رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و رئیس پارلمان عراق چگونه تعیین میشوند؟

ساعت24-جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت صبح امروز سه‌شنبه به ریاست آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی برگزار شد. رئیس جمهور در این جلسه بر ضرورت تهیه یک طرح جامع درباره نیازهای کشور به انرژی‌های مختلف تاکید کرد.

html>

انتخابات برگزار شد و در این دوره پارلمان عراق برای تشکیل فراکسیون اکثریت با مشکل خاصی مواجه نخواهد شد چرا که بر اساس قانون جدید انتخابات موصوب سال 2020 فراکسیونی که اکثریت کرسی‌های پارلمان را به دست آورده باشد مامور تشکیل دولت خواهد شد.

در قانون قبلی انتخابات بعد از تشکیل پارلمان و با رایزنی جریان‌های سیاسی برای تشکیل ائتلاف، فراکسیون اکثریت تعیین می‌شد که این امر باعث ایجاد اختلافات بسیاری در جامعه سیاسی عراق می‌شد و چه بسا جریانی که بیشترین کرسی پارلمان را هم در اختیار داشت به دلیل عدم موفقیت در ائتلاف با دیگر گروه‌های سیاسی، مامور تشکیل دولت نمی‌شد.

"طارق حرب"، کارشناس حقوقی عراقی در مطلبی برای پایگاه خبری ناس با اشاره به مسیر پیش روی عراق برای تشکیل دولت جدید و تعیین رهبران سه گانه این کشور، درباره روند تعیین فراکسیون اکثریت و به تبع آن رهبران سه گانه عراق آنگونه که قانون انتخابات جدید عراق پیش‌بینی کرده، می‌نویسد:

- پس از اعلام رسمی نتایج انتخابات توسط کمیساریای عالی انتخابات، معترضان به نتایج سه روز فرصت دارند تا نسبت به آن اعتراض و رسما شکایت کنند.

- قانون اساسی به هیات قضایی انتخابات هفت روز فرصت داده است تا حکم خود درباره شکایت‌ها علام کند و این حکم قطعی و نهایی خواهد بود.

- پس از تکمیل این مراحل، کمیساریای انتخابات نتایج انتخابات را به صورت اصلاح شده و مطابق نظر مقام قضایی به دادگاه عالی فدرال ارائه می‌کند که مسئولیت تایید نهایی نتیجه انتخابات را برعهده دارد. به طور معمول این روند تایید سه روز طول خواهد کشید.

- ظرف پانزده روز پس از تایید نهایی نتایج، رئیس جمهور خواستار برگزاری جلسه پارلمان می‌شود و جلسه نخست پارلمان به ریاست مسن‌ترین نماینده برگزار خواهد شد. این جلسه به تعیین رئیس پارلمان و دو معاون وی با رای بیش از نیمی از نمایندگان اختصاص خواهد یافت و از آنجایی که تعداد نمایندگان ۳۲۹ نفر است موافقت ۱۶۵ نماینده برای تعیین رئیس پارلمان و معاونانش کفایت می‌کند.

- اولین دستورکار پارلمان پس از تعیین رئیس و معاونانش فراهم کردن زمینه تعیین نامزد برای پست ریاست جمهوری است. برای تعیین رئیس جمهور موافقت دو سوم نمایندگان یعنی 210 رای لازم است و اگر هیچ یک از نامزدها حد نصاب لازم را کسب نکنند _کما اینکه در چهار دور قبلی برای جلال طالبانی، فواد معصوم و برهم صالح هم این امر محقق نشد_ رقابت میان دو نفر نخست خواهد بود و در دور دوم رای گیری نمایندگان پارلمان، نامزدی که آرای بیشتری را کسب کند صرف نظر از شمار آرا رئیس جمهور خواهد شد.

- پس از تعیین رئیس جمهور، او ظرف ۱۵ روز نامزد فراکسیون اکثریت را مکلف به تشکیل دولت خواهد کرد و اکثریت مورد نیاز برای دادن رای اعتماد و تایید کابینه جدید، اکثریت مطلق تعداد نمایندگان حاضر در جلسه است. به عنوان مثال اگر تعداد نمایندگان حاضر در جلسه ۳۰۰ نفر باشد، موافقت ۱۵۱ نماینده برای تعیین نخست‌وزیر و وزیران کابینه‌اش کافی خواهد بود.

انتخابات پارلمانی زودهنگام عراق روز یکشنبه در میان تدابیر شدید امنیتی و یک سال زودتر از موعد طبیعی خود برگزار شد.

طبق نتایج اولیه این انتخابات جریان صدر با کسب ۷۳ کرسی در رتبه اول قرار دارد و بالاترین کرسی‌ها را در بین فراکسیون‌های حاضر در انتخابات به دست آورده است و فراکسیون دولت قانون به ریاست نوری مالکی در مرتبه بعد با ۳۷ کرسی قرار دارد اگرچه ائتلاف احزاب شیعی به این نتایج اعتراض کرده و تاکید کرده که نتایج انتخابات را نخواهد پذیرفت.