دست وپا زدن های پوتین در بحران

ساعت 24 -بحران اوکراین به نقطه حساس و سرنوشت سازی رسیده است. روسیه و شخص پوتین با درک دیرهنگام از باتلاق جنگ اوکراین در تلاش است با یک برگ برنده به تجاوز خود پایان دهد. در حالی که بدون شک اقدام مسکو در برگزاری همه پرسی نمایشی در مناطق چهارگانه اوکراین و نیز اعلام رسمی الحاق این مناطق به خاک روسیه عملا خود را در باتلاق این جنگ بیشتر فرو می برد. در این بین فراخوان پوتین برای بسیج نیرو در روسیه و به دنبال آن فرار مردم از این کشور و نیز برگزاری تجمعات اعتراضی نسبت به این اقدام پوتین سبب شده است تا رئیس جمهور روسیه علاوه بر باتلاق در اوکراین با بحران مشروعیت و مقبولیت در روسیه هم مواجه شود.

html>

اگر چه با این همه پرسی مد نظر روسیه و ادعای مسکو برای الحاق مناطق چهارگانه اوکراین به خاک روسیه، پوتین به شدت خواهان پایان جنگ است، اما به نظر می رسد این جنگ پس از همه پرسی و الحاق، تازه اوج گرفته است. در همین راستا سخنگوی کرملین به خبرنگاران گفت: «از آنجا که کی‌یف تمایلی به مذاکره ندارد؛ مسکو بر ادامه عملیات نظامی ویژه خود در اوکراین تاکید می‌کند.» به گزارش خبرگزاری تاس، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین تشریح کرد: «در شرایطی که طرف اوکراینی بارها و بارها عدم تمایل خود برای برگزاری هرگونه مذاکره را اعلام کرده، (روسیه) بر ادامه عملیات ویژه نظامی خود در اوکراین تاکید می‌کند.»این مقام کرملین همچنین اظهار داشت: «کی‌یف مسیر مذاکره را کاملاً رها کرده؛ در حالی که همچنان خواسته‌های روسیه و اهداف عملیات ویژه مسکو تغییر نکرده‌ است.» سخنگوی کرملین به خبرنگاران گفت: «مسکو موضوع تشدید تنش هسته‌ای را بسط نخواهد داد و کسانی که در مورد آن صحبت می‌کنند، غیر مسئولانه عمل می‌کنند.»دیمیتری پسکوف، در پاسخ به سوالی از وی درباره اینکه چه خط‌ قرمزهایی برای تشدید تنش هسته‌ای وجود دارد، تاکید داشت: «مسئله دقیقا آن افرادی هستند که بی ملاحظگی کرده و درباره تشدید تنش‌های هسته‌ای صحبت می‌کنند. ما نمی‌خواهیم این موضوع را بسط دهیم. ما در نهایت از همه می‌خواهیم که مسئولانه عمل کنند.» وی افزود: «مسکو می‌تواند بار دیگر پیشنهاد دهد همه با دکترین هسته‌ای روسیه که در آن همه چیز نوشته شده است، آشنا شوند.»

در مقابل ولادیمیر زلنسکی در اولین واکنش خود به سخنان ولادیمیر پوتین در پیوستن چهار منطقه «دونتسک»، «لوهانسک»، «زاپوریژیا» و «خرسون» به خاک روسیه اعلام کرد: «کشورش هرگز با روسیه تا زمانی که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور باشد، مذاکره نخواهد کرد.»به موازاتش دنیس شمیهال، نخست‌وزیر اوکراین هم به این اقدام روسیه واکنش نشان داد و گفت: «اوکراین مدت هاست که ثابت کرده است متحد قابل اعتماد ناتو است و زمان آن فرا رسیده است که این موضوع به صورت قانونی بیان شود.»

این گفته ها حکایت از آن دارد که جنگ در اوکراین تداوم و تشدید پیدا خواهد کرد، خصوصا آنکه پنتاگون در حال ایجاد یک فرماندهی نظامی جدید با تمرکز بر تسلیح و آموزش سربازان اوکراینی است. به گزارش خبرگزاری راشا تودی، این فرماندهی در کشور آلمان مستقر خواهد بود، جایی که آمریکا مقر اروپایی خود را برقرار کرده است. این نهاد متشکل از ۳۰۰ کارمند بوده و رهبری آن بر عهده ژنرال کریستوفر کاوولی، رئیس فرماندهی اروپای ارتش آمریکاست.روزنامه نیویورک تایمز در همین باره نوشت: «این تغییرات که با هدف ساختارمند کردن اقداماتی انجام می‌شود که از آغاز جنگ صورت گرفته، از برنامه‌های آموزش و کمک آمریکا در عراق و افغانستان در دو دهه گذشته الهام می‌گیرد.»

در پی فراخوان بسیج مردمی روسیه برای حضور در جنگ اوکراین، اسرائیل نظامیان روس تبار خود را از روسیه فراخواندند. به گزارش آناتولی، ارتش اسرائیل به نظامیان روس‌تبار خود که در روسیه هستند دستور داد تا هرچه سریع‌تر به اسرائیل بازگردند و سفر به روسیه را ممنوع اعلام کرده است.کارشناسان معتقدند که این اقدام برای دور کردن نظامیان روس‌تبار اسرائیل از بسیج مردمی‌ و جنگ اوکراین است. گروهی دیگر از تحلیلگران نیز تهدیدهای اتمی روسیه در روزهای گذشته را در این مسئله دخیل می‌دانند.

پس از بسته شدن آژانس یهود در روسیه، روابط تل‌آویو و مسکو بسیار کاهش پیدا کرده است. یهودیان روس‌تبار و اوکراینی‌تبار درصد بالایی از بافت اجتماعی اسرائیل را تشکیل می‌دهند و همین مسئله پس از جنگ برای صهیونیست‌ها تبدیل به یک معضل شده است.در مقابل جمهوری اسلامی ایران که ساز همنوایی با تجاوز پوتین را از همان آغاز جنگ کوک کرده بود، اخیرا با ارسال پهپاد به جنگ اوکراین، عملا خود را شریک جرم پوتین کرده است. این مسئله تا جایی پررنگ شد که خود را به مصاحبه المانیتور با حسین امیرعبداللهیان کشاند. در این رابطه خبرنگار المانیتور در سوال خود عنوان داشت که آیا ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین پهباد می‌فروشد که وزیر امور خارجه دولت رئیسی در یک لفاظی دیپلماتیک و درست بر خلاف اخبار واصله عنوان داشت: «البته که ما با روسیه همکاری دفاعی داریم، اما از هیچ طرفی در جنگ اوکراین برای ادامه جنگ حمایت نمی‌کنیم و مخالف جنگ در یمن، اوکراین، فلسطین و ... هستیم. ما تلاش‌های زیادی هم برای برقراری آتش‌بس و صلح در یمن و اوکراین دنبال می‌کنیم. ارسال سلاح به اوکراین را از هر طرف که باشد، کاری نادرست می‌دانیم، زیرا کمکی به حل مسوله نمی‌کند و شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. ما به تلاش خود برای برقراری آتش‌بس و حل‌وفصل موضوع از طریق سیاسی ادامه می‌دهیم.»

عبدالرحمن فتح الهی -عضو تحریریه دیپلماسی ایرانی.