پایش بازار جهانی انرژی از نگاه عباس ملکی
سایه کرونا بر نفت
ساعت 24 - قیمت نفت برنت به پایینتر از ۶۰ دلار در هر بشکه رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز به پایینتر از ۵۵ دلار در هر بشکه تنزل پیدا کرد. احتمال کمتر شدن بیشتر قیمت نفت نیز در میان کارشناسان وجود دارد. پیدا شدن چند مورد از بیماری در چین و ویروس جدید میتواند یکی از دلایل آن باشد.
قیمت گاز طبیعی در بازار بورس نیویورک (نایمکس) به زیر دو دلار بر هر میلیون واحد ارزش حرارتی (بیتییو( رسید. این اولین بار در چهار سال گذشته است که این مقدار قیمت گاز کاهش یافته است. یکی از دلایل آن حجم انبوه تولید گاز در جهان است بهخصوص در آمریکا که گاز ناشی از سنگهای رسوبی در این روزها زیاد شده است. اما نهایتا تولید گاز طبیعی آمریکا برای اولین بار از ٢٠١۶ در سه ماهه چهارم ٢٠١٨ نسبت به فصل قبل کاهش پیدا کرد. این مساله پیامد ارزان شدن قیمت گاز است. علاوه بر تولید مستقیم گاز، تولید نفتخام نیز به همراه خود دستیابی به مقدار گاز همراه را میسر میسازد. گاز تولیدی برای نیروگاهها، صنایع پتروشیمی و همچنین صادرات بهخصوص از روش LNG استفاده میشد. برودت هوا در زمستان امسال در آمریکا و اروپا نسبتا ملایم است. قیمت ال ان جی در آسیا نیز کاهش یافته است. در حال حاضر برای هر یک میلیون بی تی یو ال ان جی قیمت بازار کره و ژاپن ( (JKM از ٧ دلار در گذشته به زیر ۵دلار رسیده است. پیشبینی میشود این قیمت مطابق نظر پلاتس به سه دلار نیز برسد.این قیمت با توجه به هزینه تولید و هزینه تانکر و حملونقل اقتصادی نیست. نکته دیگر عملیاتی شدن سه خط لوله جدید از روسیه به اروپا و چین است. به گفته بلومبرگ اگر قیمت LNG۵٠سنت دیگر کاهش یابد، صادرات این محصول از آمریکا دیگر اقتصادی نیست.
خط لوله گاز سیبری به چین اکنون در حال فعالیت است. خط لوله گاز استریم نیز توسط روسای جمهور روسیه و ترکیه هفته پیش افتتاح شد. خط لوله گار نورد استریم ١بین روسیه و آلمان در حال فعالیت است و خط لوله دوم با وجود تحریم آمریکا پیشبینی میشود تا ماه مارس به اتمام برسد.دولت آمریکا معافیت شرکت شورون از تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا را سه ماه دیگر تمدید کرد. در حال حاضر این کشور روزانه حدود ٧٠٠هزار بشکه نفت تولید میکند.
رشد اقتصادی عربستان سعودی کمتر از مقداری است که در اکتبر سال گذشته حدس زده میشد. این رشد در حدود ۹/۱ درصد در ٢٠٢٠ است در حالی که به گزارش صندوق بینالمللی پول پیشبینی شده بود ۲/۲ درصد باشد. در سال ٢٠٢١رشد اقتصادی عربستان ۲/۲ درصد حدس زده میشود. در ٢٠١٩ این عدد ۲/۰ درصد بود. عربستان بیشتر از مقداری که در توافق اوپکپلاس قرار بود نفت خود را کم کند، کاهش داده است. آیا عربستان ظرفیت اضافی تولید خود را از دست داده است؟ وزیر نفت عربستان میگوید برای این کشور همه گزینهها در جریان اجلاس مارس اوپکپلاس روی میز است. بازار از این اظهار نظر این برداشت را دارد که ممکن است قیمت نفت باز هم پایینتر بیاید.
در آمریکای شمالی از ٢٠١۵ تاکنون تعداد ٢٠٠شرکت در صنایع نفت و گاز ورشکسته شدهاند. در سال ٢٠٢٠ حدود ۴٠میلیارد دلار سررسید وامهای شرکتهای نفتی است که در شرایط سختی به سر می برند.
در مصر با فرمان رییسجمهور، ابتکار خرید کالاهای مصری با محدود شدن واردات کالاهای خارجی آغاز شده است.
اکثر کالاهایی مانند مواد غذایی و منسوجات قرار است توسط ٣٠٠شرکت داخلی تولید و توزیع شود. سرمایهگذاری خارجی در مصر تشویق شده، اما بیشتر از نیمی از این سرمایهگذاری در صنایع نفت و گاز مصر است که کمتر خاصیت اشتغالزایی دارند.
قرار است ماه آینده میلادی رییسجمهور آمریکا از هند دیدار کند. تا این لحظه برنامهای برای بازدید ترامپ از پاکستان ذکر نشده است. به نظر میرسد برای آمریکا روابط با هند بدون متعادل کردن آن با پاکستان در آینده بیشتر پیگیری میشود. در آسیای جنوبی اکنون موازنه قوا بین چین و پاکستان از یک سو و آمریکا و هند از سوی دیگر برقرار است. امکانات چابهار و دسترسی هند به افغانستان و آسیای مرکزی از این طریق مورد حمایت آمریکاست.
در غیاب مسوولان ایرانی در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، به نظر میرسد دیگر بازیگران مایل به ایجاد روابط بهتر با ایران بودهاند. نخستوزیر پاکستان در پایان ملاقات با رییسجمهور آمریکا گفت که او به ترامپ خاطرنشان کرده هرگونه رویارویی با ایران یک فاجعه برای جهان خواهد بود. وزیر خارجه عربستان سعودی گفت درهای این کشور برای گفتوگو با ایران باز است. اجلاس گروه ٢٠ در سال جاری در عربستان برگزار میشود. رییسجمهور عراق نیز پس از ملاقات با ترامپ در مورد خویشتنداری سخن گفته و اضافه کرده که زمان برای یک مخاصمه دیگر مناسب نیست.
اداره اطلاعات آمریکا پیشبینی کرد که متوسط قیمت نفت تکمحموله برنت در سال ٢٠٢٠به ۶۵دلار در هر بشکه و در ٢٠٢١ به ۶٨ دلار در هر بشکه خواهد رسید. در همین دوره قیمت نفت تگزاس به ترتیب ۵٩ و ۶٢ دلار در هر بشکه خواهد بود. این گزارش پیشبینی میکند که در ابتدای سه ماهه اول ٢٠٢٠ به دلیل افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه قیمت نفت بالاتر از ٢٠١٩ خواهد بود، اما به تدریج و با کمتر شدن تنشها قیمت بر اساس قاعده بازار یعنی تعادل عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد.
*کارشناس ارشد بازار انرژی
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.