افزایش قیمت بنزین با چه هدفی؟

به گزارش خبرنگار مهر چندی پیش محسن پاکنژاد وزیر نفت اعلام کرد؛ تاکنون هیچ تصمیمی برای تغییر قیمت این فرآورده گرفته نشده و هرگونه تغییر تنها پس از طی مراحل قانونی و اعلام رسمی امکان‌پذیر خواهد بود. او بارها تاکید کرده بود که واردات بنزین سوپر تاثیری بر قیمت و سهمیه بنزین معمولی ندارد؛ با این وجود روز گذشته مصوبه هیئت وزیران در رسانه‌ها منتشر شد که خبر از افزایش قیمت بنزین می‌داد.

سکوت نفتی‌ها؛ نه تایید و نه تکذیب افزایش قیمت بنزین

بعد از انتشار این خبر، علی احمدنیا، رئیس امور اطلاع‌رسانی دولت، این موضوع را به‌صورت غیررسمی تکذیب کرد و در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «برخی رسانه‌ها مدعی افزایش قیمت ‎بنزین شده‌اند! شورای اطلاع‌رسانی دولت ضمن تکذیب این ادعا اعلام می‌کند دولت برنامه‌ای برای افزایش نرخ بنزین ندارد. »

با این حال، هیچ‌یک از مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تاکنون این موضوع را رسماً رد نکرده‌اند. در همین حال، برخی ابهامات درباره احتمال کاهش سهمیه سوخت خودروها و یا تعیین سهمیه سوم مطرح است؛ موضوعی که هنوز به‌صورت رسمی اعلام نشده اما کارشناسان حوزه انرژی بر آن تاکید دارند، زیرا چنین اقدامی را نوعی اصلاح در جهت برقراری عدالت اجتماعی می‌دانند؛ موضوعی که رئیس دولت چهاردهم نیز بارها بر آن تاکید کرده است.

رکورد جدید مصرف بنزین در تابستان امسال

موضوع تغییر در نرخ بنزین در حالی مطرح شده است که چندی پیش، نمایندگان مجلس نسبت به افزایش بی‌رویه مصرف بنزین در کشور ابراز نگرانی کرده بودند. بر اساس آمارهای رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مصرف بنزین در تابستان امسال با ثبت رکوردی جدید به ۱۲.۵ میلیارد لیتر رسید؛ افزایشی که برخی کارشناسان احتمال می‌دهند زمینه‌ساز بررسی یا تصویب مصوبه‌ای در این زمینه شده باشد.

طبق این گزارش، تنها در پنج استان تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و کرمان بیش از ۵ میلیارد لیتر بنزین توزیع شده که حدود ۴۰ درصد از کل مصرف کشور را شامل می‌شود. در این میان، استان تهران با ثبت رقم یک میلیارد و ۸۸۴ میلیون لیتر، معادل ۱۵ درصد از مصرف بنزین کل کشور، در صدر جدول مصرف‌کنندگان قرار گرفته است.

مسئولان به دنبال راهی برای افزایش قیمت بنزین بودند؟

صبح امروز، برخی رسانه‌ها اقدام به انتشار تخمینی از قیمت جدید بنزین کردند؛ اقدامی که می‌تواند تبعات اجتماعی جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد. سکوت مسئولان در برابر این گمانه‌زنی‌ها، سبب شده تا بخشی از افکار عمومی تصور کند شرایط مشابه آبان ۹۸ در حال تکرار است و دولت قصد دارد بنزین را با نرخ جدیدی در بازار عرضه کند، در حالی که هنوز واکنش رسمی و شفافی از سوی متولیان امر اعلام نشده است.

با نگاهی به اظهارات مقام‌های دولتی و پارلمانی از ابتدای فعالیت دولت چهاردهم تاکنون، به نظر می‌رسد موضوع اصلاح نرخ یا الگوی سهمیه‌بندی بنزین امری محتمل است. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، در اظهارنظرهای پیشین خود بارها به نظام فعلی سهمیه‌بندی انتقاد کرده و گفته بود: «من نمی‌خواهم بنزین را برای محرومان گران کنم، اما به کسی که چهار برابر مصرف می‌کند، چرا باید یارانه بدهیم؟ اکنون قرار است چهار میلیارد دلار بنزین وارد کنند؛ برای چه؟ برای آنکه عده‌ای با نرخ هزار و پانصد تومان مصرف کنند؟»

از سوی دیگر، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز پیش‌تر تصریح کرده بود: «بنزین با قیمت ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان خریداری و با نرخ ۲ تا ۳ هزار تومان عرضه می‌شود؛ در این زمینه باید تدابیر جدی اتخاذ شود. »

افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی کشور ریسک بزرگی دارد

این اظهارات، از همان زمان، زمینه‌ساز گمانه‌هایی درباره اصلاح قیمت بنزین بود؛ هرچند که در مقاطع مختلف، وزیر نفت این احتمال را در حاشیه جلسات هیئت دولت رد کرد. اکنون اما این پرسش مطرح است که آیا دولت قصد دارد نرخ سومی برای بنزین در نظر بگیرد؟ به این معنا که بدون تغییر قیمت در سهمیه ماهانه ۶۰ لیتر و نرخ آزاد ۳ هزار تومانی برای ۱۰۰ لیتر بعدی، مصرف بیشتر از ۱۰۰ لیتر با قیمتی بالاتر محاسبه شود.

در همین‌باره، محمدصادق مهرجو، کارشناس اقتصاد انرژی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: «به نظر نمی‌رسد دولت در شرایط فعلی اقتصاد کشور، چنین ریسکی را بپذیرد. با توجه به اینکه حدود ۴۰ درصد از قیمت تمام‌شده کالا و خدمات ناشی از هزینه حمل‌ونقل است، هرگونه افزایش ناگهانی در نرخ بنزین، موج جدیدی از افزایش قیمت کالاها را به‌دنبال خواهد داشت. به‌ویژه آنکه پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر، قیمت بسیاری از کالاها سه مرتبه تغییر کرده است. ازاین‌رو، احتمالاً بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در برابر چنین تصمیمی مخالفت محتاطانه‌ای خواهند داشت.»

ا