در گفت وگو با یک کارشناس بانکی مطرح شد
بیراهه داراییهای پرریسک بانک‌ها در بنگاهداری
ساعت 24-سال‌هاست که بانک‌ها در حوزه بنگاهداری وارد شده و از وظیفه اصلی خود دور مانده‌اند. بر اساس قانون رفع موانع تولید، بانک‌ها موظف به خروج از بنگاهداری هستند بنابراین بازگشت مجدد به بنگاهداری بانک‌ها اشتباه است.
در حالی که پیش از این، قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، بانک‌ها را از این مشارکت منع کرده بود. در این زمینه عباس معمارنژاد، معاون امور بانکی وزیر اقتصاد تاکید می‌کند که فراهم شدن این امکان برای بانک‌ها به معنای بنگاهداری نیست زیرا متولی اکثر سرمایه‌گذاری‌های بزرگ کشور بانک‌ها هستند.
هر چند گفته شده این تبصره بانک‌ها را مجاز به مشارکت در طرح‌های سرمایه‌گذاری دانسته است اما به این معنی نیست که بانک مرکزی مجاز بداند و اجازه نمی‌دهد بیش از این سرمایه‌گذاری کنند و بانک‌ها باید حدود ۱۰ درصد در شرکت‌ها سهم داشته باشند و در مدیریت آنها دخالت نکنند اما این سوال مطرح می‌شود که این اقدام بانک‌ها در شرایط فعلی چقدر می‌تواند مفید باشد؟
وظیفه بانک‌ها صرفا جذب منابع مردم برای تامین مالی از طریق اعطای تسهیلات است
به گفته کامران ندری،کارشناس بانکی اینکه بانک‌ها بخواهند اشتباهی که قبلا مرتکب شده‌اند و اثربخشی مثبتی بر اقتصاد نداشتند را مجددا انجام دهند، فرآیند صحیحی نیست چراکه وظیفه بانک‌ها صرفا جذب منابع مردم برای تامین مالی از طریق اعطای تسهیلات است و غیر از این وظیفه دیگری ندارند و اینکه بخواهند وارد بنگاهداری یا سهامداری شوند از کارکردشان منحرف می‌شوند.
ندری در این باره به «اعتماد» گفت: سهام دارایی‌ای است که در زمره داراییهای پرریسک قرار می‌گیرد و نوسانات قیمتی سهام خیلی بالاست و با توجه به اینکه بدهی‌های بانکی(سپرده‌های بانکی) تعهدات ثابتی را برای بانک‌ها ایجاد می‌کنند و این دارایی‌ها بسیار سیال هستند و هر آن امکان این وجود دارد که سپرده‌گذار به بانک مراجعه کند و مطالبات خود را از بانک وصول کند لذا نگهداری سهام در طرف دارایی‌ها تنها یک ریسک بزرگ است که بانک می‌پذیرد.
او ادامه داد: صرف‌نظر از اینکه مقررات یک حد ۱۰ درصدی را برای بانک‌ها مشخص کرده که نباید میزان سهامی که بانک‌ها در ترازنامه‌شان نگه می‌دارند از آن نسبت بالاتر رود اما پرریسک بودن این دارایی‌ها باعث می‌شود تا در سرمایه بانک‌ها هم تاثیر بگذارد و بانک‌هایی که خرید سهام بیشتری از شرکت‌ها دارند باید سرمایه بیشتری را نیز تامین کنند.
وجود نقاط خاکستری در بانکداری
این کارشناس بانکی تصریح کرد: اینکه تا چه اندازه این مقررات رعایت می‌شود و ضریب ریسک سهام نسبت به کفایت سرمایه لحاظ می‌شود یا خیر از جمله نقاط خاکستری در بانکداری ماست که وجود دارد و اطلاعات نیز در این امر چندان شفاف نیست یا اصلا وجود ندارد یا در دسترس نیست تا بتوان تحلیل خیلی دقیقی روی آن انجام داد.
این کارشناس بانکی خاطرنشان کرد: پس وضعیت ترازنامه بانک‌ها خیلی مشخص نیست البته بانک‌های بورسی وضعیت صورت‌های مالی‌شان را اعلام می‌کنند که آن هم در قالب سرفصل‌های کلان است و شما نمی‌دانید که این بانک‌ها چه سهامی را نگه می‌دارند.
او افزود: سهام برخی شرکت‌ها ریسک بالاتری دارد و سهام برخی دیگر کم ریسک‌تر هستند و دقیقا مشخص نمی‌شوند و از نگاه کردن به صورت‌های مالی بانک‌ها نمی‌توان آن را دریافت.
ندری ادامه داد: اما بانک‌ها با توجه به ماهیت بدهی‌های‌شان به سپرده‌گذاران باید دارایی‌هایی در ترازنامه‌های خود داشته باشند، این دارایی‌ها چندان پرریسک نباشند و با افت قیمت شدید همراه نشوند.
او با اشاره به شرایط این روزهای بورس اظهار کرد: آنچه امروز در بازار سرمایه رخ داده جای تامل دارد، اگر بانکی در شهریور ماه سال گذشته سهامی تهیه کرده باشد، قیمت این سهام در 6 ماهه گذشته به شدت افت کرده و این موضوع می‌تواند آثار منفی زیادی در ترازنامه بانک‌ها بگذارد و قاعدتا بانک‌ها نباید به سمت چنین سرمایه‌گذاری‌هایی بروند و در صورتی هم که می‌روند باید با منابع و سرمایه خودشان اقدام کنند.
او ادامه داد: با توجه به نوع بدهی‌های بانک‌ها، همه بانک‌ها باید دارایی‌هایی را در ترازنامه‌های خود نگهداری کنند که دارای ریسک پایین و درجه نقدشوندگی بالایی باشد. البته با سهامداری هر زمانی که بانک با کمبود نقدینگی مواجه شود، می‌تواند سهام خود را در بازار عرضه کند اما این دارایی پر ریسک است و بانکی که به سمت سهامداری می‌رود باید بخش عمده سهامش را با منابع خود خریداری کند نه با دارایی سپرده‌گذاران خود و باید مقام ناظر(بانک مرکزی) به این قضیه حساسیت نشان دهد.
ندری در پاسخ به این پرسش که چرا پیش از این بانک‌ها از این مشارکت منع شده بودند؟ گفت: مساله‌ای که در بازار سهام وجود دارد پرریسک بودن آن است و آنگونه که شاهد بودیم از نیمه دوم سال گذشته مشکلات عدیده‌ای در این بازار به وجود آمد و افت در قیمت سهام و ریزشی که اتفاق افتاد، سیاست‌ها را بر آن داشت تا جایی که ممکن است از بازار سهام حمایت شود تا جلوی کاهش قیمت سهام گرفته شود و به همین علت محدودیت‌هایی که درگذشته برای بانک‌ها وجود داشت را برداشتند تا بانک‌ها وارد بازار سهام شوند و با ایجاد تقاضا در این بازار مانع افت قیمت‌ها شوند که به اعتقاد من کار درستی هم نبود.
این تصمیم برای حمایت از بازار سرمایه بود
او تصریح کرد: مسلما این تصمیم برای حمایت از بازار سرمایه گرفته شده تا بانک‌ها در مقایسه با گذشته سهام بیشتری بخرند و اگر می‌بینیم امروز محدودیت‌ها کم شده به دلیل توجه بیشتر به بازار سرمایه است در حالی که آنچه مهم است، این است که ترازنامه بانک‌ها سالم باشد و قرار دادن داراییهای پرریسک در داراییهای بانک‌ها اصلا درست نیست.
ندری گفت: یکی از مشکلاتی که در آینده به وجود می‌آید، ناترازی در ترازنامه بانک‌هاست که یکی از چالش‌های جدی در اقتصاد ما خواهد بود و تبعاتی نیز به همراه دارد و یک بخشی از این تورم در اقتصاد نیز به همین مسائل برمی‌گردد و با این اقدام ترازنامه بانک‌ها سرشار از داراییهای پرریسک می‌شود وکفایت سرمایه هم رعایت نمی‌شود و ناترازی در بانک‌ها را نیز تشدید خواهد کرد.
او با بیان اینکه با این سیاست موافق نیستم و بانک مرکزی نیز با هدف حمایت از بازار سرمایه این کار را انجام داده است، افزود: هرچند محدودیت‌ها را بانک مرکزی امروز برداشته اگر بانک‌ها وضعیت بازار سرمایه را خوب تحلیل کرده باشند خودشان وارد بازار سرمایه نخواهند شد، در عین حال ممکن است بانک‌ها با وجود شرکت‌های تخصصی که دارند و در نوسان‌گیری کار می‌کنند از بالا و پایین شدن قیمت سهام در بازار به صورت حرفه‌ای درآمدهایی را برای بانک ایجاد کنند اما اینکه ترازنامه خود را از سهام پر کنند، بعید است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.