تورم سه رقمی در کمین مردم ایران
یک اقتصاددان در پاسخ به این سوال خبرانلاین که که برخی معقدند که با کسری بودجه بزرگ ، ابرتورم در راه است. شما هم چنین نگاهی را دارید؟ می‌گوید: ببینید، من یک گزارشی تحت عنوان تورم سه رقمی آماده کرده بودم. تورمی که در حالت خوشبینانه برای امسال اعلام می‌شود، ۴۵ درصد است.
وحید شقاقی گفته است: ولی نیمه دوم سال برای کشور سخت خواهد بود، زیرا آمارها حکایت از یک رکود بسیار سنگین در اقتصاد ایران دارد؛ هم در بخش مسکن رکود بی‌سابقه‌ای داریم و هم بسیاری از کسب‌وکارها در حالت معطل و تعلیق قرار گرفتند، یعنی نمی‌توانند تصمیم بگیرند.
شقاقی می‌افراید: در نیمه دوم سال رکود سنگینی را خواهیم داشت. از طرف دیگر، کسری‌های بودجه در حال تشدید است و نااطمینانی‌ها شدت می‌گیرد. قیمت دلار بازار غیررسمی نیز در همین مدت اخیر بیش از ۱۲، ۱۳ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
وی تصریح می‌کند: ناترازی‌های اقتصاد کلان نیز اثرات خود را به تدریج بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت. مجموعه این عوامل اگر مهار نشود، تورم را حتی می‌تواند برای سال بعد به حد سه رقمی هم برساند. امسال ولی فکر کنم تورم خوشبینانه ۴۵ درصد خواهد بود و تورم بدبینانه ۵۵ تا ۶۰ درصد است.
مسیر ناترازی‌های اقتصاد کلان، ناترازی آب، صندوق‌های بازنشستگی، ناترازی بودجه‌ای، ناترازی بانکی، ناترازی انرژی و در کل مجموعه ناترازی‌ها می‌تواند برای سال ۱۴۰۵ و ۱۴۰۶ تورم را سه رقمی و ۱۰۰ درصد کند. این اقتصاددان تاکید می‌کند: اگر این ناترازی‌ها را نتوانیم کنترل کنیم، شرایط تورمی سخت‌تر خواهد بود. بخشی از تورم نیز ناشی از تشدید کسری‌های بودجه بر اقتصاد است.
شقاقی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید این درک در مسوولان ایجاد شده که چنین خطری اقتصاد را تهدید می‌کند؟ می‌گوید: ببینید، ایران مثل مادری مریض است و چند بیماری اساسی دارد که حالا یکی از آن‌ها، ناترازی‌ها است و نیز شبه‌دولتی‌ها و اقتصاد رانتی نفتی است. یک موضوع هم فسادها و عدم حضور بخش خصوصی در اقتصاد است.
وی می‌افزاید: ایران با این بیماری‌ها روبه‌رو است و هر روز هم این بیماری‌ها تشدید می‌شود، ولی ما تصمیم به جراحی نمی‌گیریم. این بیمار ما نیازمند جراحی در چند بخش است، ولی به هر دلیلی این جراحی را به تعویق می‌اندازد. هر چقدر این جراحی دیرتر انجام شود، شرایط نیز بدتر خواهد شد.
این اقتصاددان تاکید می‌کند: یعنی اگر ما نتوانیم به اصلاحات ساختاری و نهادی تصمیم بگیریم، شرایط بدتر خواهد شد. هر روز این ناترازی‌ها شدت می‌گیرد. امسال روزی دو ساعت خاموشی را داشتیم و اگر دیر بجنبیم، سال بعد به دلیل فرسودگی زیرساخت‌های اقتصاد ایران، خاموشی‌ها ۴ ساعت می‌شود.
امسال با هر زحمتی بود، بحران آب را در تابستان پشت سر گذاشتیم، ولی در ذهن شما باشد که برای سال بعد شرایط بحران آب و فرونشست زمین، سخت‌تر و جدی‌تر خواهد شد.
وی متذکر می‌شود: هنوز بحران صندوق‌های بازنشستگی گریبان ما را نگرفته، ولی می‌دانیم چند سال آینده آن هم افزوده خواهد شد. این اقتصاددان با بیان این‌که این‌ها در کنار تحریم‌هایی که حاکم شده و حتی ممکن است مکانیسم ماشه نیز فعال شود، افق پیشرو را نگران‌کننده می‌کند.
او می‌گوید: ما در جراحی اقتصاد تعلل داریم می‌کنیم و بنا به دلایل مختلف زمان را از دست می‌دهیم. یکی از دلایل این است که ذینفعان زیادی وجود دارند که از جراحی مانع می‌شوند، چون این جراحی‌ها نیازمند شفافیت و عبور از اقتصاد رانتی غیرنفتی است.
شقاقی خاطرنشان می‌کند: در اقتصاد غیرشفاف رانتی نفتی، منافع کلانی نصیب یک گروه می‌شود و این‌ها حاضر نیستند از منافع خودشان کنار روند. یک بخشی تحت عنوان شبه‌دولتی در اقتصاد ایران بروز کردند که آفت برای اقتصاد ایران شده‌اند.