کوچ فرماندهی اقتصادایران به خارج از کشور

ساعت 24 - درروزهای تازه سپری شده ، حسن روحانی با گفتن این نکته که اگر منابع ارزی ایران ازاد شودقیمت هردلار به 15 هزارتومان می رسد ونیز مجادله درباره قیمت هردلار در بودجه 1400 یک مساله حل شد: فرماندهی اقتصاد ایران از سرزمین به بیرون از سرزمین رفته است و چشم امید ایرانیان و به ویژه سیاستمدداران به بیرون از مرزهای ملی است.

dir="RTL">شمار یادداشتها وخبرهایی که درهمین مقوله نوشته می شود بر ابعاد و اندازه این وابستگی اقتصادبه دلار و نفت بیشتر می شود. از این مقدمه می توان نتیجه گرفت خوب یا بد ، درست یا نادرست اقتصاد ایران همچنان زیر ضرب دلار قراردارد و ایرانیا ن اعم از بازرگانان ، کارخانه داران و شهروندان عادی شامل کارمندان و کارگران سازکسب وکار خود را با آهنگ دلار کوک می کنند. این رفتار و گفارهای تثبیت شده دراقتصادایران با توجه به تحولات سیاست خارجی واثرآن بربازارارز و به ویژه نرخ ارزهای معتبر درایران نشان می دهد فرمان اقتصادایران بیرون از وطن و میهن قراردارد. شاید دردرون مرزهای ملی نیروها و نهادهایی باشند که با دراختیار داشتن قدرت واقعی درحوزه های نظامی و سیاسی داخلی و خارجی می توانند درتعامل یا درتضاد و تزاحم با قدرتهای جهانی و منطقه ای منشا اثر باشند اما بدون تردید این رخداد وموقعیت ها از اصل این ادعا چیزی را فرو نمی کاهد. واقعیت این است که مجموع قدرت و اثرگذاری قدرتهای جهانی بر تحولات امروز و فردای جهان و منطقه خاورمیانه بیش از ایران است و به همین دلیل ایران دربهترین حالت تنها می تواند واکنش های کارآمد نسبت به رفتار و خواست قدرتها به ویژه آمریکا داشته باشد. به همین دلیل است که وقتی به طورمثال ایرانیان درتحلیل ها و خبرها می خواندند یا می شیدند ند که امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه با آمریکا درحال چانه زنی است تا رییس جمهور امریکا را متقاعدکند کمی منعطف شود و از شدت تحریم های ایران بکاهد . بازار ارز ایران به این رفتار مکرون واکنشنشان می دهد و نرخ تبدیل دلار به ریال ایران میل سرکشی نشان نمی دهد. برای بازار ارز ایران حتی میزان و درصد محبوبیت رییس جمهور آمریکا وبالا و پایین شدن احتمال اینکه ترامپ باردیگر رییس جمهورمی شد ی یانه نیز مهم برای اقتصاد ایران مهم بودو حالا که بایدن آمده است رفتار و گفتار اوهم مهم است .واقعیت این است که می بینیم و می شنویم و به نظر می رسد فرماندهی اقتصاد ایران به جای استقراردر سه نهاد اصلی فرماندهی به بیرون از مرزها منتقلشده است. تولید و تجارت و بازارهای کار و کالا و سرمایه درایران خوب یا بداکنون تابعی از دگرگونی درمناسبات درون کشورهای بزرگ منطقه ای و جهانی و مناسبات ونبردهای قدرتهای بزگ مثل مناسبات آمریکا و چین ، مناسبات آمریکا و اروپا و مناسبات روسیه باهرکدام از قطب های سیاسی و اقتصادی شده است. ایران اکنون متاسفانه کنترل حداقلی برمیزان ارزآوری از صادرات نفت خام دارد و همین مساله است که بازار ارز را با تغییرات ناشناس مواجه می کند. کارشناسان اقتصادی و اقتصاددانان باوردارند با ادامه وضعیت فعلی راه اصلاحات اقتصادی مسدود شده است و برای بیرون کشیدن اقتصاد و زندگی شهروندان از چاه ناخوشبختی باید به سیاست امید بست.