پویا ناظران تحلیل کرد؟
حکمرانی اقتصادی و تبدیل توفان ارزی به توفان اجتماعی
ساعت24-دراین روزها که بهنظر می رسد اقتصاددانان قدیمی تئانایی و حوصله تحلیل مسایل اقتصاد را ندارند یا به هردلیل آن را بی فایده می دانند. برخی از اقتصاددانان جوان از جملهپویا ناظران در صفحه ای اجتماعی خود با شجاعت بیشتری اقدام به تحلیل وضعیت می کنند.
در 10 روزگذشته نرخ دلار در شبکه نیما که از سوی بانک مرکزی راه اندازی شده بود افزایش را تجربه نکرده بود اما درمقابل دراین مدت اما دلار آزاد ۲۸درصد سکه ۱۵درصد و شمش طلا ۱۸درصد رشد کرد. حالا پرسش این است نرخ دلار تاچه میزان افزایش را تجربه خواهدکرد؟ پرسش دیگر این است که وقتی واردکننده حاضر نیست بیشتر از ۸۰۰۰ تومان برای هردلار بدهد چرادلار آزاد بیشتر از ۱۳۰۰۰ تومان داد و ستد می شود؟درروزهای آخر مرداد، بازاریها حاضر بودند تا ۱۰۵۰۰ تومان برای هر دلار بدهند، و کارمندها حاضر بودند حتی تا ۱۳۰۰۰ تومان برای هر دلار بدهند تا سرمایه خود را از اقتصاد خارج کنند..علت خارج کردن سرمایه از اقتصاد، نگرانی از شوکی در پیش رو است . برای بیمهشدن در برابر شوک آینده، بازرگانان و کارمندان ارز و سکه میخرند. کارمندها به علت حقوقبگیری ریسک گریزترند، لذا بیشتر از بازاریها بابت این بیمه میپردازند.شوک آینده ربطی به تحریم آبان ندارد ه چرا که اثر تحریم خیلی وقت پیش در نرخها منعکس شده است. بود. شوک آینده به خاطر سیاستگذاری اقتصادی غیرعلمی اتفاق می افتد. در این مدت، قیمت ارزبازار ثانویه نیمایی ثابت مانده است اما دلار در بازار آزاد ارز و قیمت دربازار سکه افزایش داشتنه اند. سه هفته پیش بازارگانان ۲۵۰۰ تومان بابت بیمه دلاری میدادند، اما الان ۵۵۰۰ توما ن که این رقم اختلاف دلار درنیما و بازار آزاداست. سه هفته پیش حقوق بگیران ۵۰۰۰ تومانبرای بیمه دلار میداد، اما الان ۷۵۰۰ تومان که این نیز به دلیل اختلاف قیمت دلار درشبکه بانک مرکزی ساخته نیما و بازار طلا است. چرا؟ اینگونه شد . باید دید در این 20 روز تازه سپری شده شاهد چه رخدادهایی بوده ایم. برخی را به طور خلاصه یاد آور می شوم:
- توزیع رانت از طریق قیمت خوراک پتروشیمی و فولاد، و همینطور قیمتهای بورس کالا، کم و بیش ادامه دارد.
- افشاگریهای جلسه استیضاح وزیر رفاه علامت سوالهایی در مورد برخی نمایندگان ایجاد کرده است.
نمایندگان مجلس مشغول استیضاح هستند ولی به مسایل اصلی بازار نمی پردازند.
- برخوردهای انتظامی در بازارها ادامه دارد.
- فرآیند ترخیص کند شده است ،انبارداری ریسک دارد و ثبت سفارش بسیار سخت شده است.
- بازار آتی سکه تعطیل شده است.
- سازمان برنامه به جای توسعه اقتصادی کشور دنبال توزیع سبدکالاست.
- اشاره رییس کل بانک مرکزی به ناموس بودن ذخایرو نبود اراده برای کند کردن رشد نقدینگی، ابهام ایجاد کردهاست.
- پاسخ رییس جمهور به سوالات نمایندگان نه نمایندگان و نه مردم را قانع نکرد.
برایند حکمرانی اقتصادی ایران در این روزها نتوانسته یک نقشه راه امیدوار کننده جلوی چشم جامعه ترسیم کند. ایران الان فقط در یک بحران اقتصادی نیست بلکه در یک بحران اجتماعی-سیاسی قراردارد که ناشی از به بن بست رسیدن حکمرانی اقتصادی کشوراست. یادآوری نکات زیر نیز درهمین مسیر قابل اعتناست:
- درشهریور 1396 یک طوفان ارزی در افق دیده میشد.
در- بهمن پارسال طوفان ارزی شدید شد.
در فروردین امسال ضعف حکمرانی اقتصادی در ایران طوفان ارزی را تبدیل به یک طوفان تمام عیار اقتصادی کرد.
- درتیر ماه تازه سپری شده یک طوفان اجتماعی-سیاسی در افق دیده میشد.
- به دلیل بن بست در حکمرانی اقتصادی در مرداد طوفان اجتماعی-سیاسی شروع شد.
آنچه در یک هفته اخیر تجربه کردیم، شدت گرفتن این طوفانن است. . حکمرانی اقتصادی، مردم را نسبت به پول ملی بیاعتماد، و نسبت به آینده اقتصاد ناامید کرده است .از نظر اقتصادی، قیمت ارز در سطحی متعادل میشد که تقاضای واردکننده و عرضه صادرکننده به تعادل برسد اما در شرایط امروز کشور، خرید دلار ابزار تجارت بینالمللی نیست بلکه ابزار بیمه شدن در برابر حکمرانی اقتصادی به بن بست رسیده است. لذا تحلیل تعادلی دیگه مال امروز نیست .تا زمانی که بحران از نوع ارزی و یا اقتصادی است راهحل نیز از جنس سیاستگذاری اقتصادی خواهد بود اما وقتی بحران اجتماعی-سیاسی شد، حل آن فراتر از ظرفیت حکمرانی اقتصادی است. به عبارت دیگر اصلاح حکمرانی اقتصادی اجتناب ناپذیر میشود. حکمرانی اقتصادی مجموعه فرآیندهای قانونگذاری، سیاستگذاری، تدوین ضوابط و بخشنامهها، اجرا، نظارت، مواجهه انتظامی، و برخورد قضایی با مسایل اقتصادیه و همه قوا و بسیاری نهادهای حاکمیتی رادر بر میگیرد. اگرحکمرانی اقتصادی یک نقشه راه باورپذیر جلوی مردم رسم کند بیمه دلاری کاهش می یابد تا به صفر برسد، خروج سرمایه کم می شود و نرخ ارز در تعادل تقاضای واردکننده و عرضه صادرکننده قرار می گیرد. اینکه طوفان اجتماعی-سیاسی کی آرام میشود و حکمرانی اقتصادی بعد از طوفان چه شکلی دارد قابل پیش بینی نیست وبه رفتار حاکمیت بر می گردد. اما چگونه باید خودمان را حفظ کنیم؟صبر، آرامش، مطالعه، و متنوع سازی پسانداز در انواع سرمایههای مختلف.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.