انتقاد از تقلیل گرایی خانم سخنگو

سخنگوی دولت اخیراً اعلام کردند که گذرگاه زنگزور ربطی به ازدست‌رفتن مرزهای ایران ندارد و «بخش کوچکی از نقشه است.» این اظهارات چقدر با واقعیت روی زمین همخوانی دارد؟ آیا واقعاً کریدور زنگزور تهدیدی برای منافع و مرزهای ایران نیست؟

صحبت‌های فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت درباره کریدور زنگزور مبنی بر اینکه زنگزور ربطی به از دست رفتن مرزهای ایران ندارد و بخش کوچکی از نقشه است مطابق با واقعیت نیست.

وقتی قصد داشته باشند چنین اقدامات تندی علیه کشوری انجام بدهند که تمامیت ارضی، امنیت و وضعیت ژئوپلیتیک آن‌ها در سایر کشورها تحت تاثیر قرار بگیرد، با صدای بلند آن را اعلام نمی‌کنند؛ چون اولاً افکار عمومی جهان چنین طرح‌هایی را نمی‌پذیرد. دوماً از توجیه حقوقی و قانونی برخوردار نیستند. معمولاً نیات توسعه طلبانه کشورها مخفی می‌ماند و برای اهدافشان از روش‌های نامحسوس و هوشمندانه استفاده می‌کنند.

آمریکا که به واسطه زنگزور می‌خواهد با ما همسایه بشود، هرگز به صراحت اعلام نخواهد کرد که من نقش توسعه طلبانه در سر دارم. این کشور از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند تا اقدامات خود را مشروع جلوه بدهد و به اهداف خودش برسد. کریدور زنگزور تکه‌ای از یک پازل است که سایر تکه‌های آن انجام شده‌اند و فقط همین یک تکه مانده است. در مرزهای شمال غربی مرز ۴۰ تا ۱۳۰ کیلومتری با قره باغ ارمنستان داشتیم که این مرز تا وقتی که دست ارامنه بود برای نگهداری و حفظ امنیت آن حتی از یک سرباز استفاده نکردیم.

بعد از آنکه آن‌ها ما را فریب دادند و گفتند یک جنگ محلی است و در نهایت به دست آذربایجان افتاد، حضور نیروهای تکفیری، رژیم صهیونیستی و ناتو در آن منطقه دیده شد.

نیروهای تکفیری دستگیر شدند. از صهیونیست‌ها هم در مرز به بهانه کار اقتصادی فیلم گرفته شد. معلوم است به جای اینکه بگویند می‌خواهیم حمله کنیم از کار اقتصادی مایه می‌گذارند و بعد متوجه کارخانه ساخت پهپاد مشترک آن‌ها با آذربایجان و کارهای اطلاعاتی_ امنیتی‌شان می‌شویم. هر هفته حداقل یک یا دو پرواز از هواپیمای باری از سرزمین‌های اشغالی به آذربایجان انجام می‌شود؛ در واقع کریدور آن منطقه تکمیل شده و تا بهار سال آینده راه آهن، تونل و جاده‌ای که می‌خواستند بسازند در این کریدور تکمیل خواهد شد.

تفاهم زنگزور بسته شده و جنبه الزام آور حقوقی ندارد؛ به هر حال خبر خوبی برای ما نیست؛ رژیم صهیونیستی، انگلیس و ترکیه در آذربایجان فعالیت زیادی دارند. طرف آمریکایی به بهانه اقتصادی در قالب ایجاد کنسرسیوم با ارمنستان پای خود را به این منطقه باز خواهد کرد که برای ما خوشحال کننده نیست. ممکن است منجر به ایجاد تاسیساتی بشود که ما نمی‌دانیم چه هستند! حتی به بهانه امنیت ممکن است نیروهای نظامی یا شرکت‌های خصوصی نظامی امنیتی را در آن منطقه مستقر بکنند. درست است که اعلام نکردند می‌خواهیم مرزهای ایران در ارمنستان را از بین ببریم ولی می‌توانند با انجام مجموعه اقداماتی امنیت این مرز را به خطر بیندازند. این‌ها برای کشور تبعات امنیتی دارد. حالا اینکه بگوییم خطری وجود ندارد و همه چیز عادی به نظر می‌رسد، بسیار ساده انگارانه است؛ ساده سازی مسائل پیچیده.

اصولاً مسائل حوزه علوم انسانی به خصوص مسائلی که با امنیت ملی و تمامیت ارضی کشورها و حفظ مرزها ارتباط دارند مسائل چند جانبه پیچیده‌ای هستند که باید به طور عمیق در مورد آن‌ها فکر و بحث کرد. این‌طور ساده سازی مسائل باعث می‌شود ما درک درستی از واقعیت نداشته باشیم و در تحلیل‌هایمان با خطا مواجه بشویم و از طرفی اظهار نظرهای اینچنینی باعث می‌شود خیال طرف مقابل را راحت کنیم که ما از جانب رفتارهای آن‌ها تهدیدی احساس نمی‌کنیم. در واقع ما نباید به این صراحت اظهار بکنیم که از تحرکات آمریکا احساس خطری نمی‌کنیم و اتفاق خاصی نیفتاده و مسائل را ساده سازی کنیم.