مجادله در قالب گفت وگو
ساعت 24 -در روزگار پرمخاطرهای که منطق زور، گفتوگو را تهدید میکند، حفظ همزمان دو سنگر «میدان» و «دیپلماسی» بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. در چنین وضعیتی، قدرت نظامی بهعنوان پشتوانهای برای اقتدار سیاسی مطرح میشود؛ اما آنچه میتواند بحرانها را مهار و منافع ملی را تثبیت کند، بهرهگیری هوشمندانه و متوازن از دیپلماسی در کنار آن است.
حضور هیئت ایرانی در ژنو، درست در میانه میدان نبرد ایران و اسرائیل، نمادی روشن از این نگاه راهبردی است. ایران با تکیه بر منطق بازدارندگی و دفاع مشروع، همزمان در عرصه تعامل دیپلماتیک نیز فعال است؛ نه از موضع ضعف، بلکه برای رساندن پیام روشن ایستادگی، حفظ حق حاکمیت و تامین منافع بلندمدت کشور.
ژنو، در این معنا، نه صرفا یک محل مذاکره، بلکه جلوهای از سیاستورزی مقتدرانهای است که هرچند جنگ را پایان محتمل نمیداند، اما گفتوگو را گامی برای مدیریت و مهار بحران تعریف میکند؛ اگرچه بعد از بیش از یک ساعت و نیم نشست میان ایران و طرفهای اروپایی، این نشست از سوی عراقچی متوقف شد و ایرنا دراینباره نوشت: «نخستین دور گفتوگوها با رویکردی محترمانه و جدی برگزار شد که دربرگیرنده «دیدگاههای همه طرفها بود.
اعلام تنفس برای مشورت داخلی طرفهای اروپایی و هیئت ایرانی انجام شد تا بعد از تنفس، دور دوم ادامه پیدا کند». البته عراقچی در گفتوگویی پیش از عزیمت به ژنو تاکید کرد: «آمریکاییها چند نوبت پیامهایی برای مذاکره فرستادهاند، اما با کشوری که شریک جنایات جاری است، هیچ سخنی نداریم. زبان بیزبانی آنان یعنی دعوت به مذاکره، درحالیکه هنوز تهاجمات ادامه دارد، پذیرفتنی نیست. در چنین شرایطی، جمهوری اسلامی حاضر به گفتوگو با هیچکس نیست». او همچنین گفت: «مصمم به دفاع از حاکمیت خود هستیم. اسرائیل بدون هیچ دلیلی و با نقض تمام قوانین بینالمللی، به تجاوز علیه ایران دست زد. ما مصمم به دفاع از حاکمیت خود هستیم. اسرائیل به تاسیسات هستهای صلحآمیز ما حمله کرد، درحالیکه آنها تحت نظارت بینالمللی هستند».در همین حال، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، با تکرار اتهامات همیشگی غرب مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای، خواستار تداوم نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر برنامه هستهای ایران شد. وی، بدون اشاره به اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه ایران، صرفا بر لزوم «آتشبس» و منع هدفگیری زیرساختهای غیرنظامی تاکید کرد.
تحلیلگران معتقدند تلاش اخیر اروپا برای بازگشایی باب مذاکرات را باید در چارچوب تغییر موازنه قدرت در منطقه تفسیر کرد. پاسخ نظامی ایران به تجاوزهای اخیر، با دقت، قاطعیت و گستردگی فراتر از انتظار همراه بوده و عملا غرب را با ضرورت بازتنظیم رویکردهایش مواجه کرده است. این تحولات نشان میدهد ابزار دیپلماسی در ایران نه از سر ضعف، بلکه با پشتوانه قدرتی بازدارنده به کار گرفته میشود.
شرق