پرونده هسته ای ایران: انزوای اسرائیل

ساعت 24 - هنوز آتش به جان روابط آمریکا و اسرائیل نیفتاده و به صورتی بنیادین متزلزل نشده است، اما با از سرگیری مذاکرات بین ایران و قدرت های بزرگ در وین (سه کشور اروپایی ، روسیه و چین، در حالی که ایالات متحده به درخواست ایران در مرحله فعلی در آن حضور ندارد) ، روابط نزدیک دولت اسرائیل و کاخ سفید لکه دار شده است. در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، شش روز قبل از شروع مذاکرات، نخست وزیر نفتالی بنت در سخنرانی در دانشگاه رایشمن اسرائیل اعلام کرد: «در صورت بازگشت به توافق [بین قدرت‌های بزرگ و ایران]، اسرائیل ( ...) نسبت به این توافق خود را متعهد نمی داند».

html>

او ایران را «آسیب‌پذیرتر از آنچه خیلی‌ها فکر می‌کنند» ارزیابی کرد و افزود:«ما باید فاصله مان را با دشمنانمان بیشتر کنیم (...)، و تا جایی خود را تقویت کنیم که برتری‌مان غیرقابل انکار شود و هر کسی را از رویارویی با ما باز دارد. ما به سمت روزهای پیچیده پیش می رویم. شاید با برخی از نزدیکترین متحدان خود اختلاف نظر داشته باشیم. این اولین بار نخواهد بود. اما اشتباهی را که در زمان امضای قرارداد قبلی در سال ٢٠١٥ مرتکب شدیم، تکرار نخواهیم کرد».این سخنان به معنی آنست که نفتالی بنت در حال تهدید کردن ایالات متحده، «نزدیک ترین متحد» خود به خرابکاری در هر گونه توافقی با تهران است و در صورت امضای آن جنگ با ایران را حتی اگر واشنگتن با آن مخالف باشد آغاز خواهد کرد.

یک « قدرت در آستانه»

نیویورک تایمز می نویسد، سرویس های امنیتی ایالات متحده به این نتیجه رسیده اند که تهران امروز نسبت به سال ٢٠١٥ به چیزی که در زبان تخصصی امنیتی به آن « قدرت در آستانه» می گویند، نزدیک تر است، یعنی دانش و مهارت و مواد شکافت پذیر لازم برای ساخت بمب اتمی و توانایی قرار دادن آن بر روی یک موشک در زمانی کوتاه. ایران همچنین به دفاع هوایی و قابلیت‌هایی برای مقابله یا پاسخ به حملات سایبری دست یافته است، مؤثرتر از آنچه که مثلاً یک دهه پیش در مواجهه با ویروس Stuxnet (١) وجود داشت. پس از آن، تایمز ادامه می‌دهد: «آمریکائی ها به همتایان اسرائیلی خود هشدار می‌دادند که حملات مکرر آنها به سایت‌های ایرانی شاید رضایت تاکتیکی به بار آورده ، اما در نهایت نتیجه معکوس داشته است .

توافقی موقت

آمریکایی ها می گویند رودر روی موقعیتی قرار گرفته اند که ایران می تواند هر توافق هسته ای «جامع» ای را رد کند بدون اینکه آنها بتوانند از آن جلوگیری کنند ، بنابراین ممکن است تصمیم بگیرند به دنبال یک «توافق موقت» باشند تا با گذشت زمان فرصتی برای یک مذاکره همه جانبه تر در آینده ایجاد شود. چنین توافقی بدون شک به ایران این امکان را می دهد که برداشته شدن برخی تحریم ها را به چشم ببینند و با اعتمادی کافی به امریکائی ها برای مذاکره بیشتر آماده شود. در این میانه اما زمان رو به اتمام است، اگرچه هیچکس به نتیجه رسیدن در یک مذاکره خیلی سریع باور ندارد. رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعتراف می‌کند که سازمانش به تدریج نسبت به انرژی هسته‌ای ایران «کور» می‌شود. بازرسان آن معتقدند که ایران تاکنون حدود ١٧.٧ کیلوگرم مواد شکافت پذیر ٦٠ درصد غنی شده تولید کرده است. این مقدار هنوز کمتر از ٩٠ درصد مورد نیاز برای ساخت یک بمب اتمی است، اما بسیار به آن نزدیک است. همچنین این مقدار ٨ کیلوگرم بیشتر از سه ماه پیش است. زمانی که در سال ٢٠١٥ برجام امضا شد، تخمین زده می شد که ایران به یک تا دو سال زمان برای ساخت بمب اتمی نیاز دارد. اکنون کارشناسان از ٣ هفته تا چند ماه صحبت می کنند. خلاصه ، اگر واقعا می خواهیم به بن بست با تهران پایان دهیم، وقت آن است که دوباره با یکدیگر گفتگو کنیم. در غیر این صورت، همانطور که رابرت مالی مذاکره کننده ارشد ایالات متحده در ماه اکتبر اعلام کرد ، «در مقطعی [توافق قبلی] بی معنی می شود زیرا ایران به پیشرفت های برگشت ناپذیر دست یافته است.

چه کسی چه کسی را محاصره می کند ؟

پس چرا اکثریت اسرائیلی ها در مخالفت شدید با هرگونه توافق با ایران اصرار دارند ؟ زیرا اسرائیل نمی تواند اصلی ترین سلاح بازدارندگی خود را از دست بدهد. وقتی بنت در سخنرانی فوق الذکر اعلام می‌کند که «ایرانی‌ها در حالی که در تهران گرم و امن زندگی می کنند، در حال محاصره اسرائیل با موشک هستند»، دست به عوام فریبی محض می زند. در واقع، این اسرائیل است که تاکنون مدام به مواضع نظامی ایران در سوریه و حتی خود این کشور حمله کرده است، بدون اینکه تهران در همان سطح و بسیار دور از آن، پاسخ دهد. با این حال، بنت وقتی حفظ سلطه اتمی انحصاری اسرائیل در خاورمیانه را به یک اصل کاهش ناپذیر تبدیل می کند، یک موضوع اساسی را نمایان می سازد. اگر ایران به یک «قدرت در آستانه» تبدیل شود، حتی اگر هیچ بمب اتمی ای نسازد، اسرائیل یک مزیت استراتژیک را از دست خواهد داد. زیرا این کشور امروز تنها دارنده این سلاح در خاورمیانه است (بر اساس ارزیابی منابع تخصصی که دو دهه است همین تخمین را تکرار می کنند، اسرائیل صد کلاهک هسته ای و ظرفیت تسلیح ٢٠٠ کلاهک را دارد). بنابراین برتری استراتژیک آن نسبت به کشورهای این منطقه بسیار زیاد است. با این حال، ایران تنها با دستیابی به وضعیت به رسمیت شناخته شده «قدرت در آستانه»، توازن قوای منطقه ای را به شدت تغییر خواهد داد و این آن چیزی است که اسرائیل نمی تواند آنرا تحمل کند.

منبع : لوموند دیپلماتیک – نویسنده -سیلون سیپل - ترجمه از فرانسه شروین احمدی