عفونت های دستگاه ادراری

پیشابراه ، مثانه ، کلیه ها و پروستات ، همگی مستعد ابتلا به عفونت هستند . اغلب عفونت های دستگاه ادراری ( UTI ) سبب ایجاد علائم موضعی می شوند اما تظاهرات بالینی همیشه با دقت محل عفونت را مشخـــص نمی کنند .
● اورتریت :
غالباًدر افراد فعال از نظر جنسی و معمولاً در مردان رخ می دهد . علائم این عفونت شامل درد و سوزش پیشابراه حین ادرار کردن هستند و عموماً مقداری ترشح نیز در مجرای پیشابراه وجود دارد .تشخیص آزمایشگاهی شامل رنگ آمیزی گرم ترشحات پیشابراه که در اغلب مردان مبتلا به سوزاک علت اورتریت را مشخص می کند . درمان اورتریت گنوکوکی تجویز سفتریاکسون (mg ۲۵۰ تزریق عضلانی ، در دوز واحد ) و برای درمان عفونت کلامیدیایی همزمان باید به دنبال این درمان اقدام به تجویز یک دوره داکسی سیکلین (mg ۱۰۰ خوراکی دو بار در روز به مدت ۷ روز ) یا آزیترومایسین (g ۱ خوراکی بصورت دوز واحد ) شود .
درمانهای جایگزین شامل سفیکسیم (mg ۴۰۰ خوراکی یکبار در روز ) سیپرو فلوکسازین (mg ۵۰۰ خوراکی یکبار در روز) هستند . در بیماران مبتلا به آلرژی شدید نسبت به داروهای بتالاکتام می توان از اسپکتینومایسین به میزان g ۲ داخل عضلانی استفاده کرد .
درمان اورتریت غیر گنوکوکی شامل درمان فرد مبتلا و تمام افرادی است که با وی در تماس جنسی بوده اند و باید باآزیترومایسین (g ۱خوراکی بصورت دوز منفرد ) یا داکسی سیکلین (mg ۱۰۰ خوراکی دوبار در روز به مدت ۷ روز ) تحت درمان قرار بگیرند . عود مجدد عفونت متحمل است و به درمان طولانی تری نیاز دارد ( ۲ تا ۳ هفته ) .
● سیستیت و پیلونفریت :
در زنان شایعتر است و میزان بروز این عفونتها با افزایش سن افزایش می یابد . عوامل مستعد کننده فرد به عفونت های دستگاه ادراری ، شامل استفاده از وسایل ( مانند کاتتریزاسیون ، سیستوسکوپی ) ، بارداری ، اختلالات آناتومیک دستگاه ادراری- تناسلی و دیابت شیرین هستند .
● ویژگیهای بالینی :
▪ درد سوپراپوبیک
▪ احساس ناراحتی یا لرزش هنگام ادرار کردن
▪ تکرر ادرار
علائم شایع عفونت دستگاه ادراری هستند وجود درد پشت یا فلانک و پیدایش تب مؤید این است که عفونت محدود به مثانه نیست و سبب درگیری کلیه یا پروستات نیز شده است .افراد مسن و بیماران ناتوان مبتلا به عفونت دستگاه ادراری ممکن است فاقد هر نوع علامت قابل انتساب به دستگاه ادراری باشند وتنها با تب ، اختلال وضعیت عقلانی یا هیپوتانسیون مراجعه کنند. در تشخیص آزمایشگاهی وجود بیش از ۵ تا۱۰ عدد گلبول سفید در هرمیدان قوی میکروسکپی از یک نمونه ادراری سانتریفوژ شده ، غیر طبیعی محسوب می شود . وجود کست های گلبول سفید در یک نمونه ادراری عفونی ، دلالت بر وجود پیلو نفریت دارد .
درمان در اغلب بیماران مبتلا به سیستیت ، تجویز مقدار بالای آنتی بیوتیک در یک دوز واحد می باشد.
( مثلاً یک قرص تری متوپریم _ سولفامتوکسازول از نوع قدرت مضاعف یا ۸۰۰ میلی گرم نورفلوکساسین ) از آنجایی که افتراق بالینی سیستیت از بیماری دستگاه ادراری فوقانی دشوار است، کسانی که دوز واحد آنتی بیوتیک دریافت کرده اند ممکن است به علت وجود بیماری تشخیص داده نشده قسمت فوقانی دستگاه ادراری ، دچار عود عفونت شوند .در بیمار مبتلا به سندرم اورترال اگر به تجویز آنتی بیوتیک ها پاسخ دهد باید سیر درمان وی راکامل کرد در غیر اینصورت اگر علائم پیوری پا برجا بماند باید بیمار تحت درمان ۷ تا۱۰ روزه با تتراسیکلین قراربگیرد . در بیمارانی که بعلت پیلونفریت بستری شده اند ،رنگ آمیزی گرم ادرار درمان اولیه را هدایت می کند .عفونت باسیل گرم منفی را میتوان در آغاز بایک آمینو گلیکوزید به اضافه آمپی سیلین / سالباکتام یا یک سفالوسپورین درمان کرد. درصورت مطالعات حساسیت آنتی بیوتیکی که نشان دهنده غیر ضروری بودن آمینوگلیکوزیدها باشند ، مصرف این داروها باید سریعاً قطع شود .در عفونت آنتروکوکی ( کوکسی g+ به صورت زنجیره ای ) درابتدا با آمپی سیلین به اضافه یک آمینوگلیکوزید درمان می کنیم . وجود کوکسی g+ خوشه ای می تواند مؤید استافیلوکوکها باشد .در زمانی که از سایر جهات سالم هستند از عوامل محتمل استافیلوکوک ساپروفیتیکوس است که به اغلب آنتی بیوتیکها حساس می باشد ولی دربیماران مسن تر باید استافیلوکوک طلائی مورد توجه باشد .این عفونت را می توان با پنی سیلین مقاوم به پنی سیلیناز مانند نفسیلین درمان کرد . وجود کوکسی g+ در ادرار ممکن است برآندوکاردیت توام با آمبولیزه شدن سپتیک به کلیه دلالت داشته باشد .
در عفونت های مکرر پیشگیری با نصف قرص تری متوپریم _ سولفامتوکسازول هر شب موثر واقع می شود . در باکتریوری آسمپتوماتیک ( بدون علامت ) که عمدتاً در افراد مسن و میانسال دیده می شود در صورت فقدان بیماری ساختمانی دستگاه ادراری یا دیابت شیرین ، نیازی به درمان ندارد .باکتری اوری بدون علامت در حین بارداری به علت خطر بالای پیلونفریت باید تحت درمان قرارگیرد . وجود پیوری در غیاب رشد باکتریائی درکشت ادرار در بیمارانی که دچار علائم دستگاه ادراری تحتانی هستند باید عفونت کلامیدیائی ، گنوکوکی ، واژینیت وعفونت هرپس سیمپلکس در نظر قرارگیرد.پیوری استریل درغیاب علائم دستگاه ادراری تحتانی ممکن است دربیماران مبتلا به نفریت بینابینی یا سل دستگاه ادراری دیده شود .
● پروستاتیت :
این عفونت معمولاً دراثر تهاجم مستقیم پاتوژن از میان پیشابراه رخ می دهد . از علائم عفونت دستگاه ادراری ، درد پشت یا پرینه وتب شایع هستند . برخی ازبیماران دچاردرد هنگام انزال می شوند . معاینه رکتال معمولاً نشان دهنده حساسیت پروستات است . پروستاتیت حاد ممکن است ناشی از عفونت گنوکوکی باشد اما شایع تر ازهمه در اثر باسیلهای g- رخ می دهد.
درمان این عفونت درجهت پاتوژن مشاهده شده دررنگ آمیزی گرم ادرار صورت می گیرد . در مردانی که دچار عفونت های راجعه دستگاه ادراری می شوند باید به پروستاتیت مزمن که ممکن است بدون علامت باشد شک کرد . بعلت نفوذ ضعیف اغلب آنتی بیوتیکها به پروستات ، درمان پروستاتیت مزمن با اشکال مواجه می شود . درمان طولانی مدت ( ۴ تا ۱۲ هفته ) با یکی از فلوروکینولونها یا سیپروفلوکساسین ۵۰۰ میلی گرم دوبار در روز یا تری متوپریم _ سولفامتوکسازول ( دوقرص هر ۱۲ ساعت )، اندیکاسیون دارد .