کد خبر
443559
عوامل موثر بر تغییر فاز بازار مسکن
ساعت24 - ۲۵ صاحبنظر حوزه اقتصاد مسکن با شرکت در نظرسنجی «دنیایاقتصاد»، به پرسشهای مرتبط با آینده بازارهای معاملات ملک و ساختوساز پاسخ دادند.
۲۵ صاحبنظر حوزه اقتصاد مسکن با شرکت در نظرسنجی «دنیایاقتصاد»، به پرسشهای مرتبط با آینده بازارهای معاملات ملک و ساختوساز پاسخ دادند. سمت و سوی قیمت و نبض فروش آپارتمان طی هفتههای آتی، مهمترین پرسش مطرح در بین فعالان بازار ملک و حتی دستهای از تقاضای بالقوه (افراد خارج از این بازار) است. برآیند نگاه صاحبنظران نشان میدهد هماکنون ظرفیت «تغییر فاز» در بازار معاملات خرید آپارتمان وجود دارد و مشروط به حفظ وضعیت مهمترین پارامتر بیرونی اثرگذار بر این بازار، تغییرات از ابتدای فصل اصلی نقل و انتقالات ملکی (تابستان)، قابل ردیابی میشود. براساس این پیشبینی، بازار ملک در آستانه ثبات نسبی قیمتها قرار دارد و تقاضای مصرفی بهدلیل تضعیف قدرت خرید، به شدت کاهش یافته؛ ضمن آنکه تقاضای سوداگرانه (خرید و فروشهای مکرر) نیز نسبت به ماههای قبل افت کرده است. بنابراین انتظار میرود حجم معاملات با افزایش روبهرو نشود و بازار وارد دوره رکود کامل شود. کارشناسان شرط تحقق این پیشبینی را عدم مواجهه «دلار» با شوکهای قیمتی عنوان میکنند. «بازار ارز» در این دوره، بیشترین نقش را در جهتدهی به جو روانی بازار مسکن و تاثیر بر رفتار همه گروههای تقاضا داشته است. نرخ تورم و تسهیلات مسکن دو فاکتور بعدی اثرگذار معرفی شده است.
۲۵ صاحبنظر اقتصادی آشنا به تغییر و تحولات بخش مسکن با شرکت در نظرسنجی «دنیایاقتصاد»، آینده کوتاهمدت بازارهای معاملات ملک و ساخت و ساز را تحلیل کردند. در این نظرسنجی ۵ پرسش درباره سمت و سوی متغیرهای کلیدی بازار مسکن مطرح شده و افق زمانی بررسیها نیز یک ماه منتهی به ابتدای تابستان با نگاه به هفتههای گذشته از بهار ۹۸ در نظر گرفته شده است. نتایج این نظرسنجی نشان میدهد بازار معاملات مسکن در مقطع فعلی به آستانه «تغییر وضعیت» رسیده؛ اما برای ورود به فاز جدید، اوضاع یک متغیر بیرونی، تعیینکننده است. بر اساس پیشبینیهای مطرح در نظرسنجی، بازار خرید مسکن در تهران آماده فاصلهگیری از هیجانات و نزدیک شدن به دوره ثبات نسبی قیمتها است. در این حالت، احتمال ورود کامل به دوره رکود وجود دارد. اما به رغم پتانسیل این تغییر، یک شوک ارزی دوباره میتواند مسیر بازار ملک را دوباره تغییر دهد.
۵۲ درصد از نظردهندهها اعتقاد دارند حجم معاملات خرید مسکن با افزایش روبهرو نمیشود و شیب رشد میانگین قیمت نیز تا افت قیمت واقعی، کاهشی خواهد بود. نرخ ارز، نرخ تورم و تسهیلات مسکن به ترتیب سه فاکتور دارای بیشترین نقش در جهتدهی به بازار ملک معرفی شده است. این نظرسنجی حاوی حداقل دو نکته جذاب برای فعالان بازار مسکن است. اول اینکه، تاثیرپذیری بازار مسکن از تحولات بازار دلار در این دوره تفاوت پیدا کرده؛ به گونهای که تحت تاثیر انتظارات تورمی و نااطمینانی عمومی به اوضاع اقتصادی، سرعت واکنش بازار مسکن به رخدادهای ارزی، بیشتر شده است. نکته دوم به وزن تقاضای سرمایهای در مقایسه با تقاضای مصرفی در بازار فعلی معاملات اخیر در تهران مربوط میشود. در نظرسنجی، پیشبینی شده ساختوساز درصورت عدم افزایش تیراژ پروانهها، به سمت تکمیل نیمهکارهها سوق پیدا میکند. اظهارنظرهایی که تعدادی از صاحبنظران در تشریح اوضاع مسکن ارائه کردهاند، به شرح زیر است:
حسین عبدهتبریزی: میزان ساخت و ساز در سال 98 به لحاظ تیراژ ساختمانی، حول و حوش ساختوساز در سال 97 خواهد بود، اگر سال 97 را به لحاظ حجم ساخت و ساز سالی رکودی بدانیم شرایط بازار ساخت و ساز در سال 98 نیز رکودی انتظار میرود؛ این در حالی است که بهنظر میرسد کماکان متغیر غالب و اثرگذار در بازار مسکن، بازار ارز و تحولات مربوط به آن باشد.
داوود سوری: روند بازار مسکن در سال 98 بستگی زیادی به جهت سایر بازارها و داراییها دارد، این اثرپذیری از بازار ارز بیش از سایر بازارها قابلطرح است و در صورت ایجاد ثبات در بازار ارز احتمال حرکت بخشی از داراییها از این بازار به بازار مسکن وجود دارد؛ با این حال با توجه به اینکه چشمانداز قاطعی از ثبات بازارها متصور نیست احتمال بروز هیجان در بازار و ورود بخش قابلتوجهی از داراییها به بازار ملک قدری بعید بهنظر میرسد.
محمود جهانی: نقدینگی رها شده از سایر بازارها بهعنوان یکی از عوامل محرک بازار مسکن در سال 98 مطرح است و میتواند بازار را با نوسان مواجه کند.
رضا بوستانی: با توجه به رشد قیمت مسکن در سال گذشته، انتظار میرود که مسکن وارد دوره رکود شود. این رکود به دلیل این خواهد بود که تقاضای مسکن به دلیل کاهش درآمد واقعی خانوارها افت خواهد کرد و همچنین بازدهی اسمی مسکن از محل اجاره نیز به دلیل افزایش محدود درآمد اسمی خانوارها متناظر با افزایش قیمت مسکن (هزینه سرمایهگذاری اولیه) نخواهد بود. پس باید انتظار داشت که مسکن وارد دورهای رکودی شود. البته ممکن است به دلیل شوک طرف عرضه (افزایش هزینههای تولید) قیمتها به مقدار محدودی افزایش یابند ولی این افزایش تنها میتواند مقطعی باشد.
محمدامیر کرامت: با توجه به تاثیر تحریمها، در صورت ادامه روند مخرب آن از جمله ریسک سایر شقوق سرمایهگذاریها و مشوقهای احتمالی تسهیلات بانکها، در کل، خرید املاک و خصوصامسکن، با نیت سرمایهگذاری، رونق نسبی خواهد داشت. در صورت بروز شوکهای خارجی، این روال متوقف و منفی خواهد شد.
محمدسعید حیدری: با ایجاد شکاف بین نسبت نرخ اجارهبها به قیمت مسکن با میزان نرمال آن، معاملات مسکن وارد رکود شده است و تا زمانی که با افزایش قابلتوجه نرخ اجاره این شکاف پر نشود، معاملات مسکن وارد رونق نمیشود. با عنایت به وضعیت اقتصادی نامناسب جامعه بهنظر نمیرسد بهزودی این شکاف پر شود. از طرف دیگر نرخ ارز در افزایش قیمت نهادههای تولید مسکن موثر است.
نرگس رزبان: بررسی تحولات اخیر متغیرهای اقتصادی حاکی از آن است که نرخ ارز همچنان پیشتاز ایجاد تغییرات در بازار مسکن بوده و بیشترین تاثیر را بر این بازار داشته است (قابلتوجه است که نرخ ارز خود معلول متغیرهای دیگر از جمله نقدینگی است). چنانچه بخواهیم بهصورت ساده و به اختصار تاثیر نرخ ارز بر بازار مسکن را توضیح دهیم، باید اشاره کرد که نرخ ارز حاوی هر دو اثر همزمان افزایشی و کاهشی بر قیمت مسکن است. این متغیر از یکسو با افزایش قیمت نهادههای ساختمانی منجر به افزایش قیمت مسکن و از سوی دیگر با جذب نقدینگی موجب کاهش تقاضا و کاهش قیمت مسکن خواهد شد (بهویژه اینکه خرید ارز با حداقل نقدینگی نیز امکانپذیر بوده و درجه نقدشوندگی آن بالاست) اما همواره اثر افزایشی نرخ ارز بر اثر کاهشی آن غالب بوده و بررسی روند تاریخی قیمت مسکن و نرخ ارز، همحرکتی این دو متغیر را (با یک وقفه کوتاه زمانی) تایید میکند. مهمترین تفاوت اتفاقات اخیر با گذشته مساله قوت گرفتن انتظارات تورمی و در نتیجه افزایش سرعت عکسالعمل بازارها با افزایش نرخ ارز بوده است (بررسی آماری دقیق این موضوع را تایید میکند). بهعبارتی علاوه بر دو مورد فوق، انتظارات تورمی ناشی از جهشهای ارزی دامان جامعه را گرفته است. هر قدر اقتصاد دچار نااطمینانی بیشتر و چشماندازهای پیشرو مبهمتر باشد، واکنش بازارها به تغییرات نرخ ارز سریعتر و گاه با شدت بیشتری مواجه خواهد بود لذا بهنظر میرسد در شرایط جاری، ارز همچنان پیشران اثرگذاری بر بازارها از جمله بازار مسکن خواهد بود. اما نقش عوامل دیگر همچون کاهش قدرت خرید خانوارها، کاهش رشد اقتصادی بهویژه از کانال نفت، نقدینگی، مسائل سیاسی و... بر تحولات بازار مسکن را نمیتوان نادیده گرفت. بهطور کلی محتملترین گزینه برای قیمت مسکن در سال ۹۸ رشد قیمت کمتر از تورم عمومی است.
علی قائدی: عمده عوامل تاثیرگذار بر بازار مسکن شامل شرایط بازار ارز، سیاستهای دولت در حوزه تسهیلات و اجرای برنامههای اعلامی توسط سیاستگذار حوزه مسکن در این بخش و همچنین اجرای برنامهها برای بازسازی مناطق آسیبدیده از سیلاب، عواملی هستند که میتوانند بازار مسکن سال ۹۸ و جهت حرکت آن را تحتتاثیر قرار دهند. همچنین با لحاظ نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن بهنظر میرسد در بهار ۹۷، به دلیل بیشتر بودن تورم ماهانه مسکن نسبت به تورم عمومی، قیمت واقعی مسکن افزایش یابد.
۲۵ صاحبنظر اقتصادی آشنا به تغییر و تحولات بخش مسکن با شرکت در نظرسنجی «دنیایاقتصاد»، آینده کوتاهمدت بازارهای معاملات ملک و ساخت و ساز را تحلیل کردند. در این نظرسنجی ۵ پرسش درباره سمت و سوی متغیرهای کلیدی بازار مسکن مطرح شده و افق زمانی بررسیها نیز یک ماه منتهی به ابتدای تابستان با نگاه به هفتههای گذشته از بهار ۹۸ در نظر گرفته شده است. نتایج این نظرسنجی نشان میدهد بازار معاملات مسکن در مقطع فعلی به آستانه «تغییر وضعیت» رسیده؛ اما برای ورود به فاز جدید، اوضاع یک متغیر بیرونی، تعیینکننده است. بر اساس پیشبینیهای مطرح در نظرسنجی، بازار خرید مسکن در تهران آماده فاصلهگیری از هیجانات و نزدیک شدن به دوره ثبات نسبی قیمتها است. در این حالت، احتمال ورود کامل به دوره رکود وجود دارد. اما به رغم پتانسیل این تغییر، یک شوک ارزی دوباره میتواند مسیر بازار ملک را دوباره تغییر دهد.
۵۲ درصد از نظردهندهها اعتقاد دارند حجم معاملات خرید مسکن با افزایش روبهرو نمیشود و شیب رشد میانگین قیمت نیز تا افت قیمت واقعی، کاهشی خواهد بود. نرخ ارز، نرخ تورم و تسهیلات مسکن به ترتیب سه فاکتور دارای بیشترین نقش در جهتدهی به بازار ملک معرفی شده است. این نظرسنجی حاوی حداقل دو نکته جذاب برای فعالان بازار مسکن است. اول اینکه، تاثیرپذیری بازار مسکن از تحولات بازار دلار در این دوره تفاوت پیدا کرده؛ به گونهای که تحت تاثیر انتظارات تورمی و نااطمینانی عمومی به اوضاع اقتصادی، سرعت واکنش بازار مسکن به رخدادهای ارزی، بیشتر شده است. نکته دوم به وزن تقاضای سرمایهای در مقایسه با تقاضای مصرفی در بازار فعلی معاملات اخیر در تهران مربوط میشود. در نظرسنجی، پیشبینی شده ساختوساز درصورت عدم افزایش تیراژ پروانهها، به سمت تکمیل نیمهکارهها سوق پیدا میکند. اظهارنظرهایی که تعدادی از صاحبنظران در تشریح اوضاع مسکن ارائه کردهاند، به شرح زیر است:
حسین عبدهتبریزی: میزان ساخت و ساز در سال 98 به لحاظ تیراژ ساختمانی، حول و حوش ساختوساز در سال 97 خواهد بود، اگر سال 97 را به لحاظ حجم ساخت و ساز سالی رکودی بدانیم شرایط بازار ساخت و ساز در سال 98 نیز رکودی انتظار میرود؛ این در حالی است که بهنظر میرسد کماکان متغیر غالب و اثرگذار در بازار مسکن، بازار ارز و تحولات مربوط به آن باشد.
داوود سوری: روند بازار مسکن در سال 98 بستگی زیادی به جهت سایر بازارها و داراییها دارد، این اثرپذیری از بازار ارز بیش از سایر بازارها قابلطرح است و در صورت ایجاد ثبات در بازار ارز احتمال حرکت بخشی از داراییها از این بازار به بازار مسکن وجود دارد؛ با این حال با توجه به اینکه چشمانداز قاطعی از ثبات بازارها متصور نیست احتمال بروز هیجان در بازار و ورود بخش قابلتوجهی از داراییها به بازار ملک قدری بعید بهنظر میرسد.
محمود جهانی: نقدینگی رها شده از سایر بازارها بهعنوان یکی از عوامل محرک بازار مسکن در سال 98 مطرح است و میتواند بازار را با نوسان مواجه کند.
رضا بوستانی: با توجه به رشد قیمت مسکن در سال گذشته، انتظار میرود که مسکن وارد دوره رکود شود. این رکود به دلیل این خواهد بود که تقاضای مسکن به دلیل کاهش درآمد واقعی خانوارها افت خواهد کرد و همچنین بازدهی اسمی مسکن از محل اجاره نیز به دلیل افزایش محدود درآمد اسمی خانوارها متناظر با افزایش قیمت مسکن (هزینه سرمایهگذاری اولیه) نخواهد بود. پس باید انتظار داشت که مسکن وارد دورهای رکودی شود. البته ممکن است به دلیل شوک طرف عرضه (افزایش هزینههای تولید) قیمتها به مقدار محدودی افزایش یابند ولی این افزایش تنها میتواند مقطعی باشد.
محمدامیر کرامت: با توجه به تاثیر تحریمها، در صورت ادامه روند مخرب آن از جمله ریسک سایر شقوق سرمایهگذاریها و مشوقهای احتمالی تسهیلات بانکها، در کل، خرید املاک و خصوصامسکن، با نیت سرمایهگذاری، رونق نسبی خواهد داشت. در صورت بروز شوکهای خارجی، این روال متوقف و منفی خواهد شد.
محمدسعید حیدری: با ایجاد شکاف بین نسبت نرخ اجارهبها به قیمت مسکن با میزان نرمال آن، معاملات مسکن وارد رکود شده است و تا زمانی که با افزایش قابلتوجه نرخ اجاره این شکاف پر نشود، معاملات مسکن وارد رونق نمیشود. با عنایت به وضعیت اقتصادی نامناسب جامعه بهنظر نمیرسد بهزودی این شکاف پر شود. از طرف دیگر نرخ ارز در افزایش قیمت نهادههای تولید مسکن موثر است.
نرگس رزبان: بررسی تحولات اخیر متغیرهای اقتصادی حاکی از آن است که نرخ ارز همچنان پیشتاز ایجاد تغییرات در بازار مسکن بوده و بیشترین تاثیر را بر این بازار داشته است (قابلتوجه است که نرخ ارز خود معلول متغیرهای دیگر از جمله نقدینگی است). چنانچه بخواهیم بهصورت ساده و به اختصار تاثیر نرخ ارز بر بازار مسکن را توضیح دهیم، باید اشاره کرد که نرخ ارز حاوی هر دو اثر همزمان افزایشی و کاهشی بر قیمت مسکن است. این متغیر از یکسو با افزایش قیمت نهادههای ساختمانی منجر به افزایش قیمت مسکن و از سوی دیگر با جذب نقدینگی موجب کاهش تقاضا و کاهش قیمت مسکن خواهد شد (بهویژه اینکه خرید ارز با حداقل نقدینگی نیز امکانپذیر بوده و درجه نقدشوندگی آن بالاست) اما همواره اثر افزایشی نرخ ارز بر اثر کاهشی آن غالب بوده و بررسی روند تاریخی قیمت مسکن و نرخ ارز، همحرکتی این دو متغیر را (با یک وقفه کوتاه زمانی) تایید میکند. مهمترین تفاوت اتفاقات اخیر با گذشته مساله قوت گرفتن انتظارات تورمی و در نتیجه افزایش سرعت عکسالعمل بازارها با افزایش نرخ ارز بوده است (بررسی آماری دقیق این موضوع را تایید میکند). بهعبارتی علاوه بر دو مورد فوق، انتظارات تورمی ناشی از جهشهای ارزی دامان جامعه را گرفته است. هر قدر اقتصاد دچار نااطمینانی بیشتر و چشماندازهای پیشرو مبهمتر باشد، واکنش بازارها به تغییرات نرخ ارز سریعتر و گاه با شدت بیشتری مواجه خواهد بود لذا بهنظر میرسد در شرایط جاری، ارز همچنان پیشران اثرگذاری بر بازارها از جمله بازار مسکن خواهد بود. اما نقش عوامل دیگر همچون کاهش قدرت خرید خانوارها، کاهش رشد اقتصادی بهویژه از کانال نفت، نقدینگی، مسائل سیاسی و... بر تحولات بازار مسکن را نمیتوان نادیده گرفت. بهطور کلی محتملترین گزینه برای قیمت مسکن در سال ۹۸ رشد قیمت کمتر از تورم عمومی است.
علی قائدی: عمده عوامل تاثیرگذار بر بازار مسکن شامل شرایط بازار ارز، سیاستهای دولت در حوزه تسهیلات و اجرای برنامههای اعلامی توسط سیاستگذار حوزه مسکن در این بخش و همچنین اجرای برنامهها برای بازسازی مناطق آسیبدیده از سیلاب، عواملی هستند که میتوانند بازار مسکن سال ۹۸ و جهت حرکت آن را تحتتاثیر قرار دهند. همچنین با لحاظ نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن بهنظر میرسد در بهار ۹۷، به دلیل بیشتر بودن تورم ماهانه مسکن نسبت به تورم عمومی، قیمت واقعی مسکن افزایش یابد.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.