همتی زیر ضرب انتقاد : خود را پشت تحریم پنهان نکن

ساعت 24 - حالا دیگر ستاره اقبال عبدالناصر همتی رییس بانک مرکزی با شتاب درحال فرو افتادن در تاریکی هاست و سخنان پرشمار او در قالب نوشته های کوتاه اینستاگرامی ترس به دل بازار ارز و بازار گردانان نمی اندازد و قیمت دلار بر اراده و خواست او طغیان کرده است.

روزگاری که همتی بازرگانان را عامل افزایش قیمت دلار معرفی کرد نیز سپری شده است و او حالا آمریکایی ها را مقصر می داند . این در حالی است که رسانه های ایرانی با گرایش های گوناگون اورا زیر ضرب قرار داده اند که با سیاستهای ناکار امد خوئ مثل انداختن نرخ سود بانکی به زیر یک درصد راه را برای خروج سپرده های کلان به بازارهای دیگر بازگرده است و سپرده گذاران با بیرون کشیدن پس اندازهای خود از بانک ها بازار ارز دلاررا داغ کردند. پیمان مولوی درروزنامه حهان صنعت رییس بانک مرکزی را دارای خطاهای راهبردی معرفی کرده است و نجارصادقی درروزنامه هموطن مدیریت اورا مشکوک می داند. درروزنامه دنیای اقتصاد نیز کاهش دادن نرخ بهره بانکی از سوی بانک مرکزی یا پذیرش این تصمیم را سرکوب سود معرفی کرده است و سیاستگذارار را مقصر می داند.

صادقی در روزنامه هم وطن نوشته است : با وجود رکوردشکنی‌های عجیب قیمت ارز در ماه‌های اخیر، بانک مرکزی به عنوان اصلی‌ترین پاسدار ارزش پول ملی تاکنون هیچ اقدام ملموسی برای مدیریت این بازار انجام نداده و اقدامات انجام شده مانند تزریق ارز به بازار متشکل ارزی که اساسا وجود آن در هاله‌ای از ابهام است هم بی‌نتیجه بوده است. در کنار این موضوع بانک مرکزی عزمی هم برای مدیریت قیمت ارز نیمایی که ارتباط مستقیمی با قیمت کالاهای مصرفی مردم دارد، ندارد. این وادادگی یا به عبارت درست‌تر هدایت اقتصاد ایران به دست بازار فردوسی در کنار اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه ۳ هفته آینده شرایط ارزی ایران بدتر خواهد شد، این شائبه را به وجود می‌آورد که اساسا قیمت ارز گروگان مسائل سیاسی و بین‌المللی شده و عزمی برای کنترل قیمت‌ها وجود ندارد. عبدالناصر همتی هفته گذشته درباره آینده قیمت ارز اظهار داشت:«در حال حاضر ده‌ها میلیارد دلار از درآمدهای ارزی ما در خارج از کشور مسدود است و حتی کشورهایی که روابط خوبی با ما دارند به دلیل فشار آمریکا اجازه ندادند از این منابع استفاده کنیم، در حالی که پیش‌بینی بنده این بود که امسال بتوانیم از آنها بهره‌برداری کنیم». همتی با تاکید بر اینکه خوشبختانه ما در بانک مرکزی اقدامات خوبی را آغاز کرده‌ایم و به همین منظور نسبت به آینده خوش‌بین هستیم،‌ افزود: «هر چند در روزهای آخر ریاست جمهوری رئیس‌جمهور کنونی آمریکا فشارها بیشتر می‌شود اما ما هم مقاومت خود را بیشتر خواهیم کرد. ۳ هفته آینده فشارها بر ایران بیشتر خواهد شد‏، این بازار پرریسک‌ترین بازار است». موضوع اصلی درست همین جاست؛ چرا ۳ هفته دیگر؟ آیا با انتخاب شدن هر یک از کاندیدای موجود در انتخابات آمریکا بلافاصله یک اتفاق خارق‌العاده در روابط خارجی کشورمان رخ می‌دهد؟ مسلما هر اتفاقی که بخواهد از سمت واشنگتن برای تهران رخ دهد، از مسیر مذاکره می‌گذرد، چه بسا شرایط کنونی هم پیش‌پرداخت‌هایی است که برای مذاکره دوباره در حال پرداخت شدن است، البته که این هزینه از جیب مردم و به قیمت کوچک شدن سفره‌های آنهاست. این یعنی گره زدن یک موضوع اقتصادی به اتفاقات سیاسی و تکرار آنچه در برجام رخ داد یا به عبارت صحیح‌تر حرکت در مسیر برون‌زایی اقتصاد و گره زدن تمام مسائل به توافق دیپلماتیک؛ رفتاری که نشان‌دهنده ضعف ساختاری دولت است و ایران را برای یک مذاکره بد دیگر با دست پایین‌تر نسبت به طرف غربی آماده می‌کند.

پیمان مولوی درروزنامه جهان صنعت نوشته است : رییس کل بانک مرکزی در دوران ریاست خود بر شورای پول و اعتبار هیچ‌گاه جلسه مشترکی با صاحب‌نظران اقتصادی و خبرنگاران حوزه اقتصادی نداشته بنابراین هیچ‌گاه پاسخ‌های مشخصی به سوالاتی که در اذهان عمومی نقش بسته، داده نشده است.ضمن آنکه به دلیل محدود بودن ابزارها و عوامل در اختیار بانک مرکزی انتظار نمی‌رود که سیاستگذار پولی به تنهایی با مشکلات پیش آمده مقابله کند. به عبارتی بانک مرکزی یک نهاد فنی است و انتظار نمی‌رود با رویکرد سیاسی به حل ریشه‌ای مسائل اقتصادی بپردازد. اما چون هر تصمیمی که گرفته می‌شود خروجی مشخصی دارد، انتظار می‌رود خروجی سیاست‌های اتخاذشده در اختیار همگان قرار گیرد. برای مثال یک درصد از ذخیره بانک‌ها صرف حمایت از آسیب‌دیدگان کرونایی شد اما خروجی مشخصی در خصوص میزان تاثیرگذاری آن ارائه نشد. طرح گام و میزان منابعی که باید در اختیار بنگاه‌ها قرار داده شود نیز مشخص نشده است. همچنین بانک مرکزی هیچ‌گاه اعلام نکرد که چرا منابعی که برای اعطای تسهیلات به بنگاه‌ها اختصاص یافته بود با استقبال خوبی مواجه نشد.بنابراین اگر خروج آمریکا از برجام بدعهدی بود و فشار زیادی را متوجه اقتصاد ایران کرد اما محدود کردن عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد و پنهان شدن پشت آن عوامل و موضع گرفتن پشت تحریم‌ها و عدم شفاف‌سازی در حوزه‌های اقتصادی نمی‌تواند راهگشا باشد.