پیامدهای صلح غزه بر ایران
ساعت 24 - رحمن قهرمانپور تحابلگر مسایل جهان در سرمقاله دنیای اقتصادنوشته است: فارغ از اینکه مراحل بعدی طرح صلح ترامپ چگونه پیش رود، به نظر میرسد آنچه تاکنون اتفاق افتاده است، جای بررسی و تامل دارد. نخست اینکه ترامپ در یک ابتکار عمل دیپلماتیک مهم توانست جمعی از کشورهای منطقه و مسلمان را دور هم جمع کند و از نفوذ و اعتبار آنها برای پیشبرد طرح صلح غزه استفاده کند که به نوبه خود اهمیت بسیار زیادی دارد.
به نظر میرسد که اگر این چارچوب و این فرمت چندگانه موفق شود، ممکن است ترامپ در سیاست خاورمیانه آمریکا از این چارچوب منطقهای و چندگانه برای حل سایر بحرانها و از جمله مساله هستهای ایران نیز استفاده کند. اگر این فرض درست باشد، در آن صورت مخالفت با پیشنهادهای آمریکا کار دشوارتری خواهد بود؛ چراکه ایران را در برابر همسایگان و دوستان منطقهای خود قرار خواهد داد و این چیزی بود که در مورد حماس هم رخ داد.
.
این امر نشان میدهد که برای ترامپ منافع کشورهای عربی هم بسیار اهمیت دارد و لذا تلاش میکند که بین منافع اسرائیل از یکسو و منافع کشورهای متحد آمریکا از سوی دیگر، نوعی توازن برقرار کند؛ چراکه میدانیم سه کشور عربستان، امارات متحده عربی و قطر قول سرمایهگذاری ۲هزار میلیارد دلاری را طی سالهای آتی در آمریکا دادهاند و اگر ترامپ نسبت به منافع این کشورها بیتفاوت باشد، در آن صورت ممکن است که این سرمایهگذاری به خطر بیفتد یا انجام نشود.
بنابراین نکته بعدی و مهمی که در رویکرد جدید ترامپ به خاورمیانه دیده میشود، تلاش برای ایجاد توازن میان منافع اسرائیل و منافع متحدان عرب آمریکا در منطقه است که میتواند پیامدهای مهمی بر منطقه داشته باشد. به عبارت دیگر، از این به بعد، ترامپ تلاش خواهد کرد که در موضوع ایران و در سایر موضوعات منطقهای، نظر کشورهای عربی و متحدان عرب خود را هم لحاظ کند و این امر میتواند وضعیت کنونی را که در آن شاهد نزدیکی بوروکراسی آمریکا به منافع اسرائیل هستیم، تا حدی تغییر دهد.
اما سوال مهمی که مطرح میشود این است که پیامدهای این طرح صلح برای ایران چه خواهد بود؟ در نگاه اول چنین به نظر میرسد که روند کاهش قدرت محور مقاومت در خاورمیانه همچنان ادامه دارد؛ فشار بر حزبالله برای خلع سلاح، فشار بر حماس برای خروج از غزه و پذیرش خلع سلاح، حمله به حوثیها در یمن و فشار بر حشدالشعبی در عراق از جمله نشانههای روشن تلاش آمریکا و اسرائیل برای تضعیف محور مقاومت است.
حال با توجه به اینکه ایران راس این محور تلقی میشود، سوال بسیار مهم و حیاتی این است که آیا این اقدامات آمریکا و اسرائیل به معنای آماده شدن آنها برای برخورد با ایران در آینده نزدیک است یا به تعبیری که ترامپ گفته است، این اقدامات میتواند به معنای نزدیک شدن ایران و آمریکا به یک توافق در آینده باشد؟
هنوز جواب روشن و قابل قبولی برای این پرسش نداریم. باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا روند خلع سلاح حزبالله در لبنان و ادغام حشدالشعبی عراق در ارتش به نحوی که آمریکا میخواهد، پیش خواهد رفت یا نه؟