چرایی حساسیت بازار ایران به اخبار تحریمی
ساعت 24 - حاجی حتم لو کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش ایسنا که چرا با وجود همه عوامل مقاومت‌ساز، بازار ایران همچنان به اخبار تحریمی حساس است، گفت: پاسخ در تفاوت بین «تاب‌آوری ساختاری» و «آسیب‌پذیری روانی» نهفته است. اقتصاد ایران از نظر شاخص‌های کلان مانند ذخایر، تراز تجاری غیرنفتی و تنوع شرکای تجاری نسبت به دهه گذشته تاب‌آورتر شده است که به آن تاب‌آوری ساختاری گفته می‌شود.
اما جامعه و فعالان اقتصادی به دلیل تجربه تورم مزمن و بی‌ثباتی، به محض شنیدن اخبار منفی، به سمت "انتظارات تورمی" و "دوراهی اعتماد" می‌روند. در واقع آن‌ها به جای اعتماد به وعده‌ها، به رفتار دیگران نگاه می‌کنند و اگر افزایش قیمت را ببینند، خود نیز اقدام به خرید یا نگهداری ارز می‌کنند. به این شرایط آسیب‌پذیری روانی گفته می‌شود.
وی افزود: در نتیجه، موفقیت یا شکست مکانیسم ماشه نه در واشنگتن یا بروکسل، بلکه در میان‌مغزهای شهروندان و فعالان اقتصادی ایرانی تعیین می‌شود. اگر دولت بتواند با شفافیت و تزریق نقدینگی هدفمند، اعتماد را مدیریت کند، اثر روانی خنثی می‌شود. در غیر این صورت، یک تهدید نمادین می‌تواند به یک بحران واقعی تبدیل شود.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: مکانیسم ماشه را باید بیشتر یک "سلاح روانی" در یک نبرد گسترده‌تر دانست تا یک تحریم کارآمد. از منظر بین‌المللی، قدرت مکانیسم ماشه به دلیل ظهور قطب‌های جدید قدرت، به شدت کاهش یافته است. از منظر اقتصادی نیز، شبکه‌های غیررسمی و تطبیق اقتصاد ایران، اثر مستقیم آن را خنثی می‌کند.
حاجی حتم لو در پایان تاکید کرد: نقطه تعیین‌کننده در مکانیسم ماشه، مدیریت انتظارات داخلی است. اگر دولت بتواند از تبدیل "انتظار تورم" به "تورم واقعی" جلوگیری کند، مکانیسم ماشه به جزئی از تاریخ تحریم‌های بی‌اثر علیه ایران تبدیل خواهد شد. در نتیجه، غلبه بر "تله روانی" مهم‌تر از غلبه بر "تله تحریمی" است.