چرا عمران‌خان برای ششمین بار به ریاض رفت؟

ساعت24-چند روز پیش وزیر امور خارجه پاکستان در سفری از پیش اعلام نشده راهی عربستان شد که به گفته منابع رسمی، این سفر بخشی از سیاست عمران خان برای کمک به برقراری صلح و ثبات در منطقه بود و حال نخست وزیر پاکستان که پیگیر تلاش های خود برای میانجیگری در منطقه است، ساعاتی پیش راهی ریاض شد.

به گفته رسانه‌های پاکستان، ترکیب هیات «شاه محمود قریشی» وزیر امور خارجه این کشور که چهار روز پیش به عربستان سفر کرده بود، همان ترکیبی بود که در جریان دومین سفر رسمی نخست وزیر پاکستان به ایران در ۲۱ مهرماه امسال دیده شد.

تارنمای انگلیسی زبان «اکسپرس تریبیون» امروز (شنبه) اعلام کرد: حضور مقامات ارشد سیاسی و نظامی از جمله رئیس دستگاه اطلاعات-امنیت ارتش پاکستان در هیات وزیر امور خارجه، نشان دهنده ماموریت مهم این هیات برای سفر به عربستان و دیدار با مقام های این کشور بود.

پیش تر منابع خبری پاکستان مدعی شده بودند که ژنرال «فیض حمید» رئیس سازمان اطلاعات-امنیت ارتش پاکستان موسوم به «آی اس آی» برای فراهم کردن زمینه سفر عمران خان به ایران و عربستان، یک هفته قبل تر به پایتخت های این دو کشور سفر کرده بود.

ژنرال حمید سپس نخست وزیر پاکستان را در سفرهای روز ۲۱ و ۲۳ مهرماه وی به ترتیب به تهران و ریاض نیز همراهی کرد.

اکنون پس از پایان سفر قریشی وزیر امور خارجه پاکستان به ریاض، عمران خان امروز (شنبه) و برای انجام ششمین سفر رسمی به عربستان رفت که منابع آگاه هدف آن را پیشبرد ماموریت میانجیگری در منطقه و ادامه تلاش های اسلام آباد برای کمک به بهبود روابط تهران-ریاض عنوان می کنند.

رسانه های پاکستان به نقل از منابع نزدیک به دولت این کشور می گویند: به نظر می رسد ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش این کشور که روزهای ۲۷ و ۲۸ آبانماه امسال برای دومین بار به جمهوری اسلامی ایران سفر کرده بود، زمینه سفر امروز عمران خان به ریاض را فراهم کرده به طوری که اسلام آباد با دریافت آخرین مواضع تهران در قبال تحولات منطقه ای، قرار است آن را در عالی ترین سطح به مقامات ریاض منتقل کند.

تلاش ها برای تنش زدایی در خلیج فارس ادامه دارد

گزارش رسانه های پاکستان به نقل از بیانیه های رسمی اسلام آباد و ریاض حاکی از رایزنی وزیران امور خارجه دو کشور درخصوص توسعه مناسبات دوجانبه به ویژه بررسی آخرین تحولات مربوط به منطقه و خلیج فارس است.

هر چند در بیانیه های رسمی پاکستان و عربستان به تلاش های میانجیگری اسلام آباد اشاره ای نشده، اما منابع آگاه در پاکستان می گویند: سفر چند روز پیش قریشی وزیر امور خارجه پاکستان به ریاض بخشی از تلاش های اسلام آباد برای زدودن فضای تنش آلود در خلیج فارس است.

روزنامه پاکستانی «نوای وقت» در این خصوص نوشت: قریشی طی دیدار با همتای سعودی درخصوص میانجیگری اسلام آباد بین تهران و ریاض گفت وگو کرد.

براساس این گزارش، تلاش های جدید دولت عمران خان برای تنش زدایی در منطقه همزمان با آغاز اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل شروع شد، زمانی که نخست وزیر پاکستان در مسیر سفر نه نیویورک توقف کوتاهی در ریاض داشت جایی که وی با پادشاه و ولیعهد سعودی دیدار کرد.

عمران خان همچنین در طول اقامت در نیویورک به دیدار دکتر «حسن روحانی» رئیس جمهوری اسلامی ایران رفت تا ضمن آگاهی از مواضع تهران، آمادگی پاکستان را برای کمک به رفع اختلافات در منطقه اعلام کند.

ناظران سیاسی در پاکستان معقدند: مانورهای دیپلماتیک اسلام آباد با هدف جلوگیری از هرگونه درگیری احتمالی در منطقه انجام شده و این فرآیند با سفر عمران خان به عربستان وارد مرحله جدیدی می شود.

به گفته آنان، پاکستان جدای از روابط راهبردی خود با عربستان، نمی تواند اهمیت جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه به عنوان مهم ترین کشور همسایه خود را نادیده بگیرد.

احتمال انتقال پیام

«کامران یوسف» کارشناس پاکستانی و روزنامه ارشد تارنمای «اکسپرس تریبیون» روز شنبه طی گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: فرآیند میانجیگری در منطقه پس از سفر عمران خان به نیویورک تسریع شد.

وی افزود: سفرهای رسمی و جداگانه نخست وزیر و فرمانده ارتش پاکستان به ایران که هر یک به عنوان دومین سفر رسمی آنان به این کشور محسوب می شد، توانست مواضع اسلام آباد برای کمک به حل مسائل در منطقه را تقویت کند.

کامران یوسف معتقد است: احتمال اینکه رهبران سیاسی و نظامی پاکستان پیام هایی را از مقام های عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده و بخواهند آن را به عربستان منتقل کنند، وجود دارد.

سخنگوی وزارت امورخارجه پاکستان پانزدهم آذرماه امسال در مورد اقدامات اسلام آباد برای کمک به تنش زدایی میان ایران و عربستان گفت: تلاش‌های ما در این خصوص ادامه دارد.

پیش از این «حسن روحانی» رئیس جمهوری در دیدار با «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان در تهران گفت: از منظر جمهوری اسلامی ایران هیچ مشکلی برای توسعه روابط با همسایگان و تجدید روابط با عربستان سعودی وجود ندارد و برای تامین امنیت و ثبات در منطقه باید همه کشورها در کنار یکدیگر قرار داشته باشند.

براساس این گزارش، نخست وزیر پاکستان که تا ساعاتی بعد وارد ریاض می شود قرار است با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان دیدار کند.