تورم دوچهره : دولت چهره دلخواهش را نشان می دهد
ساعت24-نرخ تورم سالانه درایران همچنان فزاینده است و با رسیدن به عدد۲/۵۲ در پایان مرداد 1401 به بالاترین نرخ تورم تاریخ ایران رسیده است. این عدد از بالاترین نرخ تورم که در دوره ریاست جمهوری شادروان هاشمی رفسنجانی بود نیز فراتر رفته است. اما نرخ تورم ماهانه به عدد2درصد درمرداد نسبت به ماه قبل رسیده و از عدد شگفت انگیز 12 درصدی خرداد امسال بسیار دور شده است. حالا هواداران افراطی دولت به همین عدد چسبیده واز عدد نرخ تورم سالانه چیزی نمی گویند.
گزارش مرکز امار ایران از تخلیه کامل شوک دلار ۴۲۰۰ تومانی خبر می دهد . به طوری که تورم ماهانه از قله ۲/۱۲ درصدی خرداد پایین آمده و به ۲ درصد در مرداد رسیده است. ثبت نرخ تورم ماهانه ۴/۱ درصدی خوراکیها در پنجمین ماه سال آن هم در شرایطی که تورم یادشده در خرداد ۲۵ درصد بود نیز میتواند نشاندهنده عبور از شوک ناشی از حذف ارز ترجیحی باشد. با این حال تغییرات قیمت کالاها نسبت به مدت مشابه سال گذشته همچنان قابل توجه است. در ماهی که گذشت تورم سالانه با یک درصد افزایش به ۵/۴۱ درصد رسیده است تا برای دومین ماه متوالی شاهد ثبت تورمهای بالای ۴۰ درصد در سال جاری باشیم. تورم نقطه به نقطه نیز اگرچه عقبگرد ۸/۱ واحد درصدی داشته، اما رقم ۲/۵۲ درصدی برای این شاخص تورمی به معنای تداوم تحمیل فشار افزایش قیمتها بر دهکهای پایین درآمدی است. طبق گزارش مرکز آمار، تورم نقطهای خوراکیها در ماه قبل ۸۲ درصد بوده که نشان از افزایش هزینههای تامین کالاهای ضروری در سبد مصرفی خانوار دارد. گروه چربیها، لبنیات و همچنین نان و غلات نیز بالاترین میزان افزایش قیمت را نسبت به ماه مشابه همان سال از آن خود کردهاند. این موضوع نشان میدهد که نقطه اصابت گرانیهای مرداد کمدرآمدها بودهاند. سیاستگذار اگرچه از تغییر ریل اقتصادی و مسدود کردن مسیرهای پولی منتهی به تورم خبر میدهد، اما تحقق تورم موردنظر دولت تنها با حفظ انضباط بازار پول و کنترل انتظارات تورمی ممکن میشود.
مرکز آمار دیروز از تحولات شاخص قیمت مصرفکننده در مرداد رمزگشایی کرد. این گزارش از توالی رشد تورم سالانه و در عین حال عقبگرد شاخص تورم ماهانه و نقطه به نقطه خبر میدهد. اطلاعات ارائهشده از سوی این مرکز نشان میدهد که تورم سالانه ماه قبل با یک درصد افزایش همراه شده و به ۵/۴۱ درصد رسیده است تا برای دومین سال مالی متوالی در سال جاری شاهد ثبت نرخ تورمهای بالای ۴۰ درصدی باشیم. نکته قابل توجه آنکه تورم سالانه از ابتدای سال توانسته بود مسیر بازگشت خود از قله ۴۰ درصدی را هموار کند به طوری که تورم سالانه در سه ماهه نخست سال به ترتیب ۲/۳۹، ۷/۳۸ و ۴/۳۹ درصد بود. با این حال با شروع فصل تابستان این شاخص تورمی توانسته مسیر بازگشت خود به قله یادشده را بازیابد. در این ماه تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی نیز با افزایش همراه بوده است. بر این اساس تورم سالانه شهرنشینان با ۹/۰ درصد رشد به ۹/۴۰ درصد و تورم سالانه روستانشینان با ۲/۱ درصد رشد به ۴/۴۴ درصد رسیده است. همانطور که مشخص است خانوارهای روستایی همچون همیشه بیش از خانوارهای شهری فشارهای تورمی را تحمل کردهاند. نگاهی به تغییرات شاخص قیمت مصرفکننده در میان اقلام مصرفی نیز نشان میدهد که تورم سالانه گروه خوراکیها نیز در مرداد با رشد همراه شده است. در حالی که تورم سالانه این گروه در تیر ۱/۵۵ درصد بوده این شاخص در مرداد ماه به ۴/۵۷ درصد رسیده است. در میان گروههای مختلف کالایی، اقلام «روغنها و چربیها»، و «شیر، پنیر و تخم مرغ» با تورمهای سالانه ۱۱۰ و ۷۰ درصدی پرتورمترین کالاهای خوراکی ماه گذشته بودهاند. گروه «سبزیجات» و «نان و غلات» نیز با تورمهای سالانه ۳/۶۶ و ۱/۶۳ درصدی در ردیفهای بعدی قرار دارند.
اما با وجود افزایش تورم سالانه، تورم نقطهای مرداد عقبگرد ۸/۱ درصدی داشته است. در گزارش تورمی تیرماه مرکز آمار تورم نقطه به نقطه به ۵۴ درصد رسید که بالاترین نرخ ثبتشده در سالهای بعد از انقلاب محسوب میشد. در مرداد این شاخص تورمی اگرچه به ۲/۵۲ درصد رسیده با این وجود این رقم نیز همچنان رقم بالایی برای تورم نقطه به نقطه محسوب میشود. بنابراین میتوان گفت که تورم نقطهای در این دولت همچنان در سطوح بالایی قرار دارد. پیش از این بالاترین تورم نقطه به نقطه ثبتشده در سالهای گذشته برابر با عدد ۱/۵۲ درصد بوده که در اردیبهشتماه سال ۹۸ به ثبت رسیده است. از آنجا که تورم نقطه به نقطه نشان میدهد خانوارها برای تهیه سبد مشخصی از کالاها و خدمات مصرفی نسبت به مدت مشابه سال گذشته چه میزان هزینه کردهاند، میتوان با تکیه بر این شاخص تورمی نشان داد که قدرت خرید خانوارها تا چه میزان با افت همراه شده است. تحولات قیمتی اقلام خوراکی در مرداد نشان میدهد که تورم نقطهای خوراکیها با ۴ درصد کاهش همراه شده و به حدود ۸۲ درصد رسیده است. وجود چنین نرخی برای تورم نقطهای خود به روشنی نشان میدهد که قدرت خرید خانوارها تا چه اندازه از محل افزایش قیمت کالاها آسیب دیده است. در میان گروههای مختلف خوراکی نیز، گروه «روغنها و چربیها»، «شیر، پنیر و تخممرغ» و همچنین «نان و غلات» با تورمهای نقطهای ۸/۲۸۸، ۶/۱۱۱ و ۲/۹۶ درصد بیشترین رشد قیمتی را نسبت به مرداد سال گذشته داشتهاند.