رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 114822

لکهای تیره پوست ، علل و درمان!

لکهای تیره پوست ، علل و درمان

تغییرات رنگ پوست باعث ایجاد مشکلات روحی و اجتماعی در افراد شده و به خصوص در کسانی که به دلیل نوع شغل خود تماس چهره به چهره و مستمر دارند میتواند موجب افسردگی یا تاثیر گذاری بر فعالیت فرد شود.از این رو شناخت علل این اختلالات رنگدانه ای و درمان صحیح آنها بسیار مهم است و گاه درمانهای ناصحیح میتواند مشکل بیمار را زیادتر کند.
درمان بیمار بایستی با توجه به علت بیماری ،شدت بیماری،شغل و شرایط اجتماعی و محیطی بیمار انجام شود. از طرف دیگر بایستی بیمار اطلاعات صحیحی از بیماری خود، روش درمان، طول مدت درمان و مراقبتهای بعدی داشته باشد. تغییرات رنگ پوست به دو صورت است : یکی پر رنگی یا لک تیره صورت و دوم کم رنگی یا سفید شدن صورت . در لک های تیره پوست افزایش در پیگمان ملانین یا افزایش سلولهای رنگدانه ساز دیده میشود .
عوامل مختلفی می توانند روی میزان و کیفیت رنگدانه ها و سلولهای رنگدانه ساز تاثیر گذاشته و باعث تغییر رنگ پوست و ایجاد لک های تیره صورت شوند که عبارتند از :بیماریها و اختلالات ارثی و ژنتیکی، بیماریهای سوخت و ساز سلولی ،بیماریهای هورمونی ،بیماریهای التهابی،عفونت های موضعی پوست ، عوامل شیمیا یی، دارو ها ،علل تغذیه ای شامل کمبود ویتامین ها و سوء تغذیه و بالا خره بدخیمی های پوستی.
رنگ طبیعی پوست به سه عامل ،هموگلبین ،کاروتنوئید و پیگمان ملانین بستگی دارد ،که عامل سوم عامل اصلی تعیین کننده رنگ پوست است و اختلافات نژادی و جغرافیایی در رنگ پوست مربوط به این رنگدانه است . تغییرات رنگ پوست در افراد به دو صورت است
۱) رنگ پوست ذاتی که عبارت است از میزانی از پیگمانتاسیون ملانین که به صورت ژنتیکی تعیین شده و در غیاب هرگونه تماس با نورخورشید یا تاثیرات دیگر وجود دارد.
۲) رنگ پوست اکتسابی که در نتیجه تماس با نور آفتاب ایجاد می شود .افزایش رنگ پوست همچنین ممکن است به علت هورمونال باشد همانند حاملگی و یا در بعضی بیماریها مثل ملاسما و آدیسون که در اثر هر دو عامل یعنی تداخل بین عوامل هورمونال و نور آفتاب بوجود می آید.
سلولهای حاوی رنگدانه های پوست در نقاط مختلف بدن تراکم متفاوتی دارند ولی بیشتر در صورت و ژنیتال دیده شده و تعداد آنها در نقاط در معرض نور ۲ برابر نقاط پوشیده است. عمل اصلی ملانین در انسان حفاظت از لایه های تحتانی پوست علیه نور خورشید و جذب سلولهای تخریب شده است . از طرف دیگر پررنگی یا سیاه بودن پوست ممکن است در مواردی مفید نباشد.
مثلا سیاهپوستان ۳۰ درصد بیشتراز سفیدپوستان از آفتاب گرما در یافت کرده و این گرما با تعریق بیشتر خنثی می شود در حالی که در آب و هوای سرد ،پوست های روشن گرمای کمتری از طریق تابش از دست می دهند.
عیب دیگر پیگمانتاسیون یا پر رنگی پوست ممانعت از ساخت ویتامین D است.به طوری که در نواحی فقیر نشین اطفال سیاه پوست بیشتر از سفید ها مستعد به ریکتز یا کمبود ویتامین D هستند،البته با توجه به این واقعیت که در سیاه پوستان مقاومت بیشتری نسبت به مالاریا ،بیماریهای پارازیتی وبیماریهای عفونی علی رغم اشعه آفتاب شدید و سوء تغذیه وجود دارد ،به نظر می رسد تیرگی پوست یک پدیده ثانوی در ازدیاد ذاتی ایمنی طبیعی در آنها است .
فاکتورهای ژنتیکی نقش اولیه و اصلی را در تعیین درجه رنگ طبیعی پوست و پاسخ به اشعه آفتاب بازی می کنند.اختلافات نژادی بیشتر در شکل رنگدانه ای پوست است . در موقع تماس با نور آفتاب دو نوع تیرگی پوست در انسان اتفاق می افتد:
۱) تیرگی فوری پوست که بیشتر در افراد سبزه بوجودآمده و موقتی است و هما نگونه که بسرعت ایجاد میشود به زودی هم ناپدید می شود.
۲) افزایش تیرگی پوست متعاقب قرمزی پوست که ۴۸تا۷۲ ساعت پس از در معرض نور آفتاب قرار گرفتن به وجودمی آید بسته به واکنش پوست به نور آفتاب شش نوع پوست وجود دارد . پوست نوع یک و دو مربوط به پوست نژاد اروپایی که پوست بسیار روشن و چشم های آبی بوده که این افراد در مقابل آفتاب به هیچ وجه برنزه نمی شوند و پوست سوختگی سریع پیدا می کنند .
پوست نوع سوم و چهارم افراد سبزه و آسیایی که در مقابل آفتاب برنزه شده و سوختگی کم یا متوسط است و پوست نوع پنجم و ششم که به طور عمیق پیگمانته و معمولا در مقابل آفتاب مقاوم هستند . شایعترین علل ایجاد لک صورت ملاسما یا لک حاملگی یکی از شایعترین علل ایجاد لک صورت است و اغلب در خانم های مراجعه کننده برای درمان لک صورت دیده می شود که یک لک اکتسابی قهوه ای رنگ صورت است که به صورت آهسته قرینه به وجود می آید ،چون این لک ها بیشتر در زنان حامله ظاهر می شود یا عود میکند به لکهای حاملگی شهرت دارد ،ولی می تواند در خانم های مجرد و حتی به ندرت در مردان نیز دیده شود این لک ها بیشتر در گونه ها،پیشانی و چانه دیده میشود و درسبزه ها مشخص است . تیرگی یا لک پوست معمولا پس از زایمان ناپدید میشود اما ممکن است برای ماهها یا سالها باقی بماند این نوع لک صورت ممکن است بدون علت مشخص یا به صورت فامیلیال مخصوصاً در افرادی که در تماس با نور آفتاب خفیف تیره می شوند، دیده شود .
بعضی خانمها متوجه می شوند که درست قبل از قاعدگی لک ها واضحتر می شود. ملاسما یا لک حاملگی به طور شایع در خانم هایی که قرص ضد بارداری مصرف می کنند دیده می شود که با تماس با نور آشکارتر می شود.
این خانم ها هنگامی که حامله شوند همین لک را پیدا می کنند. زمان زیادی طول میکشد تا پس از قطع قرص ضد حاملگی این لک بر طرف شود و یا ممکن است که هرگز به طور کامل برطرف نشود. کک مک یا فرکل که بیشتر در افراد با پوست روشن ،موهای قرمز یا بلوند و چشمان آبی دیده میشود و از سن ۵ سالگی شروع می شود ،بصورت لک های کوچک قهوهای روشن در مناطق باز بدن مثل صورت، شانه و پشت افراد دیده می شود .
در تابستان تعداد ،اندازه و عمق کک مک افزایش میا بد و در زمستان کوچکتر ،روشن تر و کم تعداد تر می شود . این نوع پیگمانتاسیون ممکن است از نظر زیبایی آزار دهنده باشد ولی خطری ندارد . در افراد مبتلا به فرکل شیوع خال های بدن افزایش می یابد کک مک هایی که در سنین پایین شروع شده و در زمستانها هم با قی می ماند بایستی حتما توسط پزشک بررسی گردد. لک های پیری: این لک ها در اثر تماس حاد یا مزمن با نور آفتاب و افزایش سن بوجود می آید.
معمولا لک های قهوه ای رنگ مسطح به اندازه یک سا نتی متریا بیشتر که روی صورت و پشت دستها در سنین ۳۰-۴۰ سالگی شروع می شود و با افزایش سن گسترده تر ،پررنگ تر و با تعداد زیادتر نمایان می شوند. هر چند در نمونه برداری تغییرات بد خیمی ندارند ولی می توانند در سالهای بعد تبدیل به ضایعات بد خیم شوند لذا بایست درمان شوند .
لک های ناشی از سوءتغذیه و کمبود ویتامین : این لک ها در اثر کمبود ویتامین B۱۲اتفاق افتاده و در نژاد های باپوست تیره شایعتر است. این لک ها ظاهر لکه لکه دارند در کمبود ویتامین ۱A گسترده بوده و همراه با برجستگی های شبیه پوست مرغ ظاهر می شود. همچنین در کمبود اسید فولیک، کمبود اسید اسکوربیک و در انواع کم خونی ها نیز لک های مشابه دیده می شود .
▪ لک دراثرمصرف بعضی داروها : مصرف بعضی داروها از قبیل کلرپرومازین ،دی پنیسیلامین،،هیدانتوئین ،داروهای ضد مالاریا و دارو های ضد سرطان و دیگر داروها باعث ایجاد یک لک به اشکال گوناگون و همراه علائم دیگر می شوند.
مصرف طولانی مدت قرص ماینو سیکلین در درمان جوش و غرور جوانی در نواحی جوشهای ملتهب و قرمز پوست باعث تیرگی پوست می شود . لک های پس از التهاب پوست که این نوع لک پس از التهابهای پوستی در اثر بیماریهایی مثل لیکن پلان،لوپوس اریتماتو یا بعد از سوختگی پوست در اثر آفتاب سوختگی یا سوختگی خفیف با عوامل دیگر، جوش غرور جوانی دستکاری شده، سائیدن پوست برای برطرف کردن اسکار و فرو رفتگی پوست در همان محل ایجاد می شود. در نژادهای تیره و افراد سبزه شایعتر است و بیشتر در نواحی باز بدن مثل صورت رخ می دهد. موارد دیگر مانند آسیب پوست یا ضربه به پوست، کشیدن کیسه و لیف زبر در حمام بطور شدید و یا مالش پوست رانها روی یکدیگر در افراد چاق می تواند باعث ایجاد لک در همان محل شود.
لک در اثر بیماریهایی مثل آسم، نارسایی کبدی و کلیوی که در زمان حملات آسماتیک تیرگی منتشر پوست برای سه تا چهار روز ممکن است وجود داشته باشد. همچنین در روماتیسم و نارسایی کلیه و سیروز کبدی و بعضی بیماریهای دیگر تیرگی گسترده پوست دیده میشود.
علل متفرقه که ملانیسم یا لک ارثی منتشر بدن و لک اطراف دهان یا لک پوست اطراف چشم و لکهای کوچک قهوه ای که در نقاط مختلف بدن ممکن است همراه یا بدون علایم دیگر باشند از علل دیگر لک تیره پوست هستند.
استفاده از عطرها و ادوکلن ها که حاوی ۵- متوکسی پورالن و برگاموت هستند اگر پس از استعمال روی پوست در معرض نور آفتاب قرار گیرند باعث لکهای تیره در پشت گوش، گردن و صورت میشوند.لک های شغلی نیز در اثر تماس با ترکیبات حاوی تار مانند آسفالت و روغن های معدنی و تماس با نور آفتاب بوجود می آیند.
علل بسیار زیاد دیگری برای ایجاد لک روی صورت بدن وجود دارند که به دلیل نادر بودن ذکرآنها در این نوشته ضروری نیست ولی حتما بایستی توسط پزشک در موقع مراجعه مد نظر قرار گیرد. درمان لک های قرمز لک های تیره پوست همانطوریکه گفته شد ععل مختلفی دارند که بایستی بعد از بررسی علمی،علت یابی،معاینه دقیق و گرفتن شرح حال بیمار و بعضی مواقع پس از انجام آزمایشات و حتی تکه برداری از پوست،درمان صورت پذیرد.
گاه افراد غیر پزشک و یا سالنهای آرایش برای درمان لک های صورت یک یا چند نوع کرم ضد لک بدون توجه به علت لک صورت تجویز می کنند و بعضی از این داروها تحت عنوان داروهای گیاهی ممکن است حا وی ترکیباتی باشند که در دراز مدت برای پوست وضعیتی بوجود می آورند که حتی برای متخصصین پوست هم غیر قابل درمان شوند.
روشهای درمانی متعددی برای درمان لک صورت وجود دارد که پزشک پس از بررسی های اولیه جهت بیمار انجام می دهد. استفاده از داروهای موضعی مثل هیدروکسین،تره سنیونین،اسیدهای الفا هیدروکسی،اسید کوجیک،اسید آزلاتیک و کراترکسی ها مثل اسید سا سبک ،اسید لاکتیک و اقدامات درمانی مانند پلیگیک های شیمیایی مثل tca ، فنل ،محلول جستر و پا ارم بریزن ، کوتر کرایو و بکار گیری لیزر های اربیوم یاک، لیزرC۲۰و لیزر روبی مواردی هستند که پزشک با توجه به وضعیت بیمار،نوع لک و علت آن در درمان از آن استفاده می کنند.

دکتر محمد علی نیلفروش زاده

منبع : مرکز پیوند موی جردن

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها