دودستگی جمهوریخواهان در مورد حمله اسرائیل
ساعت 24 - وقتی که ابعاد گسترده و اندازه بزرگ حملات شبانه اسرائیل به ایران نمایان شد، دونالد ترامپ با یک بحران جدی در سیاست خارجی و همچنین یک معضل دیپلماتیک مواجه شد. چگونه رئیسجمهوری آمریکای که قول داده بود میانجی صلح باشد، باید با تشدید چشمگیرتنشهای نظامی در خاورمیانه مقابله کند؟
در ساعات پس از حمله، به نظر میرسد ترامپ در یافتن پیام مشخص و ثابتی مشکل دارد، بهویژه آن که ضربه شدیدی به تلاشهای دیپلماتیک او وارد شده است.دیشب، دیپلماتهای آمریکایی در واکنش اولیه به گزارشهای اول درباره حملات اسرائیل واکنشی سرد نشان دادند. اگرچه مشخص بود که نیروهای آمریکایی از پیش از وقوع حمله خبر داشتند، اما بیانیهای از سوی مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا، تاکید داشت که ایالات متحده در لجستیک یا برنامهریزی حمله دخالتی نداشته است.
تا صبح جمعه، خود رئیسجمهور در حساب خود در شبکه اجتماعی تروث سوشیال پیامی جدی خطاب به رهبر ایران منتشر کرد. بیشتر حاوی این مضمون بود که «من که به شما گفته بودم» تا برنامهای روشن برای متوقفکردن درگیری.
ترامپ در تروث سوشیال نوشت: «تعداد مشخصی از تندروهای ایرانی با شجاعت صحبت کردند، اما نمیدانستند چه چیزی در راه است. اکنون همه آنها مردهاند و اوضاع بدتر هم خواهد شد. »او پس از آن پیامی کوتاهتر منتشر کرد و اشاره کرد که ضربالاجل ۶۰ روزهای که برای برقراری توافق به ایرانیها داده بود منقضی شده اما هنوز امیدی باقی گذاشت. او نوشت: «حالا شاید یک فرصت دوم داشته باشند!»
دونالد ترامپ گفت: «آنها بهشدت ضربه خوردند و باز هم ضربههای بیشتری خواهد بود. ضربههای بیشتری در راه است.»در چرخشی دیگر، در گفتوگو با وال استریت ژورنال گفت که آمریکا بیشتر از یک اطلاع ساده در اینباره از اسرائیل اطلاعات دریافت کرده است: «ما میدانیم چه اتفاقی در حال وقوع است.»
بهگفته دنیل بیمن از مدرسه روابط خارجی دانشگاه جورجتاون، این اقدام اسرائیل نشان دهنده تمایل جدید این کشور برای مخالفت با ترجیحات آمریکا در منطقه است. برای یک دولت معمول در آمریکا، چنین سرپیچی آشکاری توهین بزرگی خواهد بود.
اما برای ترامپ، مجموعهای پراکنده از نظرات پس از حمله اسرائیل نشان میدهد که قواعد متفاوتی حاکم هستند و اینکه اسرائیل آشکارا طبق برنامه و دستورکار خود عمل میکند، اما این شاید موجب ایجاد شکافی آشکار میان دو متحد دیرین نشود. بیمن گفت: «او به هیچ یک از اظهارات گذشته خود پایبند نیست.»
همانطور که ایران در حال برآورد خسارات حمله اسرائیل شامل بیش از ۹۰ کشته، انفجارهایی در پایتخت و آنچه ارتش اسرائیل خسارت قابلتوجه به تاسیسات هستهای نطنز توصیف کرده است، اسرائیل دهها هزار نیروی خود را بسیج کرده و به گفته مقاماتش، یک کمپین نظامی دو هفتهای را آغاز کرده است. چشمانداز صلح ساعت به ساعت تاریکتر میشود.
در حال حاضر، استراتژی ترامپ ظاهرا امیدواری به این است که عملیات نظامی اسرائیل، ایران را وادار به امتیازدهی کند. رقصی ظریف بین فاصله گرفتن از اقدامات اسرائیل و استفاده از آنها برای گرفتن دست بالا در میز مذاکره.
با این حال، به اذعان خود او، رهبران کلیدی ایران در این حملات کشته شدهاند - و ایران در حال حاضر تلاشهای دیپلماتیک خود را بر درخواست از شورای امنیت سازمان ملل متحد متمرکز کرده است، جایی که اقدام اسرائیل را «اقدام جنگی» نامیده است.
سینا عضدی، دانشیار رشته سیاست خاورمیانه در دانشگاه جورج واشنگتن، گفت: «فکر میکنم نتانیاهو برای مدتی گفت و گوهای هستهای را ناکام گذاشته است. نمیتوان کسی را کتک زد و بعد گفت بیا مذاکره کن.»
ویل تادمن، پژوهشگر ارشد برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی، گفت که اگر توافقی بین آمریکا و ایران حاصل شود، «تاثیر چشمگیری» بر استراتژی آینده اسرائیل خواهد داشت.
او افزود: «اسرائیل محدودیت بیشتری در رویکردی که میتواند برای کاهش برنامه هستهای ایران و همچنین ظرفیت نظامیاش اتخاذ کند، خواهد داشت. ولی به نظر نمیرسد در این مقطع توافقی امکانپذیر باشد. »
این ممکن است برای برخی از اعضای کلیدی حزب جمهوریخواه مشکلی به همراه نداشته باشد و این نشاندهنده شکاف فزایندهای بین تندروهای محافظهکار طرفدار اسرائیل در سیاست خارجی در کنگره و طرفداران سیاست اول آمریکا و انزواطلبی بسیاری از اعضا دولت ترامپ است.
به گزارش پولیتیکو چارلی کرک، فعال محافظهکار و حامی پرشور ترامپ، پنجشنبه شب به وقت آمریکا در زمانی که حملات اسرائیل آغاز شد، در برنامه زنده اینترنتی خود پرسید: «چگونه دکترین سیاست خارجی و سیاست اول آمریکا در حال حاضر با این وضعیت سازگار میماند؟»
در همان زمان، برخی جمهوریخواهان افراطیتر در شبکههای اجتماعی با خوشحالی به حملات واکنش نشان دادند و شادی کردند. سناتور لیندسی گراهام از کارولینای جنوبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بازی شروع شد. برای اسرائیل دعا کنید. »
مایک جانسون، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان نوشت: «اسرائیل درست میگوید و حق دفاع از خود را دارد!»
در داخل کاخ سفید، بسیاری از مدافعان آشکار اقدامات نظامی علیه ایران در ماههای اخیر کنار گذاشته شدهاند، از جمله مایک والتز، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا که گزارش شده قبل از درخواست ترامپ برای کنارهگیری از پستش در اوایل ماه مه، با اسرائیل درباره طرحهای حمله به ایران مشورت کرده بود.
مشاوران ارشد ترامپ، از جمله جیدی ونس، معاون رئیسجمهور محتاط بودهاند تا آمریکا را به درگیری جدیدی نکشانند یا آن را بیش از حد در سیاست خارجی دخیل نکنند، مخصوصا در مواردی که اعتقاد دارند از منافع اصلی آمریکا دور است.تادمن گفت: «پیش از این، به نظر میرسید کسانی که طرفدار خویشتنداری بیشتر بودند، در دولت در حال افزایش بودند، اما من فکر میکنم در نهایت، این موضوع فقط به ترامپ مربوط میشود. اظهاراتی که از او دیدیم، نشان میدهد که او بسته به اینکه چند روز آینده چگونه پیش برود، آماده است تا حمایت بیشتری از اسرائیل ارائه دهد. »
با حضور نیروهای آمریکایی در سر تا سر خاورمیانه، احتمال مشارکت آمریکا اجتنابناپذیر بهنظر میرسد. رئیسجمهوری آشتی دهنده تنها پنج ماه پس از آغاز دوره دوم ریاستجمهوریاش، ممکن است جنگ جدیدی را در پیش رو داشته باشد.