نگاهی به پراکندگی آمار واکسیناسیون در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی
آمار واکسیناسیون دانشجویان مایوسکننده هست یا نیست؟
ساعت24-بحث اصلی در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی بر سر معرفی وزیر علوم به عنوان رییس شورای اسلامی شدن دانشگاهها بود. محور جلسه اصلا این بود که دکتر زلفیگل؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به پیشنهاد سعیدرضا عاملی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و با رای اکثریت اعضا به این سمت انتخاب شده است.
اما در میانه بحث در مورد اسلامی شدن دانشگاهها و کارهایی که باید انجام شوند و سخنرانی، وزیر علوم، بحث دیگری هم پیش آمد که مشخص میکند گویا آمار دقیقی از میزان واکسیناسیون دانشجویان، آن هم حدود دو هفته قبل از اینکه قرار باشد کلاسهای حضوری کمکم کارشان را آغاز کنند، وجود ندارد. یکی از حاضران در جلسه گفت آمار واکسیناسیون دانشجویان مأیوسکننده است، یکی دیگر گفت آمار رسمی در دست نیست اما خبرهای دانشگاهها حاکی از واکسیناسیون بالای 60درصدی دانشجویان است. یکی دیگر از حاضران هم در مورد تفاوت پوشش واکسیناسیون میان دانشگاههای تهران و شهرستانها گفت. در آخرین روزهای مهر ماه، در جلسهای که مدیران ارشد بخشهای دانشگاهی کشور در آن حضور داشتند مشخص شد که گویا آمار دقیقی از میزان واکسیناسیون دانشجویان در دست نیست.
محمدمهدی طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد اسلامی بود که بحث را با گزارشش در مورد «بازگشایی دانشگاه و آمار واکسیناسیون هیات علمی و دانشجویان» به سوی این موضوع هدایت کرد. او به تحقیقی که دانشگاه آزاد در این مورد انجام داده اشاره کرد و گفت: «براساس این تحقیق و جامعه آماری وضعیت واکسیناسیون دانشجویان در تهران به مراتب از شهرستانها بهتر است و در شهرستانها عدم رغبت به واکسیناسیون بیشتر است. این گزارش نشان میدهد که در زمینه دانشجویان باید کار اجتماعی و فرهنگی بیشتری انجام دهیم و عوامل عدم اقبال دانشجویان را به واکسن را باید شناسایی کرد. در واقع 30درصد دانشجویان در شهرستانها و در تهران تا 60درصد دانشجویان واکسن زدهاند.» کمی بعدتر عبدالله جاسبی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به صحبتهای او و آماری که ارایه کرد، گفت: «این موضوع اگر در دانشگاههای دولتی هم بدینگونه باشد، آمار مأیوسکنندهای داریم. موقعی تصور میکردیم علت نزدن واکسن در دسترس نبودن آن است اما اگر در دسترس باشد و حدود یکسوم نزنند مثل اتفاقی است که در کشور امریکا افتاده است. باید صدا و سیمای ایران برنامهای برای این کار داشته باشد و به نوعی به ستاد مرکزی کرونا این موضوع منعکس شود تا در این مورد هم اقداماتی صورت گیرد.» زمانی که نیمه آبان ماه برای بازگشت آهسته به دانشگاهها در نظر گرفته شده، انتظار میرود که دستکم مسوولان وزارت علوم آماری آماده از گستردگی دانشجویان واکسینه داشته باشند تا براساس تخمین ریسک دست به بازگشایی بزنند اما علی خاکی صدیق،معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این جلسه اعلام کرد که از قضا آمار دقیقی از میزان و پراکندگی واکسیناسیون ندارند: «آمار دقیقی از واکسیناسیون دانشجویان در وزارت علوم به لحاظ پراکندگی نداریم اما آمار شهودی از دانشگاهها به صورت رندومی گرفتهایم. آن چیزی که به ما از دانشگاهها منتقل کردهاند، آمار بالاتری حدود بیش از 60درصد است و استادان هم بیش از 80 تا 90درصد آمار دادهاند.» نهایتا نماینده وزارت بهداشت بود که گفت باید این آمار استخراج شود و موضوع چندان هم پیچیدهای نیست. فرید نجفی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت که در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور داشت، پیشنهاد داد که پوشش کامل واکسیناسیون دانشجویان را با کد ملی از وزارت بهداشت استخراج کنند: «من به دنبال ارایه آماری از واکسیناسیون دانشجویان و اساتید نیستم اما اگر آمار دقیقی میخواهید، اگر کد ملی دانشجویان را به وزارت بهداشت بدهید، دقیقا پوشش واکسیناسیون را به شما میدهند چون برای هر واکسنی کد و نوع واکسن ثبت شده است و تنها یک آنالیز ساده و گرفتن دیتا را طلب میکند. وزارت بهداشت زمانی که کارت واکسن میدهد بنابراین تمام اطلاعات در سایت وزارت بهداشت موجود است و به راحتی میتوان این آمار را استخراج کرد.» روز گذشته وزارت بهداشت اعلام کرد که تاکنون ۴۹ میلیون و ۳۷۴ هزار و ۲۰۸ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۲۶ میلیون و ۶ هزار و ۱۰۹ نفر نیز دوز دوم را تزریق کردهاند. در حالی که تا رسیدن جمعیت کشور با واکسیناسیون کامل 50درصدی هنوز فاصله بسیار وجود دارد به نظر میرسد که هنوز آمار به تفکیکی از میزان واکسینه شدن گروههایی که در مراکز تجمعی رفت و آمد بیشتری خواهند داشت در دست نیست. دانشگاهها و مدارس با تکیه بر واکسیناسیون و به ثبات نسبی رسیدن وضعیت همهگیری کرونا در کشور قرار است باز شوند و برای همین است که برای برنامهریزی و اطلاع از میزان خطر سرایت در مراکزی مانند دانشگاهها باید نسبت به میزان کسانی که در برابر بیماری واکسینه شدهاند اطلاعات دقیقی وجود داشته باشد. از سوی دیگر به نظر میرسد که روند واکسیناسیون پس از گذر از التهابات کمبود و نبود واکسن، حالا کندتر شده و با بیشتر شدن میزان واکسنهای آماده تزریق میتوان تصویر دقیقتری از بخشی از جمعیت که احیانا در مورد تزریق واکسن ابهامات و دغدغههایی دارند دست پیدا کرد. در برخی کشورها مراکزی همچون دانشگاهها از جمله مراکزی هستند که ورود و خروج به آنها را منوط به واکسیناسیون کامل کردهاند. عملی که بدون داشتن آمار دقیق و نظارت بر جمعیت واکسینه شده و نشده قابل اجرا نیست. یکی از اعضای دیگر شورا، «دشمن» را دلیلی بر کند شدن روند واکسیناسیون در کشور دانست. جواد محمدی، دبیر هیات عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: «درخصوص موضوعی که دکتر جاسبی فرمودند که به ستاد کل منعکس شود یک مطالعهای اخیرا دکتر طیبی ارسال کردند. در اینجا دو علت اصلی افرادی که واکسن نزدهاند، اینگونه عنوان شده؛ اول نگرانی از عوارض واکسن و دوم عدم اطمینان نسبت به تاثیرگذاری واکسنها است. همچنین در این زمینه اخیرا دکتر مرندی مطالعهای را برای ما ارسال کردند که تاثیرگذاری واکسنهای ایران را بررسی کردند. دشمنان قبل از اینکه واکسن بهطور وسیع در ایران وارد شود عنوان میکردند که شما چون FATF را نپذیرفتید و به لحاظ تحریم بودن، واکسن نمیتوانید تهیه کنید. دشمن دائما بر این مواضع در فضای مجازی بر افکار عمومی میدمید. حال که واکسن بهطور وسیعی وارد شده است مردم ایران را از عوارض واکسنها میترسانند یعنی این کار حساب شده روی افکار عمومی صورت گرفته است لذا در صحبتی که با دکتر عیناللهی شد باید در ستاد کرونا یک تیم عملیات روانی باید تشکیل شود تا افکار عمومی را آرام کند.»
رییس جدید شورای اسلامی شدن دانشگاهها
جدا از موضوع واکسن که از قضا موضوع فرعی جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، بحث اصلی جلسه 359 این شورا، انتخاب محمدعلی زلفیگل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان رییس شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی بود. زلفیگل پس از انتخابش به عنوان رییس جدید این ستاد گفت: «سند اسلامی شدن دانشگاهها را مورد مطالعه قرار دادم و کار بسیار زیبا و جامعی انجام شده است و باید به همه کسانی که در تهیه سند زحمت کشیدهاند، دست مریزاد گفت. خواهش میکنم در یک جلسه به مرور سند بپردازیم تا معلوم شود کدام بخش سند اجرایی و کدام بخش انجام نشده است و علت اجرایی نشدن آن چیست؟ آیا مشکلات قانونی، کم توجهی است یا اینکه نیازمند آییننامهایم و... بنابراین در جلسه آینده معاونان وزارتخانه علوم و بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی حضور داشته باشند تا سخنان آن عزیزان را هم بشنویم اگرچه مواردی که در سند است هم آموزشی، پژوهشی و هم فرهنگی و اجتماعی است. بنابراین دستور کار جلسه بعدی را برای بررسی سند اسلامی شدن دانشگاهها اختصاص دهیم.» سعیدرضا عاملی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و پیشنهاددهنده وزیر علوم به عنوان رییس شورا در این نشست گفت: «واقعیت این است که توسط شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی کارهای مهمی در محیط دانشگاههای کشور در حوزه فرهنگ و سلامت محیط فرهنگی و مسوولیت اجتماعی دانشگاه میتوان انجام داد. بنابراین ریاست وزیر محترم علوم بر شورای اسلامی شدن دانشگاهها، این زمینه را فراهم خواهد کرد تا با همکاری جامعه دانشگاهی کارهای مفید و مثبت صورت گیرد. درحقیقت یکی از گلایههایی دوره قبل از شورای اسلامی شدن دانشگاهها این بود که ما بر ماموریتهای فرهنگی دانشگاهها تمرکز کمتری داشتهایم. به حوزه آموزش و پژوهش و یکسری از حوزههایی که ستاد نقشه جامع علمی هم در آنجا ماموریت دارند، ورود میکنیم اما درواقع در این شورا، بحثمان محیط فرهنگی دانشگاههای کشور و هم حوزه علوم پزشکی و حوزه وزارت علوم و هم دانشگاه آزاد اسلامی است.»