دکترین هستهای تندروهای مجلس دوازدهم
ساعت 24 - درحالیکه بحران هستهای ایران همواره در کانون توجه سیاستهای داخلی و خارجی کشور قرار داشته، نمایندگان جریان تندروی مجلس شورای اسلامی دوباره خواستار تغییر دکترین هستهای جمهوری اسلامی شدهاند. این درخواست که با هدف تقویت بازدارندگی هستهای طرح میشود، بهویژه در سایه تهدیدهای منطقهای و بینالمللی علیه ایران، رنگ و بوی جدیدی به خود گرفته است.
در این میان، چالشهای بنیادی در راه اجرای این سیاست و پیچیدگیهای مربوط به آن در کانون توجه قرار دارد. بهویژه که چنین درخواستهایی تبعات گستردهای در بر دارد و کمترینش تحت فشار قرارگرفتن هیئت ایرانی در نیویورک خواهد بود.
برای درک ابعاد این درخواست، لازم است ابتدا به مفهوم «بازدارندگی هستهای» و تفاوت آن با «استفاده از سلاح هستهای» پرداخته شود. طبق سخنان مقامات ارشد نظام، هدف اصلی از دستیابی به توان هستهای، بازدارندگی و حفاظت از امنیت ملی است، نه استفاده از سلاح هستهای.در واقع، جمهوری اسلامی ایران همواره بر این نکته تاکید داشته که استفاده از سلاح هستهای با فتوای رهبری و براساس ملاحظات دینی و اخلاقی ممنوع است. اما در عین حال، برخی از نمایندگان تندرو خواستار تجدیدنظر در این دکترین با هدف مقابله با تهدیدهای بالقوه منطقهای هستند.
این درخواستها، بهویژه پس از تهدیدها و اقدامات متجاوزانه اسرائیل و حمایتهای مستمر غرب از این رژیم، نشان از یک تغییر نگرش در داخل کشور دارد. بهعبارتی، نمایندگان تندرو مدعی هستند با اتکا به قابلیتهای هستهای، «که البته تحت حملات به تاسیسات هستهای، غنیسازی صفر شده است» نهتنها بازدارندگی ایجاد کنند، بلکه کشور را از تهدیدهای احتمالی محافظت کنند. به همین دلیل، آنها معتقدند باید دکترین هستهای جمهوری اسلامی ایران بهگونهای بازنگری شود که توانایی مقابله با تهدیدهای دشمن، بهویژه تهدیدهای رژیم صهیونیستی، تقویت شود.
در متن نامه نمایندگان خطاب به شورای عالی امنیت ملی و روسای سه قوه که عموما از جریان تندرو آن را امضا کردهاند، آمده است: «فتوای رهبری معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتاللهالعظمی امام خامنهای مدظلهالعالی در سال ۱۳۸۹ مبنی بر ممنوعیت تولید و استفاده از سلاح هستهای در حالی صادر شد که مجامع بینالمللی و کشورهای غربی توان کنترل حداقلی رژیم منحوس صهیونیستی را داشتند. امروز این رژیم غاصب به مرز جنون رسیده و به هرکجا دست پلیدش میرسد بدون رعایت هیچ تعهد بینالمللی هجوم میآورد و مردم بیگناه را به خاک و خون میکشد.
مستحضرید تغییر موضوع و تفاوت شرایط در فقه امامیه موجب تغییر حکم خواهد شد، ضمن اینکه مصلحت حفظ اسلام عزیز که امروز با حفظ نظام جمهوری اسلامی گره خورده از واجبات مهمی است که میتواند حکم حرمت اولیه را به عنوان حکم ثانوی تبدیل به حکم جواز کند. برایناساس ما نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی درخواست داریم مبتنی بر آیه شریفه: « وَاَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱستَطَعتُم مِّن قُوَّه وَمِن رِّبَاطِ ٱلخَیلِ تُرهِبُونَ بهِ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّکُم...» بهخاطر بازدارندگی در این دنیایی که جبهه استکبار به هیچ تعهد و قانونی پایبند نیست در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی تجدیدنظر گردد.
بهکارگیری سلاح هستهای مصداق حرمت فتوای رهبری معظم انقلاب در سال ۱۳۸۹ بوده اما ساخت و نگهداری به عنوان بازدارندگی بحث دیگری است. مستدعی است از آنجا که مصوبات آن شورا با تایید رهبری معظم انقلاب موضوعیت دارد، این درخواست در اسرع وقت مطرح و نتایج کارشناسی به اطلاع مجلس شورای اسلامی رسانده شود». در نهایت، درخواست نمایندگان تندرو برای تغییر دکترین هستهای ایران، بیشتر به یک اقدام نمادین در راستای افزایش بازدارندگی و مقابله با تهدیدات امنیتی میپردازد.
با این حال، عملیاتیکردن چنین تغییراتی نیازمند تحلیل دقیق تهدیدات و ارزیابی همهجانبه از تبعات منطقهای و جهانی آن است. ایران باید تصمیم بگیرد که آیا به دنبال به دست آوردن توان هستهای به عنوان یک ابزار بازدارنده است یا اینکه به سیاستهای پیشین خود در زمینه کنترل و محدودیت تسلیحات هستهای ادامه خواهد داد. در هر صورت، این مسئله بیش از آنکه یک انتخاب ساده باشد، به یک چالش راهبردی تبدیل شده است که میتواند مسیر آینده سیاست خارجی و دفاعی ایران را تحت تاثیر قرار دهد.
این انتخاب، نهتنها به عنوان یک استراتژی دفاعی، بلکه به عنوان یک چالش راهبردی، میتواند تاثیرات قابل توجهی بر آینده سیاست خارجی و امنیتی ایران داشته باشد.