بهمن دانائی دبیر انجمن کارخانه های قند و شکر تشریح کرد
کارنامه 98 و برنامه 99 شکر در ایران
ساعت 24 -یکی از تجربههای تلخ رخ داده در صنعت قند و شکر بدون تردید به تصمیمهای عجیب در شروع نیمه دوم دهه 1380 برمیگردد که این صنعت را تا آستانه سقوط کامل پیش برد و تنها با پایمردیهای فعالان این صنعت و گروهی از سیاستمداران ملی بود که به ته دره مرگ نرفت.
اعتماد
درحالیکه شرایط تولید داخلی به دلایل آب و هوایی و نیز برخی تعهدات انجام نشده مثل تعیین دیرهنگام قیمت چغندر و افزایش غیراقتصادی، موجب افت تولید در شکر شده بود، اما انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر با استناد به تجربههای طولانی خود همچنان امین دولت باقی ماند. اعتماد دولت و مدیران جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت که بنا به خواست دولت حالا تنظیم بازار شکر را نیز دراختیار گرفته بودند به یک همکاری تنگاتنگ منجر شد. در همه چند ماه گذشته انجمن قند و شکر از سوی وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت به مثابه یک شریک قابل اعتماد باقی مانده و این همکاری با دادن اختیار توزیع قند و شکر وارد شده با دلار 4200 تومانی ادامه داشت. همکاری ارزنده مدیران کارخانهها در امر توزیع منجر به اعتماد بیشتر دولت شده است و به نظر میرسد این همکاری و اعتماد میتواند نمونه موفقی از همکاری دولت با سایر تشکلهای صنفی باشد. همکاری قابل اعتنا و صادقانه و از سر حسن نیت کارخانههای قند و شکر در این اتفاق مهم نیز به افزایش ضریب درجه اعتماد به انجمن را انکارناپذیر کرد. به نظر میرسد این اعتماد فزاینده را باید با همه نیرو و توان اجرایی و کارشناسی صیانت کرد تا دوران نیمه دوم دهه 1380 تا 1392 پدیدار شود.
دیدگاه کارشناسانه
یکی از تحولات رخ داده در سال 1398 که نشاندهنده درستی دیدگاه کارشناسانه انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر است، حذف دلار 4200 تومانی از واردات شکر بود. اعضای محترم انجمن کارخانههای قند و شکر در نشستهای این نهاد مدنی با تجربه بارها این موضوع را واکاوی کرده و پیامدهای تخریبی آن را به دولت هشدار داده بودند. درحالیکه در درون دولت برخی مقاومتها وجود داشت اما گفتوگوهای طولانی و هشدارها و تحلیلهای انجمن در نامههای ارسالی به مدیران ارشد دولت موجب شد که دولت در نهایت به حذف دلار 4200 تومانی از واردات شکر متقاعد شده و این تصمیم اتخاذ شود. حالا به نظر میرسد با این تصمیم دولت، شاهد تثبیت تقاضا و حذف تقاضای رانتجویانه از بازار شکر خواهیم بود که میتواند جریان رانتجویانه را از صنعت قند و شکر دور میسازد. این تصمیم دولت که با هشدارهای کارشناسانه انجمن ممکن شد، نشان داد که میتوان و باید بر روی تصمیمهای منطقی و اقتصادی ایستاد و کار را تا پایان پیش برد. این اتفاق شبهههایی که ممکن بود به کارخانههای تولید شکر وارد شود را بیاعتبار و سست کرده است.
انجمن حضور جدی دارد
تاریخ دهههای اخیر نشان میدهد در هر دورهای از فعالیت انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر که توانسته است در نهادهای ادارهکننده جامعه حضور جدی داشته باشد دوران کمتنش و آرامی بوده است. در نیمه دوم دهه 1380 و تا سال 1392 که برخی از مدیران دولتهای قبلی راه ورود انجمن به نهادهای تصمیمساز درباره قند و شکر را تنگ کرده بودند نتیجهاش بسیار نامساعد بود. پس از سال 1392 بود که تواناییهای کارشناسی و حسننیت اعضای انجمن برای دولت آشکار شد و از آن پس تا امروز در هر نشست کارشناسی حاضر بودهایم. تغییرات در دولت و در وزارتخانه جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت هرگز موجب نشده است که حضور جدی و کارشناسانه انجمن در هر نشست کاهش یابد. این یک اتفاق بزرگ است که نشان میدهد فعالیتهای کارشناسانه و علمی و لحاظ کردن منافع ملی بر منافع بنگاهی و منافع صنفی تا چه اندازه میتواند مفید باشد. دانش و تجربه انباشت شده در انجمن بوده و هست که راه را برای ارائه دیدگاه این نهاد و جا انداختن آن در نشستها هموار کرده است. این یک رخداد بزرگ بوده و هست که اکثریت نشستها برای تصمیمگیری درباره قند و شکر با حضور جدی انجمن همراه بوده است. البته برخی موارد انگشتشمار بوده که دیگر از توانایی ما خارج بوده است.
با قدرت ادامه میدهیم
سال 1398 با همه تلخ و شیرین آن تمام شده است و البته باید درسهایی از تحولات آن گرفته شود که انشاءالله در گفتوگوهای کارشناسی انجمن به آنها خواهیم پرداخت. تجربه نشان میدهد اگر یک نهاد مدنی و غیردولتی چند ویژگی داشته باشد کامیاب خواهد بود. داشتن توانایی و بنیه کارشناسی بدون تردید مهمترین و موثرترین سلاح و ابزار یک نهاد مدنی در مواجهه با دهها دستگاه و سازمان دولتی است. خوشبختانه انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر با داشتن دهها مدیر و کارشناس ورزیده در صنعت این ویژگی را دارد و به همین دلیل با دست پر در هر محفل و گروهی حاضر بودهایم. بدیهی است افزایش توانایی کارشناسی و تخصصی برای سال 1399 که یک سال دشوار است، یک نیاز غیرقابل انکار خواهد بود. واقعیت این است که تضاد و تعارض منافع فعالیتهای مرتبط با قند و شکر را نمیتوان نادیده گرفت و یادمان نرود که فعالیتهای دیگر نیز انجمن و کانون دارند و میخواهند منافع خود را حداکثر سازند. مواجهه و رویارویی کارشناسانه با این نهادها را جدی بگیریم و در سال آینده از این نظر بیش از پیش فعالیت کنیم. به طور مثال ممکن است برخی نهادهای کارفرمایی راه را برای افزایش واردات هموار کنند و به بهانههای گوناگون دولت محترم را در شرایط دشوار قرار دهند. اگر انجمن کارخانههای قند و شکر توانایی کارشناسی مقابله را از دست بدهد روزهای سختی در انتظار خواهد بود. هجوم برای خرید از سوی صادرکنندگانی که در سال 1398 بساط رانتخواری را گسترش داده و شکر را تحت عنوان، آبنبات و شکلات صادر کردند هنوز وجود دارد. در درون دولت محترم نیز ممکن است خطراتی زاد و رشد کنند و تلاشهای انجمن را برنتابند. صاف کردن راه و برداشتن سدهای کار و فعالیت، نیاز به تلاش کارشناسانه و جمعی دارد که انشاءالله همانند همه سالهای گذشته ممکن خواهد شد.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.