کشیدن ماشه برای ترامپ بازی برد و باخت شده است

ساعت 24 - حتی اگر جامعه جهانی مخالف ادعای آمریکا باشند، ایالات متحده بنا به اقتضائات خود به منظور دستیابی به منافعش سعی می کند به قول شما یک تنه در نقش شورای امنیت و سازمان ملل عمل کند. لذا با وجود آنکه کشورها از نظر حقوق بین الملل الزامی به تبعیت از تحریم های جدید واشنگتن ندارند، اما به واسطه تهدیدهای مقامات کاخ سفید مبنی بر تنبیه کشورها و بازیگرانی که به دنبال عدم همکاری هستند، می تواند وضعیت به طور کلی تغییر پیدا کند.

dir="RTL">چون اینجا مسئله جایگاه تعیین کننده «قدرت» در نظام بین الملل است و منطقی که این قدرت به دنبال دارد؛ منطقی که همیشه مطابق با حق و عدالت نیست. در خصوص ادعای نماینده ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل نیز باید به این مهم توجه داشت که اساسا ایالات متحده در ادعای یک جانبه خود، هیچ پروسه حقوقی و قانونی را شروع نکرده است که بخواهد برای اعمال تحریم‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت نیازی به اجماع اعضای این شورا داشته باشد یا نداشته باشد. چون ما در طول چهل روز گذشته شاهد شکست های متعدد آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران بودیم، قطعاً اکنون مسئله به کرسی نشاندن ادعای آمریکا مبنی بر فعال شدن مکانیسم ماشه، بازگشت قطعنامه های شورای امنیت و احیای تحریم ها علیه ایران به طور مستقیم به حیثیت و جایگاه ایالات متحده آمریکا در عرصه بین‌الملل ارتباط دارد. از این رو اگر آمریکایی‌ها در این ادعای خود نتوانند موفق ظاهر شوند بی شک لطمه جدی به حیثیت آمریکا خواهد خورد. مقامات کاخ سفید هم با اشراف بر این واقعیت در نشست مشترک خبری دیروز برای آن که به جامعه جهانی نشان دهند که ادعای خود را مبنی بر فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت را به کرسی نشانده اند، دست به اعمال تحریم های موشکی و هسته‌ای علیه ایران زدند تا وجهه آمریکا در نظام بین الملل حفظ شود. ضمن اینکه نباید فراموش کنیم که اساساً دولت دونالد ترامپ، دولتی است که طی حیات خود تا به اکنون به روشنی ثابت کرده است که هیچ اعتباری برای حقوق و قوانین بین المللی و توافقات دو یا چندجانبه قائل نیست. بنابراین ادعای نماینده آمریکا در سازمان ملل وجاهت حقوقی ندارد، بلکه یک توجیه برای پیشبرد ادعاهای کاخ سفید است. از طرف دیگر دونالد ترامپ اکنون برای بهبود وضعیت خود در کارزار تبلیغاتی انتخابات ریاست جمهوری نیاز مبرمی به برگ‌های برنده دارد. لذا از هیچ تلاشی، ولو آنکه جامعه جهانی با آن مخالف باشد به منظور دستیابی به برگ‌های برنده انتخاباتی دریغ نخواهد کرد. چون اگر ترامپ در مسئله تمدید تحریم های تسلیحاتی، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه های شش گانه شورای امنیت علیه ایران، آن هم در این برهه حساس انتخاباتی، شکست را بپذیرد عملاً باعث خواهد شد که اعتبار خود را در میان افکار عومی داخلی در ایالات متحده از دست بدهد و این مسئله زمینه وی را برای شکستن انتخابات پیش‌رو فراهم خواهد آورد. پس نشست مشترک دیروز با حضور چهار تن از وزرای دولت ترامپ (مایک پمپئو، مارک اسپر، ویلبر راس و استیو منوچین) تلاشی برای حفظ جایگاه دونالد ترامپ در آستانه انتخابات بود

جنگ نمی شود

من بسیار بعید می دانم که تحولات و تحرکات منطقه به سمت تنش نظامی با جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری باشد. از یک طرف ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر ترور سفیر آفریقای جنوبی توسط ایران توسط مقامات این کشور (آفریقای) جنوبی رد شد. مضافا حضور ناوهای آمریکایی در خلیج فارس به امری عادی در خلیج‌فارس بدل شده است. ضمن آن که ادعای برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در خصوص نقش آفرینی ایران برای انجام اقدامات تروریستی هم تازگی ندارد. البته این نکات من دال بر این نیست که شرایط منطقه حساس نیست. اما وضعیت به قدری ملتهب و پیچیده نشده است که احتمال وقوع تنش نظامی در دستور کار باشد. چرا که قطعا هرگونه اقدام نظامی، ولو مقطعی و کم تنش علیه جمهوری اسلامی ایران می تواند ابعاد گسترده و عمیقی به دنبال داشته باشد، آن هم در وضعیت کنونی دونالد ترامپ که وی صرفا به دنبال کسب برگ‌های برنده دیپلماتیک و کم خرج است. اگر شما به شخصیت ترامپ نگاه کنید خواهید دید که او حتی المقدور از انجام هرگونه اقدام نظامی با ایران خودداری کرده است تا ابعاد سیاسی، دیپلماتیک، نظامی، امنیتی و به خصوص اقتصادی آن وضعیتش را در داخل افکار عمومی آمریکا با چالش مواجه نکند. ضمن اینکه باید برای وقوع هر جنگ یک دلیل منطقی وجود داشته باشد؛ درست است که دونالد ترامپ همواره سعی کرده است با تبلیغات گسترده، ایران هراسی را در عرصه بین الملل نهادینه کند تا بتواند تهران را یک خطر بالقوه و وحتی بالفعل و تهدید شماره یک امنیت جهانی معرفی کند. اما این تمام این اقدامات در همان چارچوب کسب همان برگ برنده های کم خرج است تا بتواند از یک سو افکار عمومی داخلی آمریکا در آستانه انتخابات را با خود همراه کند و از سوی دیگر جامعه جهانی را در برابر ایران قرار دهد افزون بر تمامی این نکات باید به این واقعیت هم اشاره کرد که جمهوری اسلامی ایران نیز با اشراف به تحولات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از آن میزان از هوشمندی برخوردار است که بخواهد از دست زدن به هرگونه ماجراجویی، اقدامات تحریک آمیز و تصمیمات اشتباه ذیل یک ارزیابی غلط خودداری کند، حتی اگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، اسرائیل و آمریکا به دنبال آن باشند. یعنی به همان میزان که آمریکا تمایلی به تنش نظامی با ایران ندارد، ایران هم به دنبال جنگ و درگیری نیست، اگرچه همواره مقامات داخلی شعارهای ایدئولوژیک خود را در قالب آمریکا ستیزی، استکبار ستیزی، نابودی اسرائیل و یا پاسخ کوبنده و قاطع به هر گونه تهدید در دستور کار دارند. اما این مواضع در حد همان شعارها و سخنان باقی خواهد ماند و جنبه عملیاتی پیدا نخواهد کرد. چون عملیاتی شدن این شعارها بدون هزینه نخواهد بود، آن هم در شرایطی که کشور در وضعیت چندان مناسب اقتصادی، معیشتی و سیاسی قرار ندارد

داود هرمیداس باوند- دیپلماسی ایرانی