این تحلیل بدبینانه یا واقعی است؟

ترس از فرونشست اقتصادایران

ساعت 24 – "همانطور که استفاده مکرر از آب‌های زیرزمینی در کشور و نابودی منابع آبی منجر به بروز پدیده شوم فرونشست زمین در مناطق مختلف کشورشده است اگر روند منفی و نزولی رشد موجودی سرمایه کماکان ادامه داشته باشد، اقتصاد کشور نیز به طور قطع زمین‌گیر خواهد شد و بیم فرونشست اقتصاد ایران وجود دارد. "

dir="RTL">این داوری مسعود خوانساری رییس اتاق بازرگانی تهران و نایب رییس اتاق ایران است که جای تامل دارد. تفاوت رییس اتاق بازرگانی تهران با همتایانش در سایر اتاق ها و حتی اتاق ایران و نایب روسای اتاق ایران در این است که یک گروه کارشناسی ورزیده دراتاق دارد که تازه ترین تحولات شاخص های اقتصادی را رصد کرده و با نظم آماری قابل اعتنا برای سخنرانی های اوآماده می کنند و به این ترتیب است که صحبت های مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران موثر است او در تازه ترین و یکی از نادرترین سخنرانی های خود دراتاق ایران نیز با ارائه گزارشی آماری هشدار داد که روند کنونی کسری بودجه و افزایش پایه پولی و نقدینگی، اقتصاد ایران را به سمت تورم‌های بسیار بالا و کاهش شدید ارزش پول و نیز کاهش قدرت خرید خانوار سوق خواهد داد. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران نگرانی خود را از بروز تورم بالا در کشور در سال جاری اعلام کرد و در عین حال، راهکارهایی که ماحصل بررسی‌های کارشناسانه از سوی اتاق تهران و بخش ‌خصوصی است را برای جلوگیری از این پدیده خطرناک مطرح کرد.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، خوانساری در ابتدای سخنان خود، با اشاره به اینکه بنابر پیش‌بینی بانک جهانی، رشد اقتصادی ایران طی سال جاری منفی 5.3 درصد و بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول منفی 6 درصد خواهد بود، گفت: اگر پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول محقق شود، اقتصاد ایران در امسال 16 درصد کوچک خواهد شد.عضو هیات رئیسه اتاق ایران سپس به آمار دیگری از وضعیت رشد اقتصادی کشور بر مبنای نفت و بدون نفت نیز اشاره کرد و افزود: براساس برآورد بانک مرکزی رشد اقتصادی کشور در سال 97 و 98 با احتساب نفت به ترتیب منفی 5.4 و منفی 6.5 درصد و بدون نفت نیز در سال 97 منفی و در سال 98 برابر 1.1 درصد بوده است.خوانساری در ادامه به وضعیت دیگر شاخص‌ها اشاره کرد و با بیان اینکه ارزش افزوده صنعت ساخت طی هشت سال گذشته، منفی بوده است، یادآور شد که این شاخص از 104 هزار میلیارد تومان در سال 1390 به 93 هزار میلیارد تومان در سال 98 رسیده که کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد.

بیم فروپاشی و زمینگیر شدن

وی با بیان اینکه نرخ رشد موجودی سرمایه طی سال 1384 تا 1396 روند نزولی داشته است، افزود: این شاخص طی سال‌های 97 و 98 منفی بود و روند استهلاک در این شاخص بیشتر شده است.رئیس اتاق تهران همچنین با اشاره به اینکه مصرف بخش‌ خصوصی و دولتی از سال 1383 تاکنون، منفی بوده، افزود: مصرف بخش‌خصوصی طی سال گذشته به میزان خود در سال 1387 رسیده است و نشان می‌دهد که طی 11 سال گذشته، مصرف بخش ‌خصوصی هیچ‌گونه افزایشی نداشته است.خوانساری با تاکید بر اینکه تورم در کشور طی 29 سال گذشته، همواره دو رقمی بوده، افزود: اقتصاد کشور طی دست‌کم چهل سال اخیر، در سه مقطع با تورم بالا مواجه شد؛ ابتدا در سال 1374 که تورم 48 درصدی را تجربه کردیم، سپس در سال 1392 که تورم با بالاترین میزان خود در مقایسه با سال‌های پیش از آن رسید، و در نهایت بار دیگر طی سال‌های 1397 و 1398 اقتصاد کشور با تورم 27 و 35 درصدی مواجه شد.وی افزود: بر اساس برآوردهای بانک‌ مرکزی، برای امسال تورم 22 درصدی هدفگذاری شده‌است اما اگر میانگین تورم سه ماه ابتدای امسال را مدنظر قرار دهیم، تورم امسال به 28 تا 30 درصد خواهد رسید.

کسری بودجه هفتگی 4 هزار میلیارد تومانی دولت

رئیس اتاق بازرگانی تهران سپس به روند رشد نقدینگی و پایه پولی در کشور و پیامدهای مخرب آن اشاره کرد و افزود: بررسی آمارها نشان می‌دهد که این دو شاخص از سال 1390 به این سو، همواره با رشد فزاینده مواجه بوده به طوری که طی سال‌های 97 و 98 در این دو شاخص با ارقام بالا و رشد فزاینده‌ای روبه‌رو هستیم.

خوانساری در همین رابطه، به رقم 2625 هزار میلیارد تومانی رشد نقدینگی در حال حاضر اشاره کرد و افزود: برآوردها نشان می‌دهد که پایه پولی کشور تا پایان سال 1398 به 3 هزار میلیارد تومان رسید و طی سال گذشته، این شاخص به طور متوسط هر ماه 2.4 درصد رشد داشت که این اتفاق در اقتصاد کشور بی‌سابقه بوده‌است.رئیس اتاق تهران سپس با اعلام اینکه پیش‌بینی‌ها حکایت از کسری بودجه 180 تا 200 هزار میلیارد تومانی در سال 99 دارد، گفت: به این ترتیب، کسری بودجه دولت ماهانه حدود 16 هزار میلیارد تومان خواهد بود و دولت هر هفته با 4 هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه خواهد شد.وی رشد نمایی پایه پولی کشور از سال 96 تاکنون را عاملی در جهت افزایش شدید قیمت‌ها در بازارها عنوان کرد و تورم دو رقمی، رشد منفی اقتصادی به طور متوالی، چشم‌انداز کمرنگ اقتصادی و شیوع ویروس کرونا را چالش‌هایی دانست که منجر به نوسانات در بازارها شده است.

راهکارهای چهارگانه برای فرار از ابرتورم

خوانساری در ادامه سخنان خود، به لوپ کاهش درآمدهای دولت، کسری بودجه، افزایش پایه پولی و در نهایت تورم بالا اشاره کرد و افزود: اگر دولت بتواند کسری بودجه را سامان دهد، بخش عمده‌ای از مشکلات موجود در اقتصاد کشور برطرف خواهد شد.رئیس اتاق تهران در پایان، چهار راهکار اقتصادی را مطرح کرد که به گفته وی، اگر دولت دوازدهم امسال به آن توجه کند و مدنظر قرار دهد، اقتصاد کشور با تورم بسیار بالا مواجه نخواهد شد.

وی این چهار راهکار را «کوچک کردن دولت و کاهش هزینه‌ها»، «جایگزینی تامین کسری بودجه از طریق استقراض از بانک مرکزی با عرضه اوراق قرضه دولتی با نرخ جذاب برای بازار»، «افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق توسعه پایه‌های مالیاتی» و در نهایت «تسریع در عرضه اولیه سهام شرکت‌های دولتی در بورس» عنوان کرد.