چالشهای بودجه دولت پزشکیان
ساعت 24 - دولت پزشکیان امروز با سه چالش جدی روبهروست: بدهیهای انباشته از گذشته، تعهدات مالی به نهادهای ناکارآمد و هزینههای جاری غیرمولد. در چنین شرایطی، صرفا صرفهجوییهای کوچک جوابگو نیست، بلکه باید اصلاحات بنیادین در بودجهریزی صورت گیرد. این اصلاحات شامل بازطراحی نظام درآمدی، هدفمند کردن یارانهها، حذف هزینههای غیرضروری و ادغام یا تعطیلی نهادهای ناکارآمد است.
راهکارهای اصلاحی اصلاح ساختاری بودجه، فقط کاهش هزینهها نیست، بلکه باید منابع محدود کشور به سمت پروژههای مولد هدایت شود. به بیان روشنتر، باید سرمایهگذاری در بخشهایی صورت گیرد که بازده اقتصادی واقعی دارند، اشتغال ایجاد میکنند و موتور رشد پایدار را به حرکت درمیآورند. هر ریالی که در پروژهای کمبازده صرف شود، به معنای تداوم کسری بودجه و کاهش فرصتهای توسعه در آینده است. واقعیت این است که ادامه روند کنونی خطرناک است. اگر کسری بودجه کنترل نشود، پیامدهای آن در قالب تورم بالاتر، افزایش بدهیهای دولتی، کاهش سرمایهگذاری، کاهش اعتماد عمومی و در نهایت بحرانهای اجتماعی خود را نشان خواهد داد. از این رو، اصلاح ساختار بودجه نه تنها یک ضرورت اقتصادی، بلکه یک الزام ملی برای تضمین رفاه و ثبات کشور است. راه برونرفت روشن است: بازنگری جدی در ساختار بودجه، حذف یا ادغام نهادهای ناکارآمد، هدفمند کردن یارانهها، تقویت نظام مالیاتی و تمرکز بر پروژههای مولد. اگر این مسیر با شفافیت و قاطعیت دنبال شود، میتوان امیدوار بود که بحران مزمن کسری بودجه مهار شود. در غیر این صورت، این بحران همچنان ادامه خواهد داشت و هر دولتی را که بر سر کار بیاید، در تنگنای مالی قرار خواهد داد. کسری بودجه در ایران «بحرانی بیپایان» شده است، اما این به معنای بیراهحل بودن آن نیست.
با اصلاحات ساختاری و اراده سیاسی، میتوان این چرخه معیوب را شکست و بودجه را از ابزاری برای تامین هزینههای جاری به موتور محرک توسعه پایدار تبدیل کرد. اکنون زمان تصمیمهای دشوار و شجاعانه است.