به گزارش ایسنا، اسناد خصوصی که در بین مقامات آمریکایی در گردش است، بر فقدان مسیر روشن رو به جلو برای اجرای طرح صلح غزه تاکید میکند.
روزنامه پالتیکو که به این اسناد دسترسی پیدا کرده مینویسد: خلاصه این اسناد ماه گذشته طی یک سمپوزیوم دو روزه با حضور چند صد نفر برای فرماندهی مرکزی ایالات متحده و اعضای مرکز هماهنگی مدنی-نظامی تازه تاسیس، که به عنوان بخشی از توافق صلح بین اسرائیل و حماس در جنوب سرزمینهای اشغالی تاسیس شده، ارائه شد.
این گزارش نگرانیهای خاص در مورد امکان استقرار نیروهای بینالمللی ایجاد ثبات - یک ابتکار امنیتی چندملیتی که برای حفظ صلح در غزه در نظر گرفته شده است - را مطرح میکند. بخشی از گزارش که مربوط به اتصال مراحل اول و دوم طرح صلح است با علامت سوال نشانهگذاری شده که بر عدم قطعیت در مورد چشمانداز آن تاکید دارد.
براساس یک نسخه از این اسناد که در این سمپوزیوم ارائه شد، مسائل مطرح شده شامل موارد زیر است:
چطور از فاز یک به فاز دو برویم؟
مرحله اول
-توقف عملیات نظامی
-خروج نیروهای اسرائیلی از خط زرد
-بازگشت اسرا
-آزادی اسرا
-افزایش کمکهای بشردوستانه
-نیروهای ثبات بخش بینالمللی
مرحله دوم
-خلع سلاح حماس
-عقبنشینی نیروهای دفاعی اسرائیل (محدوده)
-حکومت انتقالی فلسطین
-نظارت توسط هیات صلح
-تغییر تشکیلات خودگردان
-توسعه اقتصادی
در مطالب ارائه شده در این سمپوزیوم، مطالبی از آژانسهای دولتی آمریکا، «گزارشهای وضعیت» در مورد شرایط غزه و اسناد مشاورهای از «موسسه بلر»، اندیشکدهای که توسط «تونی بلر» نخست وزیر سابق انگلیس اداره میشود، دیده میشود.
۶۷ اسلاید ۶ بخشی، تصویری واضح از موانعی که دولت ترامپ و متحدانش در منطقه برای ایجاد «صلح پایدار» مورد نظر ترامپ با آن مواجه هستند، ترسیم میکنند که در تضاد کامل با لفاظیهای خوشبینانه مقامات ارشد واشنگتن هستند.
«ادی واسکوئز» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در تیم مقامات دولت مسئول تحقق طرح صلح گفت: «این داستان نشان دهنده بیاعتنایی کامل به تلاش برای غزه است. همه میخواهند فقط بخشی از تلاش ترامپ برای صلح خاورمیانه باشند. »
باتلاق احتمالی
در این گزارشها هشدار داده شده که ترامپ میتواند در همان باتلاقی گرفتار شود که بسیاری از روسای جمهور سابق آمریکا گرفتار آن شدهاند؛ یعنی میانجیگری در یک درگیری لاینحل در خاورمیانه بدون منابع یا مشارکتهای لازم برای پیشبرد یک طرح.
یکی از شرکت کنندگان در این سمپوزیوم میگوید: «جزئیات چگونگی اجرای عملی این معاهده صلح، کاملا از خود معاهده جداست. همه فقط در سطح کلان و نظری صحبت میکنند و هیچ کس درباره عملیات یا تاکتیکهای اجرایی حرفی نمیزند. »
یک تلاش بزرگ
این ارائه، از جمله بخشی با عنوان «کار سخت اکنون آغاز میشود: اجرای طرح رئیسجمهور ترامپ»، راهحلهای سیاسی مشخصی را پیشنهاد نمیدهد. در عوض، موانع متعددی را که واشنگتن و شرکایش در تلاش برای تبدیل آتشبس بین اسرائیل و حماس به یک طرح صلح پایدار و بازسازی با آن مواجه هستند، مطرح میکند.
ارتش آمریکا یکسری طرحها درباره چگونگی حمایت از یک انتقال در غزه دارد اما وزارت امور خارجه که به دلیل کاهش کمکهای خارجی و سایر تغییرات ضعیف شده است، هنوز نقش مهمی در توسعهی گزینهها ایفا نکرده است.
«دیوید شنکر» دستیار وزیر خارجه آمریکا در امور خاورمیانه در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ به این مساله اشاره دارد که دولت تعداد معدودی افراد را دارد که با یکسری مشکلات و بحرانهای بزرگ در سراسر جهان دست و پنجه نرم میکنند و خود غزه فقط یک مشکل بزرگتر محسوب میشود.
وی میگوید: «این یک کار بزرگ است و شما باید توجه ویژهای به آن داشته باشید. دولت پس از آتشبس اولیه و آزادی گروگانها، پیروزی خود را جشن گرفت، اما تمام کار سخت، کار سخت واقعی، همچنان باقی است.»
یکی از افراد شرکتکننده در این سمپوزیوم گفت که این رویه شامل لزوم پاسخگویی کافی دولت به تخریب شدید زیرساختهای فیزیکی یا غزه میشود.
بزرگترین موانع پس از دو سال جنگ غزه بسیار گسترده هستند. علاوه بر تشکیل نیروی بینالمللی ایجاد ثبات، این موانع شامل مدیریت تردید اسرائیل برای خروج از غزه و همچنین تامین نیروی انسانی مناسب برای نهادهای کلیدی مانند «هیات صلح» است که بر طرح صلح نظارت خواهد داشت.
از همه مهمتر، دولت باید با تمایل تشکیلات خودگردان فلسطین برای شکلدهی به وقایع غزه علیرغم مخالفت اسرائیل و همچنین با تردیدهایی در مورد تعهد متحدان به تامین رهبری و منابع، مقابله کند.
-خلاء امنیتی
در یکی از این اسناد آمده است، نهاد فلسطینی که در نهایت بر غزه حمکرانی میکند «به یک حمایت طولانی مدت بینالمللی و آمریکایی نیاز دارد. نیروهای امنیتی و پلیس ممکن است برای دههها به بودجه و مشاوره خارجی نیاز داشته باشند. »
یکی از اسلایدهای ارائه شده با عنوان «گزارش وضعیت غزه» که توسط موسسه بلر تهیه شده و تاریخ آن به ۲۰ اکتبر برمیگردد، به بررسی ویرانی عظیم پس از جنگ میپردازد و مجموعهای از سوالات بیپاسخ را مطرح میکند، از جمله اینکه هرگونه گذار با چه سرعتی میتواند رخ دهد و حماس تا چه حد برای خلع سلاح همکاری خواهد کرد.
در حال حاضر فقط ۶۰۰ کامیون کمک در روز به این منطقه میرسد و «مشکلات و موانع بزرگی» برای توزیع مقدار لازم کمکها باقیمانده است.
سندی دیگر که بر روی آن «تهدیدها برای عملیات امنیتی و بشردوستانه در مناطق عاری از حماس در غزه» نوشته شده، استدلال میکند: «حماس در حال خرید زمان برای تثبیت نهایی کنترل است. هر تاخیری به نفع آنهاست.» در این گزارش آمده است که حماس از تاکتیکهایی مختلف برای بازیابی قدرت استفاده خواهد کرد.
«مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا در جریان یک نشست خبری در «پایگاه مشترک اندروز» در مریلند گفت: «ما باید با چالشها روبرو شویم و اطمینان حاصل کنیم که این چالشها این وضعیت را از هم نپاشند. اگر این کار آسان بود، ۳۰ سال پیش انجام میشد. »
ارائههای مطرح شده در این سمپوزیوم همچنین این مساله را مشخص کرد که استقرار سریع نیروی ایجاد ثبات امری حساس و مهم است اما انجام آن، چالشهایی عظیم دارد. سوالات مهم در مورد این نیروی ثبات بخش بین الملل شامل اختیارات قانونی آن، قوانین مربوط به درگیری، نحوه تشکیل آن، محل استقرار آن و نحوه هماهنگی آن میشود، اگرچه در یکی از اسلایدها آمده است که این نیروها قرار است «با هماهنگی ایالات متحده» باشد.
اوایل ماه جاری میلادی، ایالات متحده شروع به توزیع پیشنویس قطعنامهای در سازمان ملل متحد برای صدور مجوز برای نیروی بینالمللی تثبیتکننده کرده است.
-آیا این طرح اجرایی میشود؟
بسیاری از کشورهایی که آمریکا امیدوار است در این هیات تثبیتکننده حضور داشته باشند به واشنگتن گفتهاند که تنها در صورتی کمک مالی میکنند که این هیات اختیاری از سوی سازمان ملل داشته باشد.
ایالات متحده قصد دارد پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، یک کنفرانس بینالمللی با حضور کشورهای کمککننده برگزار کند، هرچند هیچ جدول زمانی مشخصی برای آن وجود ندارد.
یکی از مقامهای دفاعی آمریکایی گفت: «ما در حال حاضر منتظر سازمان ملل هستیم سپس یک کنفرانس اهدا کنندگان بینالمللی داریم که در آن، کشورها شروع به تعهد نیروهای امنیتی خواهند کرد. در حال حاضر، تمرکز روی همین است.»
این مقام گفت که آنها نگرانند که طرح غزه در بحبوحه تمام توافقات لازم از سوی دولتهای مختلف برای اطمینان از قابلیت اجرایی آن در درازمدت، پابرجای بماند.
پیشتر پالتیکو گزارش کرده بود اندونزی، جمهوری آذربایجان، ترکیه و پاکستان پیشنهاد اعزام نیرو کردهاند. اما اسرائیل درباره اجازه ورود نیروهای ترکیهای تردید دارد.
یکی از شرکت کنندگان در این سمپوزیوم گفت: «برای جلب رضایت هر کشوری در منطقه برای اعزام نیرو، تلاش زیادی میشود. » برخی از کشورها «با کمال میل چک مینویسند و پول میدهند، اما نمیخواهند نیروی انسانی اعزام کنند. »
سایر اسناد به اختلافات طولانی بین اسرائیل و فلسطینیها در مورد اینکه چه کسی در نهایت مسئول غزه خواهد بود، اشاره دارند.
تشکیلات خودگردان انتظار اداره، امنیت و کنترل غزه را دارد دقیقا همانی که تا پیش از ۲۰۰۷ داشت تا اینکه حماس روی کار آمد. تشکیلات خودگردان در حال حاضر بر بخشهایی از کرانه باختری کنترل دارد.
اما اسرائیل، تشکیلات خودگردان را قبول ندارد و مخالف داشتن حمکرانی آن بر غزه است. طرح ۲۰ بندی صلح ترامپ میگوید تشکیلات خودگردان فقط میتواند زمانی مشارکت داشته باشد که اصلاحاتش را انجام داده باشد. حتی اگر اسرائیل با نقش تشکیلات خودگردان فلسطین موافقت کند، سابقه این نهاد در غزه ضعیف است. این نهاد هرگز در بین فلسطینیهای غزه محبوب نبوده است؛ آنها در انتخابات ۲۰۰۶ حماس را به نمایندگان آن ترجیح دادند.
یک نمودار سازمانی که در اسناد موجود است، نحوه مدیریت و اداره غزه را شرح میدهد. این نمودار، مشارکت قابل توجه ایالات متحده را جدا از امنیت، از جمله نظارت بر بازسازی اقتصادی، ترسیم میکند.
اما مشخص نیست که ترامپ چقدر میخواهد زمان و هزینه برای سرمایهگذاری در غزه خرج کند هرچند که زمانی پیشنهاد داده بود که غزه از فلسطینیها خالی و به یک «ریویرای تحت مدیریت آمریکا» تبدیل شود.
یکی دیگر از شرکت کنندگان در این سمپوزیوم و آشنا به گفتوگوهای داخل دولت درباره غزه گفت: «سوال بزرگتری وجود دارد که آیا مشارکت بلندمدت ایالات متحده در غزه با دستور کار "اول آمریکای رئیس جمهور" سازگار است؟ این موضوعی است که در حال بررسی است.»
این مقام افزود، تیم ترامپ بر این باور است که «ما میتوانیم شرکای دیگری برای ایفای یک نقش بزرگتر داشته باشیم.»