امریکا کره شمالی را به گفتوگوی «بدون پیش شرط» دعوت کرد
سیاست دوگانه فشار و دعوت به دیپلماسی
ساعت24-پیونگیانگ همچنان به آزمایش تسلیحات مدرن نظامی که از سوی ایالات متحده و متحدانش «تحریکآمیز» خوانده میشود، ادامه میدهد و واشنگتن میکوشد تا همزمان با تلاشهای دیپلماتیک به منظور افزایش فشارها بر حکومت کره شمالی، این کشور را به «مذاکره بدون پیش شرط» دعوت کند.
یک روز پس از آنکه رسانههای کره جنوبی از آزمایش یک فروند موشک بالستیک پرتاب شونده از زیردریایی از سوی کره شمالی خبر دادند، پیونگیانگ این خبر را تایید کرد. ارتش کره جنوبی روز سهشنبه از آزمایش یک موشک بالستیک کوتاهبرد زیردریایی توسط همسایه شمالی خود خبر داده بود. خبرگزاری رسمی کره شمالی «کیسیانای» روز چهارشنبه 2 اکتبر اعلام کرد، این نوع جدید از موشکهای بالستیکی از همان زیردریایی که در سال ۲۰۱۶ آزمایش مشابهی را انجام داد، پرتاب شده است. رویترز میگوید، به نظر تحلیلگران عکسهای منتشر شده توسط خبرگزاری رسمی کره شمالی حاکی از آن است که این موشک موشک نازکتر و کوچکتر از موشکهای مشابه قابل پرتاب از زیردریایی است و احتمال دارد همان مدلی باشد که برای اولینبار در نمایشگاه دفاعی هفته گذشته در پیونگیانگ به نمایش درآمد.
این اقدام، واکنش منفی واشنگتن، سئول و توکیو را در پی داشت و باعث شد موجی از انتقادها علیه کره شمالی به راه بیفتد. امریکا و متحدان منطقهای این کشور معتقدند پیونگیانگ با این اقدامات «تحریکآمیز» و مخالفت با نشستن بر سر میز مذاکره، مسیر دستیابی به راهحل سیاسی برای بحران شبه جزیره کره را مسدود میکند و نمیگذارد تلاشها برای حل و فصل اختلافها از طریق دیپلماسی به نتیجه برسد. روز سهشنبه شورای امنیت ملی کره جنوبی جلسه اضطراری تشکیل داد و در خصوص «آزمایش موشکی جدید کره شمالی در میانه تلاش برای یک راهحل دیپلماتیک» ابراز «تاسف عمیق» کرد. معاون نخستوزیر ژاپن نیز گفت که توکیو از طریق کانالهای رسمی «مخالفت شدید» خود با این اقدام کره شمالی را به این کشور اطلاع داده است. از سوی دیگر سونگ کیم، سفیر ایالات متحده و نماینده ویژه رییسجمهور این کشور در امور کره شمالی تاکید دارد اقدامات اخیر پیونگیانگ در خصوص آزمایش موشکهای بالستیک نقض قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد محسوب میشود واز مقامهای جمهوری دموکراتیک خلق کره خواست تا وارد گفتوگوهایی جدی و اساسی شوند. کره شمالی این انتقادها را غیرمنطقی میخواند و میگوید تاکید امریکا و کره جنوبی بر بازگشت به دیپلماسی، زمانی که آنها همچنان به تلاشها برای تشدید فشار علیه پیونگیانگ ادامه میدهند، نشان میدهد ادعاهای آنها واقعی نیست. وندی شرمن، معاون وزیر خارجه امریکا ضمن محکوم کردن آزمایش موشکی اخیر کره شمالی، از این کشور خواست «بدون پیش شرط» وارد مذاکرات شود. شرمن در یک سخنرانی ویدیوکنفرانسی خطاب به مراسم سالانه «انجمن کره» در نیویورک گفت: «ما مستقیما سراغ پیونگیانگ رفتهایم و آماده نشست بدون پیش شرط هستیم و همانطور که در موقعیتهای متعددی بهطور علنی گفتهایم، امریکا نیات خصمانهای علیه جمهوری دموکراتیک خلق کره (کره شمالی) ندارد.»
به گفته او، امریکا پرتابهای موشک بالستیک اخیر کره شمالی را که ناقض چندین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بودهاند، امنیت همسایگان کره شمالی و جامعه بینالمللی را تهدید و تلاشهای جهانی در جهت عدم اشاعه را تضعیف میکنند، کاملا محکوم میکند. شرمن تاکید کرد: «ما در حال همکاری نزدیک با متحدان و شرکای خود به ویژه کره جنوبی و ژاپن به جهت رصد وضعیت در کره شمالی و تعیین راهی برای خلع سلاح هستهای کامل شبه جزیره کره هستیم.» اشاره معاون وزیر خارجه امریکا به مذاکراتی است که در ماههای اخیر میان سئول، واشنگتن و توکیو در جریان است. در آخرین دور از این گفتوگوها که روز سهشنبه انجام شد، سونگ کیم، نماینده ویژه امریکا در امور کره شمالی، نوه کیو دوک، نماینده ویژه کره جنوبی در امور صلح و امنیت شبه جزیره کره و فوناکوشی تاکهیرو، مدیرکل دفتر امور آسیا و اقیانوسیه در وزارت خارجه ژاپن با یکدیگر پیرامون مساله کره شمالی به بحث و تبادل نظر پرداختند. وزارت امور خارجه امریکا روز سهشنبه اعلام کرد، این سه مقام «بر تعهد خود به اقدام سهجانبه در جهت کاهش تنشها و حصول پیشرفت در جهت دستیابی به هدف مشترک خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره تاکید مجدد کردند.» کارشناسان معتقدند رویکرد کره شمالی نیز همان سئول و واشنگتن، دوگانه است. آنها ماه گذشته از احتمال آغاز دوباره گفتوگوها با سئول سخن گفتند و حتی تاکید کردند که در حال بررسی فعالسازی مجدد خط تلفن قرمز و راههای ارتباطی ضروری دیگر با همسایه جنوبی هستند. همزمان چند آزمایش نظامی متوالی از کره شمالیها نگرانیهای زیادی را در سئول، توکیو و واشنگتن در پی داشت و باعث شد آنها به انتقاد از رویکرد کره شمالی بپردازند. به نظر میرسد، این استراتژی دوگانه با هوشمندی از سوی کره شمالی انتخاب شده تا این کشور بتواند بدون خطر انتقامگیری طرفهای مقابل و همچنین بدون از دست رفتن شانسهای جدی برای گفتوگو، توان نظامی خود را تقویت کرده و به رخ همسایه جنوبی بکشد. نیویورکتایمز در این باره مینویسد: «سران کره جنوبی و امریکا امیدوار بودند ضربات اقتصادی شدیدی که کره شمالی به دلیل تحریم و شیوع کرونا متحمل میشود، باعث شود این کشور پای میز مذاکره بیاید و گفتوگوها آغاز شود اما کیم جونگ اون نشان داد حتی در چنین شرایطی هم پیونگیانگ دست از سیاستهای اصلیاش برنمیدارد.» لیف اریک ایزلی، استاد مطالعات بینالمللی در سئول معتقد است: «این کشور علاقهای به مذاکرات خلع سلاح هستهای و دریافت مزایا در ازای رعایت قطعنامههای سازمان ملل متحد ندارد. آنها میخواهند قانون جهان را به نفع خود بازنویسی کنند و به دیگران بقبولانند که آنها نیز باید به عنوان یکی از قدرتهای هستهای به رسمیت شناخته شوند.» اقدامات اخیر کره شمالی باعث شده تا واشنگتن بخواهد فشارها بر کره را از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد افزایش دهد. خبرگزاری فرانسه بامداد روز گذشته به نقل از منابع دیپلماتیک شورای امنیت گزارش داد: «امروز چهارشنبه نشستی فوقالعاده و پشت درهای بسته درباره آزمایشات موشکی اخیر کره شمالی برگزار میکند.» بر اساس اطلاعیه رسمی وبسایت سازمان ملل متحد که ساعاتی پس از این گزارش منتشر شد، نشست شورای امنیت پیرامون مساله کره شمالی قرار است ساعت 3 بعد ازظهر روز چهارشنبه به وقت نیویورک (بامداد پنجشنبه به وقت تهران) برگزار شود.
کره شمالی برنامه اتمی خود را با شتاب پیش میبرد
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز سهشنبه در ابتدای نشست سالانه اعضای این نهاد بینالمللی در وین گفت: کره شمالی به سرعت در حال پیشروی در برنامه اتمی بحثبرانگیز خود است. او در این راستا از جمله به افزایش غنیسازی اورانیوم و استخراج پلوتونیوم اشاره کرد. در صورت صحت اظهارات گروسی، کره شمالی چند قطعنامه سازمان ملل را نقض میکند و ممکن است ایالات متحده و متحدان منطقهای این کشور درصدد استفاده از این ابزار برای وضع و اعمال تحریمهای بیشتر علیه کره شمالی برآیند. بازرسان آژانس امکان دسترسی به تاسیسات اتمی کره شمالی را ندارند و رصد این تاسیسات را از طریق ماهواره انجام میدهند.