معجزه‌ لازم است تا مکانیسم ماشه به تعویق بیفتد

.

مرتضی مکی کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با ارزیابی خود از عدم تصویب قطعنامه شورای امنیت مبنی بر لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و فعال‌سازی مکانیسم ماشه در چند روز آتی گفت: روند تحولات و فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط اروپایی‌ها نشان می‌داد که نمی‌توان به ابتکار عمل و اقدام خاصی امید داشت که اروپایی‌ها را متقاعد به عقب‌نشینی از مواضعشان کند و انعطافی در بازگشت قطعنامه‌های ۲۲۳۱ نشان دهند.    چندصدایی در ایران 

این پژوهشگر روابط بین‌الملل در خصوص فرصت نشست عمومی سازمان ملل برای احیای دیپلماسی تاکید کرد:‌ آقای مکرون در این مصاحبه که با شبکه ۱۲ اسرائیل داشت، یک نکته‌‌ای مطرح کرد که البته آقای عراقچی نیز پاسخش را داد. در این مصاحبه گفته شده بود که عراقچی طرح‌های معقولی ارائه داد اما دولت ایران از آن‌ها حمایت نمی‌کند. آن‌ها معتقدند در خصوص رسیدن به توافق و چارچوب همکاری با یک چندصدایی در ایران مواجه هستند.

پزشکیان می‌تواند مواضع عراقچی که به اروپایی‌ها اعلام شده است را تثبیت کند

وی اضافه کرد: اگر آقای پزشکیان با توجه به دیدارهایی که در نیویورک دارند نشان دهند که مطالبی که آقای عراقچی در آخرین گفت‌وگوها با تروئیکای اروپایی بیان کرده است، تصمیم حاکمیتی است، شاید روزنه‌‌گشا باشد و این دیدارها و ابتکار عمل، ایران و اروپا و آمریکا را به یک توافق موقت برساند.

اگر مسائل موشکی مطرح شود مذاکره بی معنا خواهد بود

این تحلیل‌گر سیاست خارجی در خصوص امکان مذاکره با آمریکا تشریح کرد: آمریکایی‌ها یک درک و تصوری از ایران دارند و بر اساس آن درک و تصورشان از خواسته حداکثری خود عقب‌نشینی نمی‌کنند و مسائل موشکی را نیز مطرح می‌کنند. اگر این خواسته آمریکایی‌ها در خصوص برنامه موشکی ایران در کنار برنامه هسته‌ای قرار گیرد، ایران حاضر به چنین مذاکره و توافقی نخواهند بود. برنامه موشکی ایران یک برنامه دفاعی است که سطح بازدارندگی ایران در مقابل اسرائیل را حفظ می‌کند و نمی‌تواند قابل مذاکره باشد.   وی تاکید کرد: اگر آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها بخواهند در کنار برنامه هسته‌ای، مسائل موشکی را بیان کنند نمی توان امیدوار بود که توافقی حاصل شود. اگر نه، پیشنهادات و ابتکار عمل‌ها محدود به همان برنامه هسته‌ای خواهد بود و می‌توان امیدوار بود که پنجره دیپلماسی باز بماند و در شش ماه آینده، اتفاقاتی بیفتد که ایران را از این شرایط خارج کند.  

ممکن است از فعال شدن مکانیسم ماشه برای حمله به ایران استفاده کنند مکی در پاسخ به این سوال که با توجه فعال شدن مکانیسم ماشه و عدم تمایل آمریکا برای از سرگیری مذاکرات چقدر احتمال جنگ مجدد وجود دارد ، عنوان کرد: با توجه به شرایط و سیاست‌های اروپایی-آمریکایی و بحث فشار حداکثری، قطعاً با تدوام نه جنگ و نه صلح، شرایط برای ایران دشوارتر خواهد شد.

اگر ایران نیز خروج از ان‌پی‌تی را متعاقب فعال شدن مکانیسم ماشه دنبال کند، شرایط را برای خود دشوار و سخت‌تر می‌کند، همچنین تحت فشارهای بیشتری قرار خواهد گرفت. با توجه داشت که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها اهداف حداکثری خود را در حمله به ایران دنبال می‌کردند، شاید آن‌ها ادعای پیروزی هم داشته باشند ولی اذعان دارند که به آن اهداف نرسیده‌اند و همچنان باقی‌مانده است، بنابراین ممکن است از مکانیسم ماشه برای حمله به ایران استفاده کنند.     مکی یادآور شد: البته باید این نکته را نیز در نظر داشته باشیم که احتمال حمله مجدد تا پایان سال ۲۰۲۵ بالا است، اما در این مدت ایران تلاش خواهد کرد خلاهای خود را برطرف کند و پس از آن احتمال جنگ کاهش پیدا می‌کند. همچنین مواضع روسیه و چین در قبال مکانیسم ماشه نشان داد که تاثیر قطعنامه‌های ایران برای این دو کشور متفاوت از گذشته است.

روسیه به صراحت اعلام کرده که به این قطعنامه‌های جدید نخواهد پیوست و چینی‌ها نیز مواضع محتاطانه‌ای اتخاذ کرده‌اند و اعلام کردند که این مکانیسم ماشه نباید فعال شود و غیر قانونی است.   روزنه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها باز است   وی با اشاره به سفر پزشکیان به چین خاطرنشان کرد: آقای پزشکیان سفری به چین داشتند و نشستی بین ایشان و استراتژیست معروف آقای شی جی پینگ برگزار شد. این‌ها همه نشانه‌ها و سیگنال‌هایی است که احتمالاً چین و روسیه نمی‌خواهند مثل گذشته به تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بپیوندند یا روزنه‌هایی برای ایران در جریان دور زدن تحریم‌ها باز نگه خواهند داشت. با این حال شرایط برای ایران چه از نظر اقتصادی و چه از نظر سیاسی - امنیتی دشوارتر خواهد شد.