روحانی؛ مرموز و پیچیده یا باری به هر جهت

ساعت 24 - حسن روحانی بدون تردید در مقایسه با محمود احمدی‌نژاد و نیز سیدمحمد خاتمی روسای سابق و اسبق‌، رییس‌جمهور پیچیده‌تر و پررمز و رازتری است و دلیلش نیز فعالیت دراز در نهادهای امنیتی و اطلاعاتی است.

dir="RTL" style="text-align:right">این رییس‌جمهور ایران که تا مرداد ماه آینده دولت را تحویل می‌دهد و دنبال کارش می‌رود، از آذرماه امسال که سازمان برنامه و بودجه شروع به تدوین لایحه برنامه کرد با خوش‌بینی عجیبی قبول کرد بخش بزرگی از منابع درآمدی را به صادرات روزانه ۳/۲ میلیون بشکه نفت گره بزند. در آن روزها بسیاری به این تصمیم سازمان برنامه اعتراض کردند و معترضان دو گونه استدلال جدا از هم داشتند. یک استدلال این بود که تحریم‌ها پابرجا می‌ماند و یک استدلال دیگر این بود که ایران به سادگی نمی‌تواند سهم خود را در اوپک به چنگ آورد. این اعتراض‌ها هنوز ادامه دارد و پایه‌های هر دو نقد استوار است. حالا اما روحانی در حالی که چند ماه بیشتر از پایان فعالیت دوره قانونی دولتش باقی نمانده است قرص و محکم می‌گوید تحریم‌های آمریکا و جهان علیه ایران تا پایان کار دولت برداشته می‌شود. با این حرف روحانی باید فرض کرد حسن روحانی با اطلاع و اجازه همه نهادهای بالاتر از نهاد دولت چانه‌زنی‌های پیشین یا همزمان با مذاکرات وین‌، گفت‌وگوها و مذاکراتی دیگر در جایی دیگر را سامان داده و در آن گفت‌وگوها به این نتیجه رسیده که دولت آمریکا در همین هفته‌های باقی مانده از دوره قانونی دولت دوازدهم تحریم‌ها را برمی‌دارد و به همین دلیل چنین محکم حرف می‌زند. در این صورت باید قبول کرد حسن روحانی رییس‌جمهوری با قابلیت‌های بالا و پررمزوراز است و توانسته مقام‌های عالیرتبه و نیز شخصیت‌های ذی‌نفوذ را متقاعد کند برای ایران راهی جز پذیرفتن شرط‌های دولت آمریکا و در مقابل برطرف شدن تحریم‌ها باقی نمانده و این نظریه وی پذیرفته شده است. از سوی دیگر روحانی باید نزد مقام‌های آمریکایی و همراهان آمریکا به اندازه‌ای اعتبار داشته باشد که آنها استدلال‌های او را قبول کرده‌اند که نظام سیاسی ایران تعهداتی سنگین و در اندازه برطرف شدن تحریم‌ها را قبول کرده و اجرا می‌کند.

برخی دیدگاه‌ها اما باور دارند کارنامه هشت سال فعالیت روحانی نشان می‌دهد او تا این اندازه پیچیده و ورزیده نیست و تجربه دولت‌داری در اداره اقتصاد، سیاست داخلی و از همه مهم‌تر سیاست خارجی او نیز گونه‌ای نبوده است که بتوان او را تا این اندازه پیچیده فرض کرد. در این صورت باید گفت حسن روحانی برای امیدوارسازی شهروندان و نیز بازی با متغیرهای روانی قصد دارد بازارهای ارز و سکه را تحت تاثیر قرار دهد و با توجه به برخی احتمال‌ها با عرضه ارز قیمت دلار را به زیر بیست هزار تومان بیاورد و کاری هم ندارد که بر سر بازارهای کالا و صادرات و بورس چه خواهد آمد. شاید حسن روحانی در این هفته‌های انتهایی دوره هشت‌ساله بر دولت به این نتیجه رسیده که باری به هر جهت رفتار کرده و حرف‌هایی بزند تا بازارها مهار شوند. اگر فرض دوم درست باشد که- تاکنون این فرض بر فرض نخست برتری داشته- باید گفت روحانی باری به هر جهت چیزهایی می‌گوید که این بسیار خطرناک است.