پس از بازار ارز ، سکه ، مسکن و اتومبیل

نوبت ترکیدن حباب بازار سهام رسیده است

ساعت 24 - سرمایه گذاری در بخش واقعی ااقتصاد یا کالاهای صنعتی درایران روند کاهنده ای را تجربه می کند. تشدید فشارهای دولت برای قیمت تولیدات صنعتی دربازرافروش این کالاها ، واردات برخی از کالاها با دلار 4200 تومانی که قدرت رقابتی این بخش را تقلیل داده است وتضعیف قدرت خرید شهروندان از دلیل اصلی رکود در سرمایه گذاری تولیدات صنعتی است. در برابر این روند کاهنده سرمایه گذاری درتولید صنعتی که خود را درکاهش تقاضابرای سرمایه گذاری همانطور که امارهای وزارت صنعت معدن و تجارت نشان می دهد اما از سوی دیگر به دلیل رها شدگی رشد پول درجامعه که تا 50 درصد افزایش داشته است بازارهای طلا ، ارز و مسکن و تا اندازه ای اتومبیل را جذاب کرد و سرمایه گذاری دراین بخش ها روند فزاینده ای را تجربه کرد. برخی سیاستهای دولت که نیاز به نقدینگی داشت و اجازه داد نرخ ارزهای معتبر و سکه طلا که عرضه انحصاری اش در دست دولت است تا اندازه زیادی افزایش یابد درپدیدار شدن حباب قیمتی نقش داشت. اما سرایت جهش قیمت ارزو سکه به بازار کالاهای دیگر به شتابان شدن نرخ تورم عمومی منجرشد و دولت به بیم و هراس دچار شد.

dir="RTL"> در حالی که به دلایل گوناگون ترمز بازار ارز و سکه کشیده شده است اما کسانی که نقدینگی داشتند هنوز یک بازار دیگر را در دسترس می دیدند و به آن هجوم بردند. بازار سرمایه درایران بازار باحباب است که هنوز باقی مانده و با وجودی که دیگر شاهد افزایش قیمت ارز نیستیم که از آن مسیر راه برای افزایش قیمت هرسهم برخی هلدینگ ها وبنگاههای بزرگ مثل واحدهای پتروشیمی و فولاد باز باشد اما این بازار همچنان درهدف سرمایه گذاران قرار دارد. برخی کارشناسان مثل ایلناز ابراهیمی-عضو هیات علمی گروه اقتصاد پژوهشکده پولی و بانکی باوردارند که بازار سهام حباب دارد و حالا نوبت ترکیدن حباب این بازار است.

این عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی در یادداشتی که ایبنا آن را منتشر کرده است می نویسد" شاید بتوان گفت بازاری که در حال حاضر شاهد شکل‌گیری و بزرگتر شدن حباب قیمتی در آن هستیم بازار سهام است که در تابستان ۱۳۹۸ روزهای خوشی را برای فعالان خود رقم زد و در برخی از روزها شاخص کل افزایشی بین ۲ تا ۳ درصد را نیز تجربه کرد. ولی در این بین سوالی مطرح است، آیا افزایش قیمت‌ها در این بازار از جنس حبابی است و آیا حباب در این بازار نیز خواهد ترکید یا تحولات این بازار بر خلاف بازارهای دیگر بر مبنای تحولات بنیادین بازار شکل گرفته است؟ اگر حباب در این بازار خالی شود، بازار بعدی کدام خواهد بود و آیا روزی خواهد رسید که دیگر شاهد شکل‌گیری، بزرگ شدن و ترکیدن این حباب‌ها در اقتصاد کشور نباشیم؟ دو سال گذشته با هجوم نقدینگی‌های سرگردان برای کسب عایدی بیشتر به بازارهای مختلف اقتصاد ایران همواره شاهد شکل‌گیری حباب‌ انواع دارایی بوده که با عقب‌نشینی تقاضای سفته‌بازی این حباب‌ها ترکیده است.". ابراهیمی تاکید دارد: بررسی روند بازارهای دارایی و پویایی قیمت‌ها در آن نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در دو سال گذشته همواره درگیر شکل‌گیری حباب در بازار یک دارایی، هجوم نقدینگی‌های سرگردان به آن برای کسب عایدی بیشتر، بزرگتر شدن حباب بر اثر شدت گرفتن تقاضا و در نهایت اثرگذاری نیروهای مختلف بر پویایی قیمت‌ها و کنترل نسبی آن و در نتیجه عقب‌نشینی تقاضای سفته‌بازی و ترکیدن حباب در آن بازار خاص بوده است. به عنوان مثال در سال ۱۳۹۶ و نیز سال ۱۳۹۷، اقتصاد کشور شاهد شکل‌گیری حباب در بازار سکه بود که با شروع پیش‌فروش سکه در بازار از طرف بانک مرکزی و تحویل آن، قیمت‌ها در این بازار شروع به عقب‌نشینی کردند و هر چند حباب سکه به صورت کامل تخلیه نشد ولی سفته‌بازان شروع به خروج از این بازار کرده و نقدینگی سرگردان بازارهای دیگری را هدف قرار داد. در همین سال ۱۳۹۷ بود که بازار ارز نیز دوشادوش بازار سکه با حبابی باورناپذیر مواجه شد و نرخ ارز حتی تا رقم ۱۹۰۰۰ تومان برای هر دلار اوج گرفت ولی با مداخلات موفقیت‌آمیز بانک مرکزی و آرام گرفتن جو اولیه به تدریج در نیمه دوم سال و هم‌چنین در سال ۱۳۹۸ تا کنون با روندی مستمر کاهش یافته و نرخ دلار به حول و حوش ۱۱۵۰۰ تومان افت کرده است که می‌توان آن را به مصداق ترکیدن حباب در بازار ارز تلقی کرد.قیمت مسکن نیز با کمی تأخیر از سال ۱۳۹۷ شروع به افزایش کرد و حتی تا اواخر بهار ۱۳۹۸ با شتاب به رشد خود ادامه داد که با افت قدرت خرید اقشار مختلف و خروج سفته‌بازان از این بازار در تابستان امسال از سرعت رشد آن کاسته شد و تا حدودی روند نزولی به خود گرفت. بازار دیگری که کمابیش همین الگوی رشد حباب‌گونه قیمت‌ها در آن مشاهده شده، بازار خودروهای سواری است که از نیمه دوم سال ۱۳۹۷ شاهد شروع افزایش قیمت‌ها بود و کمابیش در خرداد ۱۳۹۸ سقف قیمتی در این بازار مشاهده شد و پس از آن حباب قیمتی دوام نیاورد و تا لحظه تنظیم این نوشته همچنان افت قیمت‌ها، هم در خودروهای خارجی وهم داخلی ادامه دارد."