درحالی که مجلس 43 روز تعطیل بود در نخستین جلسه نمایندگان طرح سه فوریتی قرنطینه یک ماهه کشور را رد کردند مجلس دهم حدود 40 روز دیگر عمرش به پایان میرسد
رفوزه در آخرین آزمون؟
ساعت 24- بعد از 43 روز تعطیلی بالاخره صحن مجلس نمایندگان را به خود دید. از همان روزهای اولی که کرونا وارد ایران شده خانه ملت تعطیل شد و صندلیهای سبز آن خاک میخورد تا همین دیروز! نمایندگان مردم زودتر از خود مردم به قرنطنیه رفتند آنهم درحالی که برای بخشی از جامعه مشکلات معیشتی موجب شد هیچگاه نتوانند طعم قرنطنیه برای حفاظت از جانشان را بچشند!
اما شاید بسیاری منتظر بودند که ببینند مجلس بعد از تعطیلی خود در شرایطی که کشور با چالشهای بهداشتی و تبعات اقتصادی آن مواجه است چه تصمیماتی را خواهد گرفت. پیش از آنکه جلسه آغاز شود در خبرها آمده بود که نمایندگان طرحی سه فوریتی آماده کردهاند که کشور را یک ماه به قرنطینه کامل میفرستد تا غلبه بر کرونا نهایی شود. در اواخر اسفند گذشته وقتی کرونا شیب صعودی خود را تازه آغاز کرده بود در گزارشی در «آفتاب یزد» نوشتیم:« شاید تصمیماتی مانند قرنطینه برای دولت سخت باشد چرا که حسن روحانی نشان داده اهل ریسک برای تصمیمهایی که تبعاتی خواهد داشت نیست و ترجیح میدهد سیاست انفعال را پیش گیرد در این وضعیت نمایندگانی که وکلای ملت بودند میتوانستند به هر طریق وضعیت را با تصمیم سازیهای خود و ابلاغ به نهاد اجرایی بهبود بخشند!» به همین دلیل وقتی خبری آمد که مجلس برای قرنطنیه در این روزها که به آن نیاز مبرم داریم طرح سه فوریتی دارد به نظر رسید خانه ملت به دنبال نقش آفرینی مهمی است. اما طرح سه فوریتی تعطیلی یک ماهه کشور که بر اساس اصل ۷۹ قانون اساسی در دستور کار مجلس قرار گرفت که با اخطار یکی از نمایندگان مواجه شد. علی ادیانی طرح سه فوریت این طرح را مغایر چهار اصل قانون اساسی عنوان و خاطرنشان کرد:«طبق اصل ۷۹ قانون اساسی دولت باید در این باره لایحه دهد و مجلس آن را تصویب کند. علاوه بر این طبق اصل ۷۵ قانون اساسی طرح نمایندگان نمیتواند موجب افزایش هزینه یا کاهش هزینه برای دولت شو.» ادیانی اضافه کرد:«این طرح همچنین با اصل ۱۷۶ مغایر است. چرا که بر اساس آن تعطیلی حد و حصر قائل شدن و محدود کردن حقوق شهروندی جزو اختیارات شورای عالی امنیت ملی است. چرا ما به دنبال قانون نویسی هستیم در حالی که شهریور امسال قانون مدیریت بحران به دولت ابلاغ شده و نیازی به این طرح نیست.» مسعود پزشکیان این اخطار را وارد دانست و گفت:«به نظرم این طرح از نظر قانونی اشکال داشته و ما نباید آن را میپذیرفتیم. در ادامه این اخطار به رای مجلس گذاشته شد که نمایندگان با آن موافقت کردند و بر همین اساس این طرح از دستور کار مجلس خارج شد.» این درحالی است که یک وکیل دادگستری پیش از این گفته بود چون قانونی برای قرنطینه وجود ندارد مجلس میتوانست با قانونگذاری این مشکل را حل کند. سیدمهدی حجتی گفته بود:«مجلس، با یک طرح سه فوریتی در خصوص این موضوع مهم، تعیین تکلیف میکرد که متاسفانه در این شرایط بحرانی، مجلس تعطیل شد و حفاظت از بهداشت و سلامت عمومی مردم را که میتوانست در قالب قانونگذاری مورد تضمین بیشتری قرار گیرد به حاشیه رفت.»
> تاریخ ما را قضاوت خواهد کرد
عبدالکریم حسینزاده به عنوان طراح طرح سه فوریتی تعطیلی یک ماهه کشور براساس اصل ۷۹ قانون اساسی در جلسه علنی صبح دیروز مجلس، خطاب به نمایندگان گفت:«شما یک ماه است که درون خود گریه میکنید و احساس میکنید که باید کاری انجام دهید ولی ما امکان و اختیار مداخله در تصمیمات کشور را نداریم. بارها درخواست قرنطینه کردیم در گزارش مرکز پژوهشها هم آمده بود که در قم و گیلان غفلت چند هفتهای کردیم.» حسینزاده با اشاره به امضای ۸۰ نماینده پای این طرح سه فوریتی ادعا کرد:«امروز سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد کشورهایی که قرنطینه را جدی نگیرند با موج دوم درگیری و ابتلاء مواجه میشوند ما هم از این موضوع مستثنا نیستیم، اما متاسفانه هر وقت موضوع قرنطینه را مطرح میکنیم با قرنطینههراسی مواجه میشویم چرا نمیگوییم که علیرغم تحریم و محدودیتها جان ملت را ترجیح میدهیم، ما میتوانیم از ظرفیتهای اصل ۷۹ قانون اساسی استفاده کنیم. از مجلس فعلی ۴۰ روز باقیمانده و ما برای حفظ جان ملت و حفظ جان پرستاران کاری انجام دهیم. نمیشود بابت از دست رفتن پرستاران احساس تاسف کرد و در مقابل کاری انجام نداد.» او در پایان گفت: «تاریخ ما را قضاون خواهد کرد.» این درحالی است که شادمهر کاظمزاده نماینده دهلران به عنوان مخالف سه فوریت این طرح، آن را خودکشی از ترس مرگ توصیف کرد و گفت:«طبق گزارشها ۱۸.۵ درصد مشاغل مستقیم و غیرمستقیم متاثر از این بیماری بوده است دلیلی ندارد که ما ۸۰ درصد باقی را بیدلیل تعطیل کنیم ضمن این که این طرح مخالف اشتغال و جهش تولید است. ما به جای حل مساله میخواهیم صورت مساله را پاک کنیم. هزینههای اجرای طرح از کجا تهیه میشود؟» پیش از اینکه تکلیف این طرح مشخص شود نماینده اصفهان البته پیش بینی رد آن را کرده بود. حیدر عبادی گفت:«طرح سه فوریتی تعطیلی یک ماهه کشور تقریبا از تب و تاب افتاده و از کارکرد آن گذشته و با توجه به شرایط فعلی کشور هیئت رئیسه مجلس بعید است که پذیرای چنین طرحی باشد.» سرانجام این طرح سه فوریتی هم مانند طرح قبلی سه فوریتی چیزی جز رد شدن در پی نداشت.
> نسخه پیچی نمایندگان
با لیست «بایدها»
اما درحالی که مجلس عملا دیروز هیچ تصمیمی برای وضعیت فعلی نگرفت همچون روزهایی که تعطیل بودند بار دیگر نمایندگان تنها به نسخه پیچی با اظهاراتی که در آن «باید»ها را تاکید کردند، روی آوردند. بهرام پارسایی نماینده مردم شیراز گفته «باید» تمام امکانات در خدمت مردم باشد. این عضو فراکسیون امید افزود:«باید با مردم شفاف صحبت کنیم. مردم در طول تاریخ برای کشور جانفشانی کردند بعد از انقلاب نیز در دوران جنگ شاهد حضور و مشارکت فعال مردم بودیم. اکنون نیز بار فشار تحریمها بر روی دوش مردم است و مسئولان مشکل خاصی ندارند. امروز کشور باید با تمام امکانات و منابع صندوق ذخیره ملی و نهادها و سازمانهایی نظیر آستان قدس رضوی و ستاد فرمان امام در خدمت مردم باشند.» فاطمه ذوالقدر نماینده تهران نیز با انتقاد از ازدحام خیابانهای پایتخت و حضور کارمندان در ادارات تاکید کرد:«باید با جدیت به موضوع قرنطینه و فاصلهگذاری اجتماعی توجه کنیم.» انتقاد از حضور مردم درحالی است که دولت و مجلس هیچکدام نه زیربار قرنطینه میروند نه خدماتی به مردم ارائه میکنند که دغدغه معیشت آنها را راهی کوچه و بازار، اتوبوس و مترو نکند! در بعد تبعات اقتصادی مهرداد لاهوتی نماینده مردم لنگرود دیروز گفت:« شرایط کرونایی، رکود تورمی ما را تشدید کرده است ما باید از این شرایط خارج شویم برای خروج از این شرایط نیازمند منابع هستیم. حدس من این است ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومان منابع نیاز داریم تا بتوانیم فضای فعلی را مدیریت کنیم. دولت نیز برنامهای در این خصوص ارائه کرده است و میخواهد ۷۵ هزار میلیارد تومان از کاهش ذخیره سوخت تامین کند. ما باید در مجلس تدبیر کنیم زیرا مواردی که در بالا گفتم خلاف قانون پولی و بانکی است باید این مشکل را حل کرد.» یک «باید» دیگر را هم مسعود پزشکیان مطرح کرده که البته دارای جزئیات شفاف تری است. نائب رئیس مجلس دیروز گفت:«از دولت نیز انتظار داریم که تا هفته آینده برنامهای ملی مبارزه با کرونا را به مجلس بیاورد. دولت باید گزارش دهد که چه کسی و در کجا چه کاری باید انجام دهد. از سوی دیگر دولت باید علت عدم اجرای قانون مدیریت بحرانی که مصوب مجلس شورای اسلامی بود را توضیح دهد. از رئیس جمهور نیز تشکر میکنیم که در طول این مدت هر روز در جلسه حاضر شدند، اما ما انتظار داریم تا چهارشنبه هفته آینده دولت برنامهای ملی مبارزه با کرونا را به صحن مجلس بیاورد.» «باید» بعدی را روح الله بابایی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس مطرح کرده و گفته:«دولت باید از اصناف، کارگران روزمزد، هتل داران و گردشگران و بسیاری از سازمانهای تولیدی کوچک حمایت کند که عملا کارشان تعطیل شده است.» از این نوع «بایدها» البته زیاد است اما آخرین آن را که در این گزارش میپردازیم مربوط به رئیس کمیسیون اجتماعی است که او دیروز گفت:«برای اینکه بتوانیم این ویروس را شکست دهیم باید مانند کاری که چین در ووهان انجام داد پیش رویم. چین نظامی عمل کرد ما نیز باید اینگونه پیش رویم.» نماینده مردم شیروان در مجلس تصریح کرد:«اما ما به مردم میگوییم در خانه بمانید، ولی تدبیری برای معیشت آنان نداریم. باید برای کارگران و اقشاری که معیشت آنها تحت تاثیر قرار گرفته است تدابیر ویژهای اندیشیده شود. چین با عملکرد نظامی توانست ویروس را در جمعیت یک میلیارد و ۵۰۰ میلیونی کنترل کند آیا ما با ۸۰ میلیون جمعیت نمیتوانیم این کار را کنیم؟»
> همان بهتر که تعطیل شود؟
در واقع دستاورد دیروز مجلس نسخههای تجویزی و بایدهایی بود که معلوم نیست چگونه میخواهند به نتیجه رسیدن آن را پیگیری کنند. درحالی که وظیفه مجلس قانونگذاری و نظارت بر اجرا است اینکه تنها کلی گوییهایی بشود که باید فلان شود و باید بهمان شود را مشخصا همه میدانند و نیازی به تشکیل جلسه نیست، هرچند در گزارش 25 اسفند 98 نیز در «آفتاب یزد» نوشتیم:«مشاهده میکنیم که بسیاری از ادارات درحال فعالیت هستند و کارمندان رفت و آمد روزانه خود را مجبورند انجام دهند بنابراین ضروری بود مجلس نیز ترتیبی اتخاذ میکرد تا نمایندگان جلسات خود را تشکیل دهند تا با بررسی مسائل راهکارهایی ارائه شود. اینکه نمایندگان در خانه بنشینند و مصاحبه کنند و اظهارات فردی خود را منتقل کنند چنین رویکردی نمیتواند گره گشای مشکلات باشد! با توجه به اینکه نمایندگان وکیل مردم هستند نباید خود را از مردم جدا کنند، اگر خطری وجود دارد نباید فقط برای دیگری باشد و نمایندگان نیز در چنین وضعیتی باید برسر کار حاضر میشدند.» اما با این روال و خروجی نشست دیروز به نظر میرسد مجلس دوباره به تعطیلات برود هم اتفاق خاص نیفتد!
> سابقه دار است
جالب آنکه موضوع طرح سه فوریتی که به سرانجام هم نرسید بار اول نیست که مطرح میشود. پیش از این نیز وقتی حادثهای مهم در کشور رخ داده مجلسیها وعده طرح سه فوریتی برای حل آن را دادهاند اما در عمل با تشکیل جلسه خبری از بررسی طرح سه فوریتی نبوده است. مصداق بارز آن را در پاییز 98 دیدیم زمانی که دولت به یکباره قیمت بنزین را سه برابر کرد و مخالفت و نارضایتیهایی میان مردم به وجود آمد، آن زمان نیز خانه ملت اعلام کرد طرح سه فوریتی برای کاهش قیمت بنزین را در خبرها اعلام کرد اما در عمل هیچ. در همین زمینه در 26 آبان 98 اسدااله عباسی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا هیچ طرح سه فوریتی و دو فوریتی درباره بازگشت افزایش قیمت بنزین به هیئت رئیسه مجلس تقدیم نشده است، اظهار کرد:«با توجه به بررسی جوانب پیشنهاداتی در این مورد انجام شد، اما هیچ طرح دو یا سه فوریتی اعلام وصول نشد تنها قرار شد کمیسیونهای تخصصی مجلس در رابطه با نحوه اجرای بهتر این قانون تصمیم و بررسیهای لازم را انجام دهند. او همچنین افزوده بود که اجرای افزایش قیمت بنزین ضروری است.»
بنابراین به طور کلی آنچه از مجلس شاهد بودیم بیشتر موج سواری روی اخبار بوده و در عمل آنها نتوانستند اقدامی را در راستای راضایت موکلان خود انجام دهند.
آفتاب یزد
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.