هوشنگ امیراحمدی استاد دانشگاه راتگرز
چین و روسیه با ایران بازی می کنند
ساعت 24 -"چین و روسیه هم که می‌گویند آمریکا عضو برجام نیست، دارند با ایران بازی می‌کنند. چین و روسیه هم می‌دانند که آمریکا واقعا عضو برجام، به معنای عضویت یک کشور در یک معاهده، نیست. برجام اصلا یک معاهده و یک قرارداد بین‌المللی، به این معنا که کشورهایی مطابق آن تعهدات مشخصی داده باشند، نیست."
ایران دقت کند
ایران نباید بر روی این موضوع زوم کند که آمریکا عضو برجام نیست و نمی‌تواند چنین قطعنامه‌ای را به سازمان ملل ارائه کند. این قطعنامه به احتمال زیاد تصویب می‌شود. اینکه آمریکا عضو برجام است یا نه، تاثیری در روند منتهی به تصویب این قطعنامه نخواهد داشت. از سوی دیگر آمریکا می‌تواند بگوید اصلا من عضو برجام بودم و از آن خارج شده‌ام؛ ولی الان می‌خواهم که ایران اسلحه نخرد چراکه حکومت ایران نیازی به این کار ندارد و ضمنا عملکردش در منطقه و جهان خطرناک است. یعنی آمریکا وارد این میدان می‌شود. به نظر من حکومت ایران باید بگوید اگر این قطعنامه تصویب شود، امنیت دفاعی و ملی ایران به خطر می‌افتد. یعنی ایران باید دارایی و قدرت دفاعی خودش را مقایسه کند با سایر کشورهای منطقه. با اسرائیل و عربستان و ترکیه. حتی با امارات! حالا با روسیه کاری ندارم. به نظرم ایران باید این طور جلو برود تا بتواند نظر سایر کشورها را جلب کند. سایر کشورهای شورای امنیت، این زبان را بیشتر درک می‌کنند. یعنی می‌گویند اگر ما به این قطعنامه رای بدهیم، امنیت ملی یک کشور دیگر به خطر می‌افتد. در این صورت ممکن است قانع شوند و رای منفی بدهند. اما چنین استدلالی نیازمند کار عمیق و عدد و رقم فراوان و چارت‌های دقیق و مقایسه‌ای است. در هر صورت اگر این قطعنامه تصویب شود، به نظرم ایران عکس‌العمل لفظی تندی نشان خواهد داد ولی کار خاصی انجام نخواهد داد. اما اگر واکنش ایران جنبه عملی تندی پیدا کند، مثلا به کشتی‌ها یا پایگاه‌های نظامی آمریکا یا به متحدان آمریکا در منطقه حمله کند، ایران حتما در خطر جنگ قرار می‌گیرد.
داستان وتوی روسیه وچین
فعلا که چین و روسیه گفته‌اند ما مخالفیم ولی هیچ کدام نگفته‌اند ما حتما این قطعنامه را وتو می‌کنیم. چین و روسیه نگاه می‌کنند به آرا. اگر از ۱۵رای، ۱۲ رای مثبت باشد، در این صورت چین و روسیه به راحتی نمی‌توانند قطعنامه را وتو کنند؛ برای اینکه وتوی آنها در این شرایط فقط به معنای مخالفت با آمریکا نیست بلکه مخالفت با اکثر کشورهای عضو شورای امنیت خواهد بود. معمولا در این موارد چین رای ممتنع می‌دهد و رای روسیه قاطعیت بیشتری دارد. به نظرم احتمال وتوی روسیه خیلی زیاد است چونکه ایران و روسیه رابطه نزدیکی دارند و همسایه هم هستند. اما روس‌ها در رابطه‌شان با ایران همیشه کج‌دار و مریز رفتار کرده‌اند. زمانی طرف ایران بوده‌اند، زمانی طرف دشمن ایران بوده‌اند و گاهی هم گفته‌اند موضوع ایران به ما مربوط نیست. اخیرا هم سیاست "به ما مربوط نیست" را اتخاذ کرده‌اند. چین هم الان با آمریکا مساله دارد و قرار گرفتن چین در کنار ایران در این شرایط، دعوای آمریکا و چین را شدت می‌بخشد. چین به دنبال فرصتی برای سازگاری با آمریکا است. روسیه هم. برای اینکه این دو کشور می‌دانند آمریکا این روزها زخمی است و نمی‌خواهند این گرگ زخمی را زخمی‌تر و عصبانی‌تر بکنند. بنابراین با احتیاط پیش می‌روند. من اعتقاد ندارم ایران با چین و روسیه پیوند استراتژیک دارد و یا می‌تواند چنین پیوندی داشته باشد. اصلاً پیوند استراتژیک به معنای پیوند نظامی است و معنایش این است که اگر آمریکا به ایران حمله کند، روسیه هم به آمریکا حمله می‌کند و یا دست کم در محدوده ایران وارد جنگ با آمریکا می‌شود. به این معنا، چین هم پیوند استراتژیک ندارد. چون اگر چین و روسیه چنین اقدامی به نفع ایران انجام دهند، این یعنی جنگ جهانی سوم. در این شک نباید کرد. اما این دو کشور منافعی دارند و در چارچوب منافع ملی خودشان، گاهی طرف ایران و گاهی هم طرف دشمن ایران بوده‌اند. گاهی هم نقشی خنثی در دعوای ایران و آمریکا بازی کرده‌اند. به نظرم ایران نمی‌تواند روی چین و روسیه به عنوان دو متحد استراتژیک حساب کند. همکاری اقتصادی و سیاسی به معنای اتحاد استراتژیک نیست. اتحاد استراتژیک یعنی پیوند دفاعی و همکاری نظامی. بگذریم که اتحادهای استراتژیک، به این معنایی که گفتم، در جهان کنونی در حال منسوخ شدن است؛ چون الان همه کشورها می‌خواهند از جنگ فرار کنند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.