قربانیهای قیمتهای نجومی پتروشیمیها
ساعت 24 - در حالی که رقبای خارجی، همین مواد اولیه را با قیمت جهانی و بدون واسطه تهیه میکنند.
صنایع پاییندستی در حالی مجبور به خرید مواد اولیه پتروشیمیهای داخلی هستند که قیمت این مواد در بازار داخل حدود 30 الی 300 درصد گران تر از نمونههای وارداتی است. این اختلاف فاحش، تولیدکنندگان را در نقطه آغاز تولید با هزینهای تحمیلشده مواجه و رقابتپذیری صنعتی کشور را به شدت تضعیف کرده است.
صنعت پتروشیمی از مهمترین حلقههای زنجیره ارزش صنعتی کشور است و به دلیل تولید انواع پلیمرها و مشتقات شیمیایی، ستون اصلی تامین مواد اولیه هزاران کارخانه در صنایع پاییندستی محسوب میشود. این صنایع شامل لوازمخانگی، قطعهسازی، خودروسازی، تجهیزات بستهبندی، صنایع الکترونیک و دهها گروه صنعتی دیگر هستند که هرکدام برای ادامه فعالیت، وابستگی مستقیم به مواد اولیهای مانند ABS، PP، PC، POM ، انواع پلیآمید (PA) و... دارند. بدون تامین پایدار و اقتصادی این مواد، چرخه تولید در بخشهای مختلف کشور دچار اختلال میشود و هزینه تمامشده کالاها به شکلی غیرقابلکنترل افزایش مییابد.
مواد اولیه پلیمری 30 الی 300 درصد گران تر از قیمت مواد اولیه وارداتی
اگرچه نقش پتروشیمیها در ایجاد ارزشافزوده و صادرات غیرنفتی انکارناپذیر است، اما عملکرد آنها در تامین مواد اولیه صنایع پاییندستی با چالشی جدی مواجه است: اختلاف شدید قیمت داخلی با قیمت جهانی. بررسی قیمتهای موجود نشان میدهد که مواد اولیه پلیمری که از سوی پتروشیمیهای داخلی در بورس کالا یا بازار آزاد عرضه میشوند، در بسیاری از موارد حدود 30 الی 300 درصد گران تر از قیمت مواد اولیه وارداتی مشابه هستند.
به گزارش تسنیم برای مثال، پلیمر PPGF ( پلی پروپیلن فایبر گلاس- کاربرد در ساخت قطعات انواع ماشین لباسشویی) که قیمت وارداتی آن به ازای هر کیلو حدود 92 هزار و 300 تومان است، در بازار داخلی نزدیک به 176 هزار تومان به دست تولیدکننده میرسد. یعنی اختلافی بیش از 90 درصد، یا در نمونهای تکاندهندهتر، پلیمر PA66 (پلی آمید 66- کاربرد در ساخت قطعات ماشین لباسشویی و یخچال) با قیمت جهانی هرکیلو حدود 92 هزار و 300 تومان عرضه میشود، اما تولیدکننده داخلی باید آن را با قیمت 390 هزار تومان تهیه کند؛ یعنی حدود 300درصد گرانتر از قیمت جهانی!
این اعداد نشان میدهد که تقریباً تمامی مواد اولیه پایهای صنعت لوازم خانگی و سایر صنایع مشابه با قیمتی عرضه میشوند که نهتنها هیچ نسبتی با بازار جهانی ندارند، بلکه تولیدکننده داخلی را در نقطه شروع تولید، در شرایطی قرار میدهند که هزینه تامین مواد اولیهاش چند برابر هزینه رقبای خارجی است. صنایع پاییندستی نهتنها از مزیت داشتن زنجیره تولید داخلی بهرهای نمیبرند، بلکه با هزینه اجباری روبهرو هستند که در تولید جهانی بیسابقه است.