رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 535521

رافائل گروسی دردیدار با علی‌اکبر صالحی بررسی کرد

در جست‌وجوی نظم جدید نظارتی

ساعت 24-پایان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده امریکا، باب گفت‌وگو درباره فرجام توافق هسته‌ای ایران با 1+4 را دوباره باز کرد اما امروز نمی‌توان با قطعیت گفت که نتیجه این فتح‌الباب نجات توافق هسته‌ای خواهد بود یا پایان یافتن آن.

در حالی که سیاست فشار حداکثری ایالات متحده علیه ایران و مقاومت حداکثری ایران با آن، برجام را در حالت اغما نگه داشته بود اکنون حضور جو بایدن در کاخ‌سفید، به این انجماد پایان داده و تحولات در این پرونده سرعت گرفته‌اند. ایران در حال حاضر گفت‌وگوها درباره پرونده هسته‌ای را در دو حوزه فنی (با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) و سیاسی (با 5 کشور باقی مانده در برجام به علاوه اتحادیه اروپا) پیش می‌برد. در همین راستا روز یکشنبه، ایران برای دومین‌بار در 6 ماه گذشته میزبان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که به خواسته خود همزمان با تصمیم تهران برای متوقف کردن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی به تهران آمد. نتیجه سفر گروسی به ایران پس از بازگشت او به وین می‌تواند بر روند گفت‌وگوهای سیاسی ایران با بازماندگان در برجام هم تاثیر بگذارد. گروسی درست در روزهایی راهی تهران شد که دولت جو بایدن آشکارا تمایل خود برای گفت‌وگو با ایران را اعلام کرده و در دو اقدام سیاسی درخواست فعال‌سازی مکانیسم ماشه در شورای امنیت سازمان ملل متحد را پس گرفته و همچنین به اعمال محدودیت برای رفت و آمد هیات نمایندگی ایران در نیویورک پایان داد. هر چند که طرف‌های اروپایی با در بوق و کرنا کردن این اقدام‌ها از ایران خواستند که مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا نکند اما واکنش‌هایی که وزارتخارجه ایران در چند روز گذشته نشان داده حاکی از آن است که اقدام‌های نمادین نمی‌توانند ایران را از اجرای این تصمیم منصرف کند. در حالی که بیش از یک ماه از حضور جو بایدن در کاخ سفید می‌گذرد و اعضای تیم سیاست خارجی و امنیت ملی او به شکست سیاست فشار حداکثری اذعان می‌کنند اما هنوز دولت او هیچ گامی در مسیر کاهش یا لغو تحریم‌ها برنداشته است. با این وجود روز گذشته ساندی تایمز به نقل از منابع آگاه در دولت امریکا ادعا کرد که جو بایدن در حال بررسی کاهش تحریم‌های تحمیل شده بر ایران است. منابع آگاه مطرح شده در این گزارش به بازه زمانی خاصی برای عملی شدن این وعده اشاره نکرده اما تاکید داشتند که چندان دیر نخواهد بود. همزمان با سفر گروسی به تهران عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه با حضور در گفت‌وگویی تلویزیونی و جواد ظریف، وزیر خارجه در گفت‌وگو با پرس‌تی‌وی مواضع پیشین ایران را تکرار و اعلام کردند که اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی تنها زمانی متوقف خواهد شد که تحریم‌های وضع شده در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ برداشته شوند. همزمانی سفر گروسی به تهران به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره تاثیرگذاری رایزنی‌های او بر اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی دامن زده بود که با تکذیب وزیر خارجه و معاون سیاسی او همراه شد.

توقف اجرای پروتکل الحاقی
خروج از برجام نیست
عباس عراقچی در مصاحبه تلویزیونی که شامگاه شنبه از شبکه یک صدا و سیما به شکل زنده پخش شد درباره مصوبه مجلس شورای اسلامی با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» با اشاره به اینکه سفر گروسی هیچ ارتباطی به تصمیم ایران ندارد و تصمیم ایران اجرا خواهد شد، گفت: مدیرکل آژانس به تهران آمد تا نظم جدیدی در روابط ایران و آژانس ایجاد شود. زمانی که به معاهده ان.پی.تی ملحق شدیم، موافقتنامه‌ پادمان را امضا کردیم و براساس آن به آژانس دسترسی‌هایی می‌دهیم. در برجام اعطای یکسری نظارت‌های بیشتر را پذیرفتیم که از آن جمله قبول اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی بود. براساس مصوبه مجلس این اقدامات فراتر از موافقتنامه پادمان که پروتکل الحاقی را شامل می‌شود باید متوقف شود. این تعبیر که بازرسان آژانس باید از ایران خارج شوند، تعبیر درستی نیست بلکه میزان بازرسی‌های آنها کاهش می‌یابد.
معاون وزیر خارجه با ذکر این نکته که حدود ۲۰ الی ۳۰درصد توان نظارتی آژانس در اثر اجرای مصوبه مجلس کاهش می‌یابد، افزود: به‌رغم اختلاف‌نظر بین دولت و مجلس، دولت مجری قانون است و در اجرای قانون نمی‌تواند تعلل کند. در قدم اول غنی‌سازی ۲۰ درصد شروع شد و در قدم دوم اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نظارت‌های فراتر از پادمان که در برجام بوده متوقف می‌شود. ما اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد و این به معنای خروج از برجام نیست. این گام نیز برگشت‌پذیر است و به محض اینکه خواسته‌های ما در برجام و خواسته‌های مجلس تامین شود، ما دوباره به اجرای تعهدات برجامی بازخواهیم گشت.

پایان دریافت تصاویر
دوربین‌های مراکز هسته‌ای ایران
صبح روز یکشنبه در حالی که رافائل گروسی مشغول دیدار با علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی بود، جواد ظریف، وزیر خارجه در مصاحبه زنده با شبکه‌پرس‌تی‌وی توضیحات تکمیلی درباره هدف گروسی برای سفر به تهران و موضوعات مورد بحث را ارایه کرد. وزیر خارجه درباره مصوبه مجلس شورای اسلامی و اجرای آن توسط دولت گفت: «طبق پاراگراف ۳۶ برجام، ایران حق دارد در صورت عدم پایبندی دیگر اعضای برجام به تعهدات‌شان، اقدامات اصلاحی در پیش بگیرد و هم‌اکنون ایالات متحده برجام را نقض کرده است و در حقیقت هر آن کس را که از این توافق پیروی کرده را تنبیه کرده است. کشورهای اتحادیه اروپا نیز به تعهدات‌شان عمل نکرده‌اند... ما این اقدامات را در راستای برجام انجام داده‌ایم، ما برجام را نقض نکرده‌ایم... مجلس شورای اسلامی با جهان حرف نمی‌زند، با ما به عنوان مجریان قانون حرف می‌زند و می‌گوید تا زمانی‌که نتوانید به ما نشان دهید که طرف‌های برجام به تعهدات‌شان درقبال ایران پایبند بوده اند، نمی‌توانید به تعهدات اختیاری خود ذیل برجام پایبند باشید این یک ضرب‌الاجل نیست بلکه اولتیماتوم است.»
ظریف درخصوص پیامدهای خروج ایران از پروتکل الحاقی گفت: «ما با گروسی درباره همه مسائل مهم و اقدامات بعدی ایران برای کاهش تعهدات برجامی مذاکره می‌کنیم ولی آنها اجازه نخواهند داشت تا زمانی که ایالات متحده به پایبندی کامل به تعهدات برجامی بازگردد، تصاویر دوربین‌های مراکز (هسته‌ای) ایران را دریافت کنند. اقدامات دیگری را نیز در دست بررسی داریم.»

دیدار گروسی با صالحی و ظریف
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح روز یکشنبه خود در تهران را با دیدار طولانی با علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی آغاز کرد و پس از آن در ساختمان وزارت خارجه با محمدجواد ظریف دیدار کرد. کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از پایان دیدار گروسی با صالحی این دیدار را مفید اعلام کرد. تا لحظه تنظیم این خبر ، هیچ‌کدام از طرفین درباره جزئیات تفاهم‌های صورت گرفته میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهار نظری نکرده‌اند. با این وجود آنچه مشخص است این است که رافائل گروسی ضمن پذیرش اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی توسط دولت ایران، در این سفر به دنبال تعریف سازوکار جدیدی بود که در سایه آن هرچند از نظارت های موجود در پروتکل الحاقی خبری نخواهد بود اما دامنه نظارت آژانس بر فعالیت های هسته ای ایران هم چندان محدود نشده باشد. حد و حدود این تفاهم ایران و آژانس می‌تواند بر رایزنی‌های سیاسی پیش‌روی ایران با 1+4 و به شکل غیرمستقیم ایالات‌متحده تاثیرگذار باشد.

از تجمع اعتراضی تا تکذیب نامه ظریف به رهبری

سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران با دو حاشیه همراه شد. صبح روز گذشته، تعدادی از دانشجویان دانشگاه‌های کشور در تجمعی مقابل سازمان انرژی اتمی با در دست داشتن پلاکاردهایی در محکومیت ترور دانشمندان هسته‌ای و تصویر شهید فخری‌زاده نسبت به عملکرد آژانس درقبال ایران اعتراض کردند. روی این پلاکاردها درخواست اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران و پایان دادن به همکاری با این نهاد مطرح شده بود.
همزمان در فضای مجازی اخباری درباره نامه جواد ظریف به مقام‌ معظم رهبری درباره مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی منتشر شد که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به خبرنگاران تاکید کرد که چنین نامه‌ای وجود نداشته و این خبرسازی‌ها شدیدا تکذیب می‌شود.

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها