شرایط سخت اقتصادی راه را باز می کند

مجلس یازدهم و احتمال مصالحه با آمریکا

ساعت 24- وقتی پاییز 1398 از راه رسید دولت با تمام وجود بی پولی را احساس کرد و برای کسب در امد فوری قیمت بنزین را که نقدشونده ترین کالای درتملک خود بود را تا سه برابر افزایش داد. این تصمیم دولت که ارکان نظام سیاسی با ان موافق بودند با اعتراض شدید شهروندان ایرانی رو به رو شد و پیامدهای آن هنوز وجوددارد.

dir="RTL">ترور سردار قاسم سلیمانی و پاسخ موشکی ایران به ترور امریکایی مناسبات دوکشورراتا مرز جنگ پیش برد. اشتباه سپاه پاسداران در هدف قرار دادن یک هواپیمای اکراینی و پیامدهای ان موجب کاهش اعتماد عمومی به دولت وبرخی نهادها شد. از سوی دیگر واکاوی لایحه بودجه 1399 وافشای این مساله که درآمدهای آن غیر واقعی است شهروندان را در وضعیت نامناسب قرار داد و امیدواری ها را به اینده کاهش داد. نتیجه این سلسله از رخدادها این بود که میزان مشارکت ایرانیان در انتخابات مجلس یازدهم به کمترین اندازه رسید. حالا یک مجلس با چهره های تازه و نزدیک به اندیشه های اصولگرای درشرف تاسیس است.آیا یا این مجلس درحال تاسیس که از 7خرداد سال آینده کار خود را آغاز خواهد کرد شرایط بین المللی ایران را بدتر خواهد کرد؟ دراین باره دیدگاههای گوناگونی وجوددارد . از نظر علی مطهری چهره سرشناس مجلس فعلی اصولگراینی که مجلس را دراختیار گرفته اند با افزایش قدرت خود و به‌خصوص با در دست گرفتن دولت، ممکن است به سوی احیای برجام، پذیرش شرایط اف‌ای‌تی‌اف و حتی برقراری رابطه با آمریکا حرکت کند.مطهری که با روزنامه ایران گفت وگو کرد ه است با "خوش‌بینی" به روند انتخابات اخیر می‌نگرد، زیرا به گفته او «وقتی که کار دست دوستان به قول خودشان انقلابی می‌افتد و اداره کشور را به دست می‌گیرند باعث می‌شود که خودشان به برجام برگردند، خودشان مشکل اف‌ای‌تی‌اف را حل کنند، خودشان سیاست خارجی را اصلاح کنند، رابطه با عربستان را برقرار کنند، حتی رابطه خوب با اروپا را در پیش خواهند گرفت.»این نماینده مجلس ادامه داد: «من معتقدم با روی کار آمدن یک چنین مجلس یکدستی که بعد از آن هم احتمالا یک دولت یکدست همراه به وجود خواهد آمد بسیاری از این مشکلات که عامل آن هم بیشتر خودشان بوده‌اند رفع خواهد شد.»از نظر مطهری، مشکل اصولگرایان "جنگ قدرت" است و در صورت کسب کامل آن و به‌خصوص با در دست گرفتن دولت «با تجربه‌ای که سران آنها پیدا کرده‌اند می‌فهمند که راه نجات کشور اصلاح سیاست خارجی، زنده کردن برجام و حل مشکل اف‌ای‌تی‌اف و در صورت لزوم برقراری رابطه با آمریکا است

از سوی دیگر حمد بخشایش اردستانی، دکترای علوم سیاسی دانشگاه "نیو ساوت ولز" استرالیا، نماینده مجلس نهم و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، کارشناس مسائل بین الملل و پژوهشگر حوزه امنیت نیز به دیپلماسی ایرانی گفته است من معتقدم که مجلس یازدهم به مراتب رادیکال تر از مجلس هفتم عمل خواهد کرد. البته این مسئله به معنای آن نیست که دولت در عرصه های گوناگون به خصوص در حوزه سیاست خارجی، دیپلماسی و مذاکرات برجامی محدود خواهد شد. چرا که من معتقدم بیشتر تمرکز و هم وغم مجلس آینده به مسائل معیشتی و اقتصادی جامعه تمرکز دارد. اگر شما به شعارهای انتخاباتی این اصولگرایان دقت کنید، بیشتر شعارها به سمت حل مشکلات معیشتی گرایش دارد. از این رو به نظر می رسد مجلس باید در خصوص مسائل معیشتی برای دولت ریل‌گذاری بکند، اگرچه تعامل مجلس و دولت به ویژه برای دولت در سال آینده بسیار سخت است چرا که ترکیب مجلس یازدهم آن چیزی نبود که مد نظر دولت باشد. بنابراین اگر شرایط و تنش ها بین دو قوه پررنگ تر شود دولت بدش نمی آید که استعفا بدهد. پس مجلس هم خیلی نمی‌تواند روی دولت فشار بیاورد. چون فشار به دولت در قالب استیضاح، سوال از وزراء و دیگر مسائل سبب خواهد شد که دولت کنار بکشد و مشکلات را به گردن دیگر قوا و به خصوص مجلس یازدهم و دیگر نهادهای انتصابی بیندازد. لذا به نظر نمی‌رسد که مجلس یازدهم بخواهد این اتفاق روی دهد. من معتقدم که مجلس اصولگرای یازدهم در خصوص مسائل سیاست خارجی طبق نگاه رهبری عمل خواهند کرد و چون رهبری به دنبال تنش بین قوا نیست، احتمال دارد ما شاهد انعطاف سیاسی مجلس آتی در تعامل با دولت، به خصوص در حوزه مذاکرات و برجام باشیم.اصولگرایان در صورت کسب کامل قدرت رابطه با آمریکا را هم می‌پذیرند.

ناظران آگاه باوردارند ترکیب مجلس یازدهم از دولت احمدی نژاد تندتر نیست و دیده شد که احمدی نژاد تمایل شدیدیبرای مصالحه با غرب نشان می داد و این اتفاق می تواند دریک سال آینده رخ دهد. اقتصاددانان و فعالان اقتصادی نیز بارها تاکید کرده اند بودجه دولت درسال آینده با درآمدهای خیالی تنظیم شده و ممکن است شرایط گونه ای پیش برود که برای بازگشت صادرات نفت ایران تصمیم های جدی بگیرد.