کمبود نیروی کار ریشه در دستمزد ناکافی دارد

 درشرایطی که سبد هزینه خانوار از دستمزد دریافتی پایین تر است, نیروی کار تصمیم می‌گیرد که با فعالیت در فضای آزاد تر درآمد بیشتری را کسب کند. بنابراین نتیجه کافی نبود دستمزد مطابق هزینه زندگی باعث شده است که این روزها اکثر واحدهای تولیدی با کمبود نیرو مواجه هستند. بخشی از این کمبودها توسط اتباع خارجی با دریافت حقوقی کمتر تامین می شد.

   مدتی است که بسیاری از کارفرمایان و بنگاه‌های اقتصادی از کمبود نیروی کار خبر می‌دهند و این موضوع به یکی از چالش‌های اصلی بازار کار کشور تبدیل شده است. اما بررسی‌های عمیق‌تر نشان می‌دهد که عامل مهم و تاثیرگذار در این وضعیت، نه صرفاً کمبود نیروی کار، بلکه پایین بودن دستمزدها و ناکافی بودن مزایای مالی برای جذب نیروی کار است.

کافی نبودن دستمزدها؛ چالشی جدی

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که دستمزدهای پایین، انگیزه کافی برای جویندگان کار فراهم نمی‌کند و در نتیجه بسیاری از افراد یا از ورود به بازار کار صرف‌نظر می‌کنند یا به سمت شغل‌های غیررسمی و نیمه‌وقت گرایش پیدا می‌کنند که به دلیل دستمزدهای بهتر یا شرایط کاری مطلوب‌تر، جذاب‌تر است.

کارشناسان بازار کار می‌گویند:‌وقتی حقوق و مزایای شغلی پاسخگوی هزینه‌های زندگی نباشد، نیروی کار ترجیح می‌دهد یا وارد بازار نشود یا به جای مشاغل رسمی به فعالیت‌های غیررسمی و یا مشاغل کم‌ریسک‌تر و درآمدزا روی آورد. بنابراین، مشکل کمبود نیروی کار بیشتر یک معضل ساختاری در بازار کار است تا یک کمبود واقعی.

براساس آخرین آمارهای مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت اقتصادی در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته کاهش قابل‌توجهی داشته است. این کاهش به معنای خروج بخشی از نیروی کار بالقوه از بازار کار است که بخشی از آن ناشی از ناامیدی نسبت به شرایط اقتصادی و ناکافی بودن دستمزدها گزارش شده است.

در کنار آمار و تحلیل‌های اقتصادی، بازخوردهای میدانی از بنگاه‌های اقتصادی نیز حاکی از آن است که بسیاری از کارفرمایان حاضر به افزایش حقوق و مزایا نیستند و در عوض از کمبود نیروی کار گلایه دارند. این تضاد نشان می‌دهد که مشکلات ساختاری مانند هزینه‌های بالای استخدام، کمبود منابع مالی برای پرداخت حقوق رقابتی و عدم انعطاف‌پذیری در شرایط کاری، باعث شده نیروی کار علاقه‌ای به جذب در این مشاغل نداشته باشد.