گفت‌وگوی اقتصادی ایران و آمریکا

ساعت 24-حزب دموکرات آمریکا نماینده‌اش را به کاخ سفید فرستاده تا با همراهی گروهی که دولت را به تسخیر درآورده‌اند گره‌های بسته‌شده اصلی بر دست و پای آمریکا را تا جایی که می‌شود در یک دوره چهارساله یا حداکثر هشت‌ساله‌، باز و راه را صاف کنند.

یکی از گره‌هایی که آمریکا آن را به خوبی درک می‌کند و در دهه تازه سپری‌شده با روش‌های گوناگون به ویژه از راه تحریم خواسته تا آن را باز کند مساله ایران است. برخلاف تصور و خواست واقعی یا نمایشی گروهی که خود را انقلابی می‌نامند اراده بالاترین نهادهای اداره‌کننده ایران این است که به آمریکای در اختیار دموکرات‌ها بگوید چگونه باید گره ایران را باز کنند. نگاهی به ژرفای خواسته‌های آشکارشده ایران در بالاترین سطح سیاسی نشان می‌دهد ایران می‌خواهد با آمریکا گفت‌وگوی اقتصادی داشته باشد. به این معنی که ایران از رهبر آمریکا می‌خواهد تحریم‌های اعمال‌شده بر اقتصاد ایران را هر چه زودتر و به شکل کامل حذف کند. بدیهی است که بایدن و همکارانش نیک می‌دانند که این خواسته اقتصادی ایران همه آنچه تاکنون برای در تنگنا قرار دادن ایران آماده شده را نابود می‌کند و به همین دلیل برای نگهداشت رژیم تحریم‌ها از ایران می‌خواهد تعهداتی دهد که ایران نیز نمی‌خواهد آنها را قبول کند.
کارشناسانی که مسائل ایران و آمریکا را با گره زدن به اقتصاد سیاسی ایران و جهان تحلیل می‌کنند باور دارند اگر ایران به‌گونه‌ای رفتار کند که نگرانی آمریکا از کمک رساندن بلندمدت ایران به نیازهای انرژی چین برطرف شود و یا در مسیری قرار گیرد که آمریکایی‌ها احساس کنند ایران در نبرد آمریکا و چین بی‌طرف می‌ماند شاید در داستان تحریم‌ها گام‌هایی تازه بردارند. شاید بهترین محل برای گفت‌وگوی ایران و آمریکا برای باز کردن گره‌های کور در نقطه کانونی اقتصاد باشد نه اینکه در نقطه انحرافی سیاسی بایستیم. واقعیت این است که اقتصاد ایران در صورت تشدید و ادامه تحریم‌ها در بدترین موقعیت قرار می‌گیرد و البته می‌توان باز هم روی بردباری و مدارای ایرانیان حساب باز کرد و کشور را اداره کرد اما این تنها راه است؟ واقعیت این است که آمریکا دیگر به انرژی فسیلی خاورمیانه به ویژه ایران نیاز ندارد و به آسانی می‌تواند از خاورمیانه بیرون برود به شرطی که این منطقه و نفت آن در خدمت چینی‌ها قرار نگیرد. آیا می‌شود راهی میان‌بر پیدا کرد و زمین گفت‌وگوی غیرمستقیم با آمریکا در وین را به اقتصاد سیاسی سنجاق کرد. ایران در همین هفته‌ها نشان داده است برطرف شدن تحریم‌ها آنقدر برایش اهمیت دارد که به میز مذاکره وین چسبیده و به هر ترتیب در مسیر اراده خود از راه وین پیش می‌رود و محور گفت‌وگوها را اقتصاد قرار داده است.
محمدصادق جنان‌صفت - روزنامه جهان صنعت