خرید هلو یا موز، امتیازی طبقاتی‌ست
ساعت 24 - دیگر سیب و پرتقال و انگور، نه در بازار میوه که پشت ویترین‌های شیشه‌ای و دور از دسترس جیب کارگر جا خوش کرده‌اند. کارگر صبح تا شب عرق می‌ریزد، آجر روی آجر می‌گذارد، چرخ تولید را می‌چرخاند، اما آخر ماه که می‌رسد، باید از کنار بساط میوه‌فروشی رد شود و فقط نگاه کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، « قیمت میوه در بازار بشدت گران است، قیمت متوسط میوه در بازار کمتر از کیلویی۱۵۰ هزار تومان پیدا نمی‌شود، با این وضع، آن کارمند و کارگر چطور میوه بخرد؟» این بخشی از صحبت‌های حسین صمصامی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، در روزهای اخیر است.
قیمت‌های نجومی میوه و سبزیجات
گشت و گذار در بازار میوه و تره‌بار به خوبی نشان می‌دهد که متوسط قیمت هر کیلو میوه در بازار، حداقل همان ۱۵۰ هزار تومان است؛ لیست قیمت‌هایی که هفدهم شهریور در رسانه‌ها منتشر شده، قیمت‌های نجومی میوه را تمام و کمال به نمایش می‌گذارد: « هفدهم شهریور، هر کیلو گرم انگور ۹۹ تا ۱۸۸، انجیر سیاه ۱۹۸، آلو خاکی ۱۶۹، آلو شابلون ۱۹۸، زغال اخته ۲۲۰ تا ۲۹۸، سیب ۱۵۸ تا ۱۷۹، شلیل ۱۵۹ تا ۱۷۸، شلیل انجیر ۱۹۸، گلابی ۲۶۸، نارنگی ۱۳۹ تا ۱۵۹، هلو ۱۳۸ تا ۱۹۸ و هلو انجیری ۱۹۵ تا ۲۱۰ هزار تومان به فروش رسیده است».
اما نه فقط میوه‌ها که سبزیجات ساده مانند خیار و کاهو هم قیمت‌های نجومی دارند؛ قیمت هر کیلو گرم خیار که یک قلم ابتدایی برای تهیه سالاد است و میوه‌ای کاملاً معمولی و دم دستی‌ست، بین ۶۸ تا ۸۹ هزار تومان متغیر است.
و البته باقی سبزیجات: « هر کیلو گرم بادمجان ۳۹.۸۰۰ تا ۵۴.۸۰۰، خیار ۶۸ تا ۸۸، ذرت ۶۸، ذرت ریز ۷۵، سبزی خوردن ۴۰ تا ۵۵، سیر تازه ۱۷۸ تا ۱۹۸، کاهو رسمی ۵۹، کاهو سالادی ۱۰۰، کرفس ۴۹.۸۰۰، کلم سفید ۲۹.۸۰۰، کمپوزه ۸۵، گوجه‌فرنگی ۲۶.۸۰۰ تا ۲۹.۸۰۰، لوبیا سبز ۸۹ تا ۹۸، لیمو ترش ۱۷۸، فلفل ۱۰۰، فلفل دلمه سبز ۴۹.۸۰۰، فلفل دلمه رنگی ۴۹.۸۰۰، هویج ۳۹.۸۰۰ تا ۴۲.۸۰۰ تومان تعیین قیمت شده‌اند».
به این ترتیب، میوه‌ها و سبزیجات نیز از قطار گرانی‌ها جا نمانده‌اند؛ به دنبال گرانی اقلام پروتئینی مانند گوشت، مرغ و تخم مرغ و نجومی شدن قیمت برنج و البته افزایش ۵۴ درصدی قیمت نان، در بازار میوه و تره‌بار هم گرانی بیداد می‌کند.
دستمزد یک روز یک کارگر متخصص، پول یک سبد میوه!
این روزها خرید یک سبد میوه معمولی، نه آناناس و میوه‌های وارداتی، بلکه سه یا چهار کیلو سیب و انگور و هلو و گلابی، نزدیک یک میلیون تومان می‌شود؛ و این به آن معناست که دستمزد ۱۵ میلیون تومانی کارگران، در نهایت هزینه خرید ده یا پانزده سبد کوچک میوه می‌شود. خرید میوه نه تنها برای کارگران حداقل‌بگیر، بلکه برای متوسط‌بگیران و کارمندان هم دشوار شده است؛ علی، کارمند اداره برق ساکن غرب تهران که ماهی نزدیک به ۳۰ میلیون تومان درآمد دارد، می‌گوید: «دوران خرید کیلویی و جعبه‌ای گذشت، حالا حتی از تره‌بار هم دانه‌ای خرید می‌کنیم؛ وقتی هر کیلو موز بالای ۱۵۰ هزار تومان و هر دانه آناناس دانه‌ای ۱۲۰ هزار تومان است، حقوق ۳۰ میلیون تومانی بنده چه ارزشی دارد، حتی خرید سه عدد موز هم مشکل است!»
در این شرایط، قیاس دستمزد حداقلی و ناچیز کارگران با قیمت‌های نجومی میوه، کاری ابلهانه می‌نماید؛ کارگری که خیلی خوب حقوق می‌گیرد و برای مثال دستمزد روزانه‌اش، یک میلیون تومان است، باید کل این پول را بدهد و یک سبد میوه بخرد!
حسرت میوه بر دل فرزندان طبقه‌ی کارگر
«مازیار گیلانی نژاد» فعال کارگری در توصیف این شرایط، از عبارتِ «حسرت میوه بر دل فرزندان طبقه‌ی کارگر» یاد می‌کند و می‌گوید: این روزها قیمت میوه سر به فلک کشیده و شبیه کالایی لوکس شده و دیگر یک بخش عادی از سبد غذایی خانواده‌های ما کارگران نیست. انگار دیگر سیب و پرتقال و انگور، نه در بازار میوه که پشت ویترین‌های شیشه‌ای و دور از دسترس جیب کارگر جا خوش کرده‌اند. کارگر صبح تا شب عرق می‌ریزد، آجر روی آجر می‌گذارد، چرخ تولید را می‌چرخاند، اما آخر ماه که می‌رسد، باید از کنار بساط میوه‌فروشی رد شود و فقط نگاه کند. خرید میوه برای او و خانواده و فررزندانش شده حسرتی تلخ.
او اضافه می‌کند: این حسرت فقط یک دل‌تنگی نیست؛ نخریدن میوه یعنی ویتامین کمتر، یعنی سفره خالی‌تر، یعنی سلامتی کارگر و بچه‌هایش در خطر است. مگر سلامتی فقط حق پولدارهاست؟ مگر چشیدن طعم یک هلو یا انگور باید امتیازی طبقاتی باشد؟
این فعال کارگری نتیجه می‌گیرد « دستمزد فقط برای زنده ماندن نیست، برای زندگی کردن است. اما امروز، زندگی ما کارگران کم‌کم دارد تبدیل می‌شود به بقا.... و این یعنی، یک جای کار این اقتصاد به‌شدت می‌لنگد».
«خیار» این میوه ساده در صدر جدول گرانی‌ها!
چرخ این اقتصاد متورم به راستی لنگ می‌زند در مردادماه، سبزیجات و میوه‌ها در نقش پیشتاز رشد قیمت ماهانه ظاهر شده‌اند؛ خیار با ۲۸ درصد افزایش در صدر جدول ایستاده و پشت سرش قارچ با ۱۸.۶ درصد، پرتقال با ۱۷.۱ درصد، موز با ۸.۶ درصد، بادمجان با ۷.۹ درصد و هلو با ۶.۲ درصد قرار گرفته‌اند.
ضمن اینکه ۳۴ قلم از ۵۳ کالای منتخب خوراکی بالاتر از تورم ۴۱.۹ درصدی کلی مرداد رشد کرده‌اند و اگر تورم سبد خوراکی‌ها به تنهایی محاسبه شود، قطع یقین نرخ این شاخص در بازه زمانی یکساله بیش از ۱۰۰ درصد است، کما اینکه لوبیا چیتی به تنهایی رکورد زده و قیمت آن نسبت به سال قبل، ۲۴۸ درصد گران شده است؛ برنج حدود ۱۴۳ درصد تورم داشته است و قیمت نانِ رسمی یارانه‌ای با حکم دولت ۵۴ درصد افزایش یافته است. .
گزارش: نسرین هزاره مقدم