پیامدهای تعرفه‌های ثانویه ترامپ علیه روسیه بر اقتصاد جهانی

روسیه با وجود اینکه تحریم‌شده‌ترین کشور جهان است، همچنان از منابع عظیم انرژی خود برای تامین هزینه جنگ در اوکراین استفاده می‌کند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، امیدوار است این وضعیت را تغییر دهد. او اعلام کرده است که اگر تا جمعه ۸ اوت، آتش‌بس با اوکراین برقرار نشود، تعرفه‌های ثانویه جدید و گسترده‌ای را بر هر کشوری که هنوز با روسیه تجارت می‌کند، وضع خواهد کرد. تعرفه‌های ثانویه باعث می‌شوند کالاهای هر کشوری که با روسیه تجارت می‌کند، هنگام ورود به ایالات متحده با تعرفه ۱۰۰ درصدی مواجه شوند. نفت و گاز بزرگترین صادرات روسیه هستند و بزرگترین مشتریان مسکو را چین، هند و ترکیه تشکیل می‌دهند. ترامپ ماه گذشته گفت: «من از تجارت برای بسیاری از چیزها استفاده کردم، اما برای حل و فصل جنگ‌ها ابزاری عالی است.» این اولین باری نیست که دولت ترامپ به وضع تعرفه‌های ثانویه مبادرت می‌کند. پیش از این تعرفه‌هایی برای مجازات خریداران نفت ونزوئلا وضع شده‌اند. با این حال، استفاده از آن‌ها علیه روسیه پیامدهای بسیار بزرگتری برای اقتصاد جهانی خواهد داشت. روسیه همچنان سومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان است و از این نظر، تنها پس از عربستان سعودی و خود ایالات متحده قرار دارد. اما طبق تحلیل بلومبرگ، صادرات نفت روسیه امسال کاهش یافته است.صنعت عظیم انرژی روسیه به تامین هزینه حمله به اوکراین کمک کرده است. کیران تامپکینز پژوهشگر شرکت مشاوره کپیتال اکونومیکس می‌گوید: «کانال اصلی که از طریق آن وضع تعرفه‌های ثانویه بر خریداران انرژی روسیه می‌تواند بر اقتصاد جهانی تاثیر بگذارد، افزایش سطح قیمت انرژی خواهد بود. »او می‌گوید اگر این تعرفه‌ها موثر باشند، جریان نفت و گاز روسیه به بازارهای جهانی را کاهش می‌دهند. با عرضه کمتر، قیمت‌ها می‌توانند افزایش یابند، همانطور که وقتی روسیه حمله تمام عیار خود به اوکراین را در سال ۲۰۲۲ آغاز کرد، بهای نفت افزایش یافت. آن وضعیت به افزایش تورم در سراسر جهان منجر شد. ترامپ می‌گوید که به دلیل سطح بی‌سابقه تولید نفت در آمریکا، آن کشور نگران عواقب این تحریم نیست. آقای تامپکینز خاطرنشان می‌کند که این بار دلایل دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد تاثیر کاهش عرضه نفت روسیه بر قیمت جهانی به‌اندازه قبل قابل توجه نخواهد بود. او توضیح می‌دهد که «شرایط فعلی به گونه‌ای است که اوپک پلاس [گروه کشورهای اصلی تولیدکننده نفت و متحدان آن] ظرفیت اضافی قابل توجهی برای بهره‌برداری دارند. »

روسیه یک سیستم کامل برای دور زدن تحریم‌های موجود ابداع کرده است که می‌تواند برای کمک به شرکای تجاری‌اش در جلوگیری از آسیب تعرفه‌های ثانویه‌ای که ترامپ در نظر دارد، مفید باشد. به عنوان مثال، «ناوگان سایه» روسیه - متشکل از صدها تانکر با مالکیت نامشخص - می‌تواند برای پنهان کردن منشا نفت و گاز صادراتی روسیه مورد استفاده قرار گیرد. ریچارد نفیو، متخصص تحریم‌های آمریکا و استاد دانشگاه کلمبیا، می‌گوید: «حفظ تحریم‌ها به‌اندازه اعمال تحریم‌ها مهم است. دلیلش این است که طرفی که تحریم می‌شود، می‌تواند برای دور زدن آن‌ها اقداماتی انجام ‌دهد. »دانش‌آموزان مدرسه هنر گوروکول، پوستری از نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در مورد هند را بیرون مدرسه خود حمل می‌کنند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تعرفه ۲۵ درصدی را به همراه جریمه‌هایی برای خرید نفت و تجهیزات نظامی از روسیه بر هند اعمال کرد. طبق گزارش مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک، از زمان حمله تمام عیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، هند دومین خریدار بزرگ نفت روسیه بوده است. ترامپ روز سه‌شنبه به رسانه آمریکایی سی‌ان‌بی‌سی گفت: «آن‌ها سوخت‌رسانی به ماشین جنگی روسیه را برعهده دارند، و اگر قرار است به این کار ادامه دهند، من راضی نیستم.»اگر تحریم‌های ثانویه اعمال شوند، شرکت‌های آمریکایی که از هند کالا می‌خرند، باید هنگام رسیدن این محصولات به سواحل ایالات متحده، ۱۰۰درصد مالیات واردات - یا تعرفه – برای آن‌ها بپردازند. هدف این است که این امر باعث گرانی این کالاها ‌شود و در نتیجه، خریداران آمریکایی تصمیم بگیرند آن‌ها را از جای دیگری که ارزان‌تر است بخرند و در نتیجه، هند درآمد خود از این محل را دست بدهد. انتظار می‌رود این وضعیت به نوبه خود، هند را از خرید نفت روسیه منصرف کند. و اگر روسیه به دلیل مواجهه سایر کشورها با همین مشکل، نتواند نفت خود را در جای دیگری بفروشد، پول کمتری برای تامین مالی جنگ در اوکراین خواهد داشت. اما یکی از عواملی که ممکن است باعث شود خریداران آمریکایی به خاطر تعرفه‌های ثانویه جدید، با سطح بالاتر قیمت‌ مواجه شوند، واردات تلفن همراه از هند است.شرکت آمریکایی اپل بخش عمده‌ای از تولید آیفون خود - به ویژه تولید گوشی‌هایی را که در نظر دارد در ایالات متحده بفروشد - به هند منتقل کرده است. اگر این محصولات مشمول تعرفه‌های جدید شوند، ممکن است قیمت آن‌ها برای مصرف‌کنندگان آمریکایی دو برابر شود. دلیل این امر این است که تعرفه‌ها توسط شرکت‌هایی که کالاها را وارد می‌کنند پرداخت می‌شوند - و این شرکت‌ها نیز قاعدتا بخش عمده، اگر نگوییم تمام، افزایش هزینه‌ها را به مشتریان خود منتقل می‌کنند. واردات از هند به ایالات متحده در حال حاضر به عنوان بخشی از اصلاحات تجاری گسترده‌تر رئیس جمهور ترامپ با تعرفه ۲۵ درصدی مواجه است و او به سی‌ان‌بی‌سی گفت که این رقم می‌تواند «به میزان بسیار قابل توجهی» افزایش یابد.

دولت هند در واکنش به این رویکرد، ایالات متحده را به داشتن استانداردهای دوگانه متهم و به ادامه تجارت آمریکا با روسیه اشاره کرده است.

بخش عمده‌ای از این تجارت مربوط به واردات ایالات متحده از هند است که سال گذشته به کمی بیش از ۳ میلیارد دلار (۲.۲ میلیارد پوند) رسید - اگرچه این تنها ۱۰ درصد از سطح سال ۲۰۲۱ است.این تجارت عمدتا شامل خرید مواد اولیه برای انرژی هسته‌ای و کود توسط ایالات متحده است. روسیه تامین‌کننده بزرگ جهانی این اقلام برای هر دو کشور است. مختل شدن مذاکرات تجاری با چین چین بزرگترین خریدار نفت روسیه است و تصمیم رئیس جمهور آمریکا برای اعمال تعرفه‌های ثانویه بر کالاهای چینی، به نتیجه رسیدن چنین سیاستی را بسیار چالش برانگیزتر خواهد کرد. به این دلیل که واردات ایالات متحده از چین پنج برابر واردات آمریکا از هند است و بخش زیادی از این واردات، کالاهای مصرفی مانند اسباب‌بازی، لباس و لوازم الکترونیکی است. علاوه بر این، تعرفه‌های ثانویه علیه چین می‌تواند مذاکرات بسیار گسترده‌تر تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان را که ترامپ از دوره اول ریاست جمهوری خود دنبال کرده است، مختل کند. پروفسور سیمون اونت، متخصص تجارت و استاد مدرسه بازرگانی آی ام دی، می‌گوید: «بعید است چینی‌ها بیش از حد تحت تاثیر این نوع تشدید محدودیت تجاری قرار گیرند. » او توضیح می‌دهد که با توجه به اینکه شی و پوتین، رئیسان جمهوری چین و روسیه، در سال‌های اخیر تا چه حد همکاری نزدیک باهم داشته‌اند، جدا کردن چینی‌ها از روس‌ها بدون دلیل موجه «بسیار دشوار» خواهد بود. علاوه بر این، آخرین باری که ترامپ سعی کرد از تعرفه‌های سه رقمی علیه چین استفاده کند، متوجه شد که این کار جواب نمی‌دهد - زیرا تقریبا باعث قطع تمام مبادلات تجاری بین دو کشور شد. چنین اقدامی می‌تواند به فشارهای تورمی در ایالات متحده که ترامپ مدت‌هاست به مقابله با آن متعهد شده است، بیفزاید. این اقدام همچنین می‌تواند به قیمت از دست رفتن بخش عظیمی از مشاغل تولیدی در چین تمام شود، آن هم در زمانی که اقتصاد آن کشور پیشاپیش در چندین جبهه با مشکل مواجه است. آسیب بیشتر به تجارت آمریکا و اتحادیه اروپا

تحلیل مرکز تحقیقات و هوای پاک مستقر در فنلاند نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا و ترکیه همچنان از بزرگترین خریداران منابع انرژی روسیه هستند. قبل از سال ۲۰۲۲، اتحادیه اروپا مقصد شماره یک صادرات انرژی روسیه بود، اگرچه این میزان از زمان حمله تمام عیار به اوکراین به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. اتحادیه اروپا اخیرا موافقت کرد که حامل‌های انرژی بسیار بیشتری از ایالات متحده خریداری کند، اما مقداری واردات از روسیه همچنان ادامه دارد. در ماه ژوئن، اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، با اذعان به این مشکل خارجی، گفت: «روسیه بارها تلاش کرده است با استفاده از منابع انرژی خود به عنوان سلاح، از ما باج‌گیری کند» و برنامه‌هایی را برای پایان دادن به واردات انرژی از روسیه تا پایان سال ۲۰۲۷ معرفی کرد.

رابطه تجاری ایالات متحده و اتحادیه اروپا بزرگترین رابطه تجاری در جهان است و دو طرف به تازگی در مورد شرایط تجاری جدیدی مذاکره کرده‌اند که شامل اعمال تعرفه ۱۵ درصدی بر اکثر صادرات اتحادیه اروپا به ایالات متحده خواهد بود. بسیاری از ناظران در اتحادیه اروپا از آن توافق انتقاد کردند و گفتند که این تعرفه‌ها به صادرکنندگان اروپایی آسیب می‌رساند.

اکنون آن‌ها همچنین نگران آنند که تحریم‌های ثانویه علیه اتحادیه اروپا، آسیب بیشتری وارد کند. اضافه کردن تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی به خاطر خرید انرژی روسیه می‌تواند میزان کالاهای فروخته شده توسط اتحادیه اروپا به ایالات متحده را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. با این حال، بزرگترین صادرات اروپا به آمریکا شامل داروها و ماشین‌آلات هستند که تهیه آن‌ها از جاهای دیگر ممکن است دشوار باشد - به این معنی که خریداران آمریکایی چاره‌ای جز پرداخت بهای بیشتر برای آن‌ها ندارند. رکود اقتصادی احتمالی روسیه

اقتصاد خود روسیه از زمان آغاز تهاجم تمام عیار به اوکراین، با رشد ۴/۳ درصدی در سال گذشته، به طرز چشمگیری مقاوم بوده است.با این حال، ماکسیم رشتنیکوف، وزیر اقتصاد روسیه، اخیرا هشدار داد که این کشور پس از یک دوره «تحرک بیش از حد» اقتصاد، «در آستانه» رکود اقتصادی قرار دارد. صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی امسال روسیه را تنها ۰/۹ درصد پیش‌بینی کرده است. اگر تحریم‌های ثانویه در کاهش تقاضا برای صادرات انرژی روسیه موفق باشند، آن کشور را به رکود اقتصادی نزدیک‌تر خواهند کرد. بررسی دقیق آثار جنگ بر اقتصاد روسیه دشوار است، زیرا مسکو از زمان تهاجم تمام عیار به اوکراین، از انتشار بخش بزرگی از داده‌های اقتصادی - از جمله در مورد تولید نفت و گاز - خودداری کرده است. حدود یک سوم از هزینه‌های دولت روسیه را عواید حاصل از تجارت نفت و گاز تامین می‌کند، اما صادرات در حال کاهش بوده است.در همین حال، در مقایسه با هر زمان دیگری از زمان پایان جنگ سرد، پوتین بخش عمده بودجه دولتی را به امور دفاعی اختصاص داده است. اعتقاد بر این است که هزینه‌های دفاعی به ۶/۳ درصد از تولید ناخالص داخلی رسیده است. در مقابل، اوکراین ۲۶ درصد از ارزش اقتصاد بسیار کوچک‌تر خود را صرف جنگ کرده است. این تفاوت مشخص می‌کند که چرا ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور، بارها از متحدانش درخواست کمک اقتصادی کرده است.تعرفه‌های ترامپ با هدف کمک به زلنسکی از طریق کاهش میزان پولی که به روسیه سرازیر می‌شود، وضع شده‌اند و او امیدوار است که به مرگ، رنج و ویرانی در اوکراین پایان دهد. بی بی سی