هشدار بابت حذف گوشت از سفره فرودستان
ساعت 24 - حذف کامل گوشت از سفره‌ی اقشار ضعیف جامعه که از پیامدهای مسلم حذف ارز ترجیحی است، تبعات بسیاری بر سلامت بخش زیادی از مردم خواهد گذاشت و اوضاع را از آنچه هست وخیم‌تر خواهد کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، هفته گذشته سازمان برنامه و بودجه از حذف ارز ترجیحی گوشت خبر داد و اعلام کرد که باید متکی به تولیدات داخل باشیم. پیشتر نیز حذف ارز ترجیحی دارو سبب افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها شده بود.
اواخر سال ۱۴۰۱، زمانی که دولت سیزدهم تصمیم به حذف ارز ترجیحی گرفت، بسیاری از اقتصاددانان این اقدام دولت را باعث افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها دانستند. همان زمان دولتی‌های اعلام کردند که با اجرای سیاستهای حمایتی می‌توان از آسیب به اقشار ضعیف جامعه جلوگیری کرد.
سیاست حذف ارز ترجیحی اما در عمل سبب افزایش سرسام‌آور قیمت کالاها شد و سیاستهای به اصطلاح حمایتی دولت که در قالب پرداخت یارانه‌ها اجرا شد، نتوانست به اقشار ضعیف جامعه کمکی کند.
اگرچه پیشتر و با افزایش نرخ تورم، قیمت گوشت و مرغ و لبنیات افزایش یافته بود و بسیاری از حقوق‌بگیران این کالاها را از سبد غذایی خود حذف کردند یا کاهش دادند، اما حالا حذف ارز ترجیحی گوشت، این نگرانی را ایجاد کرده که این کالای مهم و اساسی نیز از سفره‌ی خیلی‌های دیگر حذف شود.
افزایش سرسام‌آور نرخ تورم و عدم افزایش دستمزد کارگران مطابق با تورم، سبب کوچک‌تر شدنِ سفره‌ی کارگران طی سال‌های اخیر شده، به طوریکه بسیاری از فعالان اجتماعی و کارگری از خیلی وقت پیش، نسبت به تبعاتِ کوچک شدن سفره‌ی کارگران و حذف کالاهای موثر بر سلامتی، ابراز نگرانی کرده‌اند. حالا در چنین شرایطی، حذف گوشت از سفره‌ی اقشار ضعیف جامعه، که از پیامدهای مسلم حذف ارز ترجیحی است تبعات بسیاری بر سلامت بخش زیادی از مردم خواهد گذاشت و اوضاع را از آنچه هست وخیم‌تر خواهد کرد.
مصطفی شریف، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در گفتگو با «ایلنا» در رابطه با پیامدهای حذف ارز ترجیحی از گوشت گفت: فلسفه وجود ارز ترجیحی این بوده که به اقشار آسیب‌پذیر و نهادها و واحدهایی که از وضعیت اقتصادی آسیب می‌بینند، کمک شود. مادامی که برای حفظ قدرت خرید این اقشار و تامین حداقل‌های ضروری زندگیشان تدبیری اندیشیده نشود، این اقدام می‌تواند آسیب‌زننده باشد.
وی ادامه داد: گرچه نمی‌توان منکر این موضوع شد که ارز ترجیحی ممکن است باعث ایجاد رانت‌هایی برای عده‌ای شود اما برای اجرای سیاستی مثل حذف ارز ترجیحی، ابتدا باید به اقشار آسیب‌پذیر فکر کرد و سپس نسبت به اخذ چنین تصمیماتی اقدام کرد.
این استاد اقتصاد تاکید کرد: آن‌طور که باید، سیاستهای جایگزین برای اقشار ضعیف جامعه دیده نشده است. ضمن اینکه باید تاکید کنیم که با اجرای این قبیل سیاست‌ها، اقشار کم‌درآمد بیشتر از اقشار پُردرآمد آسیب می‌بینند. به‌عنوان مثال، در مورد افزایش قیمت گوشت قرمز، گوشت سفید و لبنیات، اقشار با درآمد پایین بیشتر متاثر می‌شوند. حقوق آن‌ها ثابت است و افزایش قیمت در حالیکه حقوق ثابت است، سبب حذف کالاها از سفره می‌شود.
چرا سیاستهای اقتصادی در راستای بدتر شدنِ اوضاع اقتصادی اقشار ضعیف جامعه است؟ شریف در پاسخ به این سوال گفت: این موضوع را می‌توان به در دسترس بودنِ این اقشار و ضعف مدیریتی و ضعف قوانین نسبت داد. ببینید مثلا در رابطه با پرداخت مالیات، تمرکز درآمد مالیاتی روی مالیات بر درآمد حقوق‌بگیران است. در حالیکه گروه‌های دیگر به راحتی از زیر بار پرداخت مالیات فرار می‌کنند.
وی تاکید کرد: تصمیم‌گیری‌ها اغلب به‌صورت خطی انجام می‌شود و آثار مختلف آن بر اقشار مختلف به‌درستی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. قشر آسیب‌پذیر، قشری است که نمی‌تواند نیازهای اولیه خود را به‌طور کامل تامین کند. وقتی قیمت شیر افزایش می‌یابد، نخستین افرادی که مصرف شیر را کاهش می‌دهند، اقشار کم‌درآمد هستند، در حالی که اقشار پردرآمد تاثیر کمتری می‌پذیرند. بنابراین به‌نظر می‌رسد ضعف مدیریتی و عدم توجه جامع به مسائل، باعث بروز این مشکلات شده است.