کد خبر 659895

دولت‌ها‌ی اروپایی چگونه مشکل کم‌آبی را حل کردند

ساعت 24 - اروپا طی دو دهه گذشته مجموعه‌ای هماهنگ از سیاست‌های اقتصادی، نظارتی و فناورانه را برای کاهش هدررفت، بهبود عدالت مصرف و پایدارسازی نظام تامین و تصفیه آب اجرا کرده است.

این سیاست‌ها اگرچه در کشورهای عضو اتحادیه اروپا تفاوت‌هایی دارند، اما بر سه اصل مشترک استوارند: آب شرب باید برای مصرف ضروری به‌طور قابل دسترس و مقرون‌به‌صرفه تامین شود؛ مصرف مازاد باید همراه با پرداخت هزینه واقعی آب انجام شود و اطلاع‌رسانی شفاف درباره میزان مصرف به عنوان بخشی از سیاست مدیریت آب در دستور کار قرار داشته باشد.

اتحادیه اروپا تحت «چارچوب سیاست آب» (Water Framework Directive) کشورها را به محاسبه هزینه واقعی تولید، تصفیه و توزیع آب ملزم کرده است. دولت‌ها همچنین باید قیمت‌گذاری پلکانی و انگیزشی را جایگزین قیمت‌های یکنواخت کنند و گروه‌های کم‌درآمد را با سیاست‌های حمایتی تحت پوشش قرار دهند. این چارچوب موجب شده تا سیاست‌ کشورهای عضو در زمینه مدیریت منابع آبی با تامین اهداف پایداری اقتصادی و محیط‌زیستی همسو شود.

به‌عنوان نمونه، در قبرس، دانمارک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، رومانی، اسپانیا و سوئد سیاست تعرفه سه‌سطحی تجربه شده است: مصرف پایین برای نیازهای اولیه با قیمت کمتر، مصرف متعارف با نرخ پایه، و مصرف مازاد با قیمت بالا. اجرای این سیاست موجب کاهش مصرف خانگی و اصلاح الگوی مصرف شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف خانگی در اکثر کشورها نسبت به قیمت بسیار کم‌کشش است؛ یعنی افزایش قیمت ۱۰ درصدی تنها به کاهش مصرف ۱ تا ۵ درصدی منجر می‌شود. با وجود این، قیمت هنوز ابزار کلیدی برای اطلاع‌رسانی به شهروندان درباره هزینه واقعی آب و تضمین تامین مالی زیرساخت‌هاست.

در پرتغال، با هدف برقراری عدالت اجتماعی، خانوارهای کم‌درآمد از تخفیف در مصرف ضروری بهره‌مند هستند اما مصرف مازاد آن‌ها نیز مانند سایر خانوارها مشمول تعرفه‌های تصاعدی می‌شود.

بازچرخانی آب پساب برای مصارف غیرشرب شامل آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی خیابان‌ها و فلش‌کردن توالت‌ها در مناطق مختلف اسپانیا در حال اجراست. بازچرخانی آب در آلمان نیز برای حدود ۶۹ درصد از کاربردهای صنعتی در حال اجراست.

در دانمارک و هلند، رویکرد اصلی بر مدیریت هوشمند مصرف است؛ کنتورهای دیجیتال مصرف لحظه‌ای را ثبت می‌کنند و در صورت نشت یا مصرف غیرعادی، پیام هشدار برای خانواده‌ها ارسال می‌شود.

تجربه کشورهای عضو اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که کاهش نشت در شبکه، نصب تجهیزات کارآمد در کاهش مصرف آب و کارزارهای آگاهی‌بخشی عمومی می‌توانند مصرف خانگی را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.

در نتیجه، مدیریت موثر مصرف و منابع آب نیازمند ترکیبی از سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی است که با ویژگی‌های محلی، میزان دسترسی به آب و الگوی مصرف هماهنگ باشد.