چون تجارت نداریم بازدارندگی نداریم
اگر سهمی در زنجیره تولید جهانی داشتیم، امنیت ایران، امنیت دیگران بود و بالعکس در حالی که الان بود و نبود نفت ایران دیگر اهرم تعیین کنندهای در قیمت جهانی نفت نیست؛ این یعنی ما این ابزار بازدارندگی را از دست دادهایم.
اگر چندتا شرکت فرانسوی در ایران سرمایهگذاریهای چند صد میلیون یورویی کرده بودند، آیا سیاست خارجی فرانسه در قبال جمهوری اسلامی همین بود؟یک استاد روابط بینالملل میگوید بازدارندگی میتواند از راهکارهای اقتصادی هم دنبال شود. غلامرضا حداد، استاد روابط بین الملل: یک سناریو درمورد [ماههای آتی] این است که نه جمهوری اسلامی توافق کند نه طرف مقابل اقدام مشخصی در حمله مجدد انجام دهد / این سناریو، سناریوی مطلوب دولتمردان فعلی ایران است اما مطلوب غرب و اسرائیل نیست / این یعنی جمهوری اسلامی توافق نمی کند، پس ناگزیر به تغییرات چشمگیر در سیاست خارجی نیست.
بازدارندگی لزوما نظامی نیست؛ بازدارندگی میتواند از راهکارهای اقتصادی هم دنبال شود. اگر در زنجیره روابط پیچیده [اقتصادی]با سایر کشورها خودت را درگیر کنی، آن کشورها راهکارها یا گزینههای نظامی را از روابط خود با تو حذف میکنند.