بازگشت ۲۲میلیارد تومان وجوه کلاهبرداری شده به مشترکین

ساعت 24-وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بر این اعتقاد است که موضوع پیامک تبلیغاتی و ارزش افزوده، اختاپوسی است که گام‌به‌گام با آن در حال مبارزه هستیم و به‌طور قطع از پس آن برخواهیم آمد و در همین راستا اواخر هفته گذشته وزیر توئیتی را انتشار داد که حکایت از آن داشت که بررسی پرونده یک کلاهبرداری پیامکی ارزش افزوده به پایان رسیده است و ظرف ۱۰ روز آینده رقمی در حدود ۲۲ میلیارد تومان از وجوه کلاهبرداری شده به مشترکین بازگردانیده خواهد شد و پرونده برای سیر قضایی به دادستان ارسال شده است.

در خصوص این پرونده کلاهبرداری و نحوه پرداخت وجوه اخاذی شده به مشترکین و موارد دیگر گفت‌وگویی با محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات داشته ایم. به هرحال اگر شما هم جزو کاربرانی هستید که از روش پیامکی ارزش افزوده از شما به نوعی اخاذی شده است شما را به خواندن این گفت‌وگو دعوت می‌کنیم.

شما در توئیتی اعلام کردید که بررسی پرونده یک کلاهبرداری پیامکی ارزش افزوده به پایان رسید شکل‌گیری این پرونده به چه صورتی آغاز شد؟

سامانه سپاس یا همان سامانه ۱۹۵ که برای ارتباطات مردمی است داشبورد هوشمندی است که آمارها را به ما نشان می‌دهد. آمارهای این سامانه حکایت از آن داشت که شکایت از خدمات ارزش افزوده پیامکی بالا رفته است و به نوعی یک روند غیرطبیعی را نشان می‌داد. برای ما از ۲ ماه پیش شفاف شد در این خصوص اتفاق‌های خاصی در حال شکل‌گیری است و از طرف دیگر در شبکه‌های اجتماعی شخصی خودم و وزارتخانه نیز پیام‌های زیادی در مورد ارزش افزوده پیامکی دریافت کردیم.

به‌همین علت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی را مأمور کردم که این مسأله را بررسی کند و در این خصوص یک ارزیابی اولیه داشتند و بعد از آن یک جلسه با مدیران اپراتورها برگزار شد و با توجه به اینکه این موضوع مورد شکایت بسیاری بود یک ماه و نیم پیش در جلسه‌ای با اپراتورها اتمام حجت کردیم که این مسأله باید متوقف بشود و خود اپراتورها نیز مسئول رسیدگی شوند و در این میان اپراتورها فعال شدند و با پردازش‌های فنی در یکی از پرونده‌ها (که بالاترین شکایت نیز در این مورد بود) مشخص شد افرادی بدون اجازه کاربر، آنها را عضو سرویس ارزش افزوده کرده و مبالغی از آنها کسر می‌شد. در نهایت یک ماه پیش مشخص شد چه تعداد و به چه میزانی از افراد کلاهبرداری شده است و اواخر هفته نیز اعلام شد پرونده تکمیل شده است.

این کلاهبرداری تنها از طرف شرکت‌های ارزش افزوده صورت گرفته یا اپراتورها نیز در آن نقش داشته‌اند؟

این کلاهبرداری از طرف یکسری از شرکت‌های ارزش افزوده صورت گرفته، البته به‌دلیل ضعف‌های فنی که در سامانه اپراتورها وجود دارد این شرکت‌ها از این ضعف سوءاستفاده کرده‌اند. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم اپراتورها اصلاً مقصر نیستند اما ذکر این نکته ضروری است که در مرحله رسیدگی به این پرونده، اپراتورها با ما همکاری خوبی داشتند و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار ما گذاشتند که روند رسیدگی به این پرونده را تسهیل کرد.

چه تعداد شرکت تخلف را انجام داده‌اند و آیا اسامی متخلفان این پرونده رسانه‌ای می‌شود؟

گزارش شده است که ۶ شرکت این تخلف را انجام داده‌اند و ما مشکلی برای رسانه‌ای شدن فهرست شرکت‌های متخلف نداریم و حتماً از طریق روابط عمومی وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات این لیست منتشر خواهد شد.

به چه صورتی وجوه اخاذی شده به مشترکین بازگردانده می‌شود؟

حدود ۲۲ میلیارد تومان کلاهبرداری صورت گرفته که ظرف ۱۰ روز آینده باید این پول به حساب مشترکین بازگردانده شود اما روش آن در سیم کارت‌های اعتباری و دائمی متفاوت است؛ مثلاً در سیم کارت‌های اعتباری پول کسر شده به‌عنوان شارژ به حساب مشترک اضافه خواهد شد و در خصوص مشترکین دائمی اگر قبض را پرداخت کرده باشند پول مورد نظر به‌عنوان بستانکار در قبض جدید اعمال می‌شود و اگر قبض پرداخت نشده باشد قبض جدید با کسر پول صادر می‌شود.

به‌نظر شما با چه راهکاری می‌توان جلو این نوع کلاهبرداری‌ها را گرفت؟

کسب و کار ارزش افزوده، یک کسب و کار بزرگی است و بزرگ‌ترین عاملی که سبب می‌شود در این مسأله کلاهبرداری صورت بگیرد ناآگاهی مردم است و نیاز است مردم پرداخت‌های خود به اپراتورها را با دقت بیشتری انجام دهند به‌عنوان نمونه دو ماه پیش یکی از نمایندگان مجلس با من تماس داشتند که ۴ماهی است که هر دوره در قبض تلفن همراه ۳۰ هزار تومان تحت عنوان خدمات ارزش افزوده از او کسر می‌شود و جالب است ایشان نماینده تهران بودند و به نوعی دستی در این حوزه داشتند اما با این حال بعد از ۴ماه که پول را پرداخت کرده برایش این سؤال پیش آمده که چرا این رقم از او کسر شده است. بنابراین برای اینکه جلو این نوع کلاهبرداری‌ها گرفته شود نیاز است اول آگاهی‌سازی مردم به‌صورت ویژه بالا برود و در مرحله بعد باید سیستم‌های فنی اپراتورها مورد ممیزی قرار بگیرد و این کاری است که ما به‌عنوان وزارت ارتباطات آغاز کرده‌ایم. مرحله بعد باید عضویت کاربر در این سرویس‌های ارزش افزوده در چند مرحله صورت بگیرد و حتی با تأیید کاربر باشد یعنی به این صورت که از طریق ارسال پیام عضویت تأیید شود.

آیا در حال حاضر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات راهکاری را تعیین کرده است که از طریق آن کاربران بتوانند از عضویت خود در ارزش افزوده‌ها آگاه شوند؟

بله، ما یک سامانه اطلاع‌رسانی تهیه کرده‌ایم به این صورت که کاربران از طریق ستاره ۸۰۰ مربع و ستاره ۸۰۰ ستاره یک مربع می‌توانند اطلاع پیدا کنند که عضو کدام ارزش افزوده هستند و در صورت تمایل می‌توانند به عضویت خود ادامه دهند یا انصراف خود را اعلام کنند.

ایران