا رهنورد با مادر بیمارش شایعه رفع حصر را به راه انداخت.
با این همه، برخلاف اعلام قبلی در روزهای پایانی اسفندماه خبری از رفع حصر نشد و علی مطهری در اظهارنظری از خلف وعده مسوولان گلایه کرد. این خلف وعده اما اصلاح‌طلبان را ناامید نکرد و برای همین بود که الیاس حضرتی در آخرین روز تعطیلات نوروزی دست به قلم شده و خطاب به رییس‌جمهور خواست که از همه اختیارات خود استفاده کند زیرا «ادامه این روند به صلاح نظام نیست.»
همصدایی برای رفع حصر
پیگیری‌ها ادامه یافت و حتی خبرهای غیر رسمی از طرح این موضوع در جلسه اخیر حسن روحانی، سید محمد خاتمی، ناطق‌نوری و اسحاق جهانگیری حکایت داشت. فقط همین نبود و اعضای فراکسیون امید از فرصت جلسه یکشنبه عصر با سران قوا نیز برای تاکید بر ضرورت رفع این مساله استفاده کردند. نکته اینجا است که اصلاح‌طلبان در مطالبه رفع حصر تنها نیستند و شاهدیم که بسیاری از نمایندگان مستقل مجلس یا فعالان سیاسی اصولگرا نیز در ماه‌های اخیر تحقق این مهم را لازم می‌دانند. ابوالقاسم رئوفیان، فعال سیاسی اصولگرا از جمله کسانی است که باور دارد مسائل هزینه‌سازتر از رفع حصر هم وجود دارد لذا می‌توان با حل و فصل پرونده حصر بخشی از تنش‌های جامعه را کاست. او در همین اسفند ماه گذشته در گفت‌وگویی با ایلنا گفته بود: «نگرانی برخی مسوولان از این بابت است که ممکن است حضور محصوران در جامعه تنش‌زا باشد و مصالح نظام به خطر بیفتد. لذا حصر ادامه دارد که البته به نظر من رفع حصر در مورد آنان هیچ تهدیدی برای نظام در پی نخواهد داشت اما این رفتارهای احمدی‌نژاد است که برای نظام هزینه دارد.»
نمایندگان مجلس از ابزار خود یعنی نطق و تذکر و... استفاده می‌کنند تا توجه‌ها را به این موضوع جلب کرده و رفع حصر را خواستار شوند. برای مثال جهانبخش محبی‌نیا، نماینده میاندوآب هفته قبل در نطق میان دستور خود گفت: «من می‌گویم نه حرف حصرنشینان درست است نه حرف قصرنشینان. به خاطر خدا دست از لجاجت برداریم. ما نزدیک به یک میلیون نفر شهید و آزاده داده‌ایم. بعضی‌ها شرم کنند از اینکه اختلافات را ادامه می‌دهند. اگر مصلحت کشور این است که یک آزادی را بدهید، خب بدهید. ما به اندازه کافی دشمن داریم و بچه‌های انقلاب نباید به جان هم بیفتند.»
غلامعلی جعفرزاده، نایب‌رییس فراکسیون مستقلان ولایی نیز دیروز به نامه‌نیوز گفته بود: «نمی‌خواهم بگویم آقایانی که امروز در حصر هستند خطا نکردند، هیچ‌کسی همچنین حرفی نمی‌زند، قطعا آنها اشتباهاتی مرتکب شدند اما ضرورت دارد ما با حل مسائل داخلی خودمان برای درست کردن کشور یکدیگر کشور را کمک و همیاری رسانیم.»
مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردمسالاری نیز همین یکی دو هفته قبل برای طرح موضوع یک راست سراغ رهبری رفت و از او خواست که وارد عمل شد. او با طرح این پرسش که « طرح گفت‌وگوی ملی چه شد؟» گفت: «من بارها از مقام معظم رهبری تقاضا کردم بازهم تکرار می‌کنم، رهبر عزیز پس از هفت سال دستور فرمایید رفع حصرها انجام شود و رییس‌جمهور محترم ما به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی به وعده خود عمل کند به‌ویژه آنکه ماهیت افرادی همچون احمدی‌نژاد دیگر بر همگان روشن شده است.»
اکنون و بعد از این اجماع نظر نسبی، محمدباقر نوبخت از نزدیک بودن رفع حصر خبر داده است. سوال اینجا است که چقدر نزدیک؟ آیا این‌بار نیز بعد از چند ماه صبر و امیدواری کار به خلف وعده می‌رسد یا واقعا رفع حصر صورت می‌گیرد؟
فصل الخطاب رهبری
جلال جلالی‌زاده، نماینده سابق مجلس نیز در یادداشتی نوشت: موضوع حصر همواره یکی از مهم‌ترین چالش‌های دولت حسن روحانی بوده است. هرچند مشکلات فراوان سیاسی و اقتصادی در کشور وجود دارد، اما با توجه به وعده‌های انتخاباتی رییس‌جمهور «رفع حصر» یکی از جدی‌ترین مطالبات جامعه ایران است که باید هرچه سریع‌تر جهت تحقق این وعده گام برداشت. گشایش در وضعیت محصورین، آثار و نتایج مثبتی را برای کشور به همراه دارد. یکی از آثار مثبت این عمل، برطرف شدن برخی مشکلات سیاسی و نگرانی‌هایی است که درگذشته میان جناح‌های مختلف ایجاد شده است. آنچه و آنکه این مشکلات را پدید آورد، این روزها خود تبدیل به مشکل شده و این روزها در زندان هستند. کسانی که با رفتن به زندان نیز سبب تشدید تنش در کشور شده‌اند. رفع حصر می‌تواند موجب نزدیکی جریان اصلاحات به حاکمیت و همچنین برطرف کردن نگرانی‌هایی باشد که در گذشته نسبت به اصلاح‌طلبان شکل گرفته است. اصلاح‌طلبان همواره در کمال آرامش به دنبال توسعه کشور و ایجاد فضای امن برای شهروندان هستند. با توجه به ارجاع پرونده حصر به شورای عالی امنیت ملی که ریاست آن بر عهده رییس‌جمهور است با رویکرد حل با دستور رهبری، به نظر می‌رسد دیگر مانعی برای حل این مشکل وجود ندارد زیرا نظر ایشان فصل‌الخطاب است.
بوی بهبود ز اوضاع زمانه
الیاس حضرتی، نماینده تهران در مجلس نیز نوشت: طولانی‌تر شدن حصر به نفع نظام نیست. نمایندگان مجلس، فعالان سیاسی، بعضی از مسوولان بلندپایه، فارغ از گرایش حزبی‌شان، مدت‌های مدید است که تلاش می‌کنند پایان مسالمت‌آمیز و مصلحت‌جویانه‌ای برای حصر رقم بزنند. در این خصوص اخبار پنهانی و معامله‌های پشت پرده‌ای وجود ندارد که مردم از آن بی‌خبر باشند. خبرها را اگر پیگیری کرده باشید، می‌دانید که گفت‌وگوها و نامه‌نگاری‌هایی در سطح مسوولان امر رد و بدل شده و خدا را شکر در چند ماه اخیر گشایش‌هایی نیز صورت گرفته است. مردم نامحرم نیستند، از آنجایی که رفع حصر خواست اکثرشان بوده و در مقاطع مختلف و به مناسبت‌های سیاسی آن را برزبان آورده‌اند شایسته است که –به دور از هیاهو وجنجال بی‌مورد- در جریان روند عمومی پرونده قرار بگیرند.
مردم بزرگوار ما در سه، چهار انتخابات گذشته حضوری چشمگیر داشته‌اند و بعد از ماجراهای تلخ ٨٨ وفاداری‌شان را به نظام جمهوری اسلامی به اثبات رسانده‌اند. نه تنها یکی از مطالبات جدی ایشان از رییس‌جمهور رفع حصر و گشایش فضای سیاسی بوده است بلکه کتبی و شفاهی از وکلای خود در مجلس شورای اسلامی خواسته‌اند قانونی و در نهایت آرامش، جلوی تداوم حصر را بگیرند. روزی هم که شورای عالی امنیت ملی مسوولیت این پرونده را به عهده گرفت قرار شد تا با پرهیز از نزاع سیاسی و جنجال خبری و بدون شلوغ‌کاری‌های رسانه‌ای، زمینه‌های احقاق حقوق شهروندی محصورین هرچه زودتر فراهم شود. عقلا و خیرخواهان و دلسوزان نظام می‌دانند که این گره، گره‌ای نبوده و نیست که کسی بخواهد یا بتواند با دندان بازش کند. همچنین تندی و درشت‌گویی و سوءظن در این عرصه ما را به نتیجه نمی‌رساند. اضافه می‌کنم که در این کار از بده بستان‌های سیاسی و از تمناهای حزبی و جناحی هم باید دوری کرد و صرفا کار را به کارشناسان مدبر سپرد تا آخرین قدم‌های رفع حصر را بردارند و جامعه را که در این سال‌ها، به خصوص در این ماه‌های اخیر، از بسیاری ناملایمت‌های فرهنگی و اقتصادی رنجیده‌خاطر شده، شاد کنند و امید به اصلاح و تداوم تدبیر را تقویت کنند. ضمن اینکه وقتی مصلحت‌جویانه و عملگرایانه به ماجرا نگاه می‌کنیم هیچ‌یک از گروه‌های وفادار به نظام جمهوری اسلامی را نمی‌بینیم که از ادامه حصرمنتفع شود و برآن اصرار بورزد. در این میان ادامه حصر اگر نفعی داشته باشد برای معاندین است که بهانه‌جویی کنند و بر آتش نارضایتی مردم بدمند و علیه آزادی و آشتی ملی تبلیغات راه بیندازند. بلکه برعکس، اتمام حصر می‌تواند نشاط سیاسی و شادابی اجتماعی را به جامعه برگرداند و مردم بزرگوار و همراه با انقلاب را به نظام و دولت امیدوارتر کند. البته خیلی‌ها هستند که برای حصر دلایلی ریز و درشت برمی‌شمرند. به نظرم الآن وقت خوبی برای بحث درباره آن دلایل نیست زیرا این دلایل هرچه باشند و حتی اگر بنا به ملاحظاتی در زمان خود موجه بوده باشند امروز دیگر توجیهی ندارند. از یاد نبریم آن فضای سیاسی‌ای که هشت سال پیش منجر به حصر آقایان موسوی و کروبی و سرکار خانم رهنورد شد، امروز نزدیک صد و هشتاد درجه تغییر کرده و حتی می‌شود گفت بافت سیاسی/ اجتماعی کشور عوض شده است. امروز آقای دکتر احمدی‌نژاد و حلقه نزدیک به او در موقعیت جدیدی قرار گرفته‌اند. همچنین دادگاه‌های صالحه جمهوری اسلامی بعضی از افراد دولت سابق را روانه زندان کرده و بسیاری از نیروهای طرفدار جمهوری اسلامی هم از این جمع تبری جسته‌اند. لذا حصر با هر نیتی که اعمال شده باشد، سالبه به انتفاء موضوع است و ادامه آن نیز کارکرد و معنای خود را از دست داده است. به خاطر همان تغییر بافت سیاسی و به خاطر درخواست‌های مکرر مردم، خصوصا موکلین تهرانی‌ام بوده که بارها و بارها برای اتمام حصر دست یاری به سوی مسوولان عالی‌مقام دراز کرده‌ام و کتبی و شفاهی از رییس‌جمهور و از رییس مجلس و بطور ویژه از دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی خواسته‌ام تا با تدبیر و خیرخواهی نسبت به آزادی محصورین اقدام کنند. خدا را شکر که بوی خیر از اوضاع شنیده می‌شود و حالا که در ماه مبارک شعبان به سر می‌بریم و به رحمت عام پروردگار نزدیک می‌شویم امیدواریم با حسن تدبیر مسوولان بلندپایه و عنایت ویژه مقام معظم رهبری، قصه پر غصه حصر نیز به سر بیاید، ان‌شاءالله تعالی.
اعتماد
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.