در نشست خبری گروسی چه گذشت؟
ساعت 24 - رافائل گروسی در کنفرانس خبری بعد از نشست شورای حکام حاضر شد و به طور مفصل به پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای پرداخت که تروئیکای اروپا (بریتانیا، فرانسه، آلمان) و ایالات متحده قصد دارند در شورای حکام آژانس ارائه کنند. محور اصلی این پیش‌نویس، الزام ایران به اعلام دقیق محل فعلی ذخایر اورانیوم غنی‌شده پس از حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای ایران است.
گروسی در پاسخ به این پرسش که آژانس چگونه قصد دارد این راستی‌آزمایی را بدون تنش‌زایی بیشتر با ایران انجام دهد، عنوان کرد: «باید ببینیم در نهایت چه چیزی تصویب می‌شود. متن توافق قاهره ارجاعات زیادی به قطع‌نامه‌های پیشین دارد؛ ما آن را بررسی می‌کنیم.
اساسا ایران موظف است تاسیسات خود را اعلام کند. ما می‌دانیم در تاسیسات هدف قرار‌گرفته چه اتفاقی افتاده و از همه اعلامیه‌های ایران مطلع هستیم. گزارش بعدی ما براساس‌این خواهد بود».
مدیرکل آژانس ادامه داد: «هیچ‌یک از کشورهای اروپایی یا آمریکا پیش از تدوین این پیش‌نویس با او یا آژانس مشورت نکرده‌اند». او در‌عین‌حال افزود: «آژانس هرگز از شورای حکام درخواست صدور قطع‌نامه نمی‌کند.
این شایعه که قطع‌نامه به درخواست آژانس تهیه شده، کاملا نادرست است. ما فقط از قطع‌نامه‌های تصویب‌شده پیروی می‌کنیم». گروسی اتهام ایران مبنی بر انتقال اطلاعات آژانس به اسرائیل یا آمریکا را قاطعانه رد کرد و آن را «مطلقا نادرست» خواند
وی توضیح داد: «این‌گونه ادعاها همیشه وجود داشته و دارد. برخی در ایران می‌گویند ما اطلاعات می‌دهیم و این به یک «واقعیت پذیرفته‌شده» تبدیل می‌شود؛ در‌حالی‌که چنین چیزی هرگز رخ نداده است». رئیس دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل با اشاره به اینکه ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران همچنان در محل تاسیسات بمباران‌شده باقی‌مانده و این موضوع از سوی دولت ایران نیز تایید شدهاست
اگروسی توضیح داد: «ما تا حد زیادی مطمئن هستیم که می‌توانیم گزارش دقیق و معتبری ارائه دهیم. هنوز به آن تاسیسات دسترسی پیدا نکرده‌ایم، اما بازرسی‌ها را آغاز کرده‌ایم و امیدواریم به‌زودی بتوانیم وارد شویم. تا زمانی که ایران در ان‌پی‌تی باقی بماند که تصمیم عاقلانه و سازنده‌ای است، موظف به پذیرش این بازرسی‌هاست».
گروسی در پاسخ به پرسش درباره تاثیر احتمالی تصویب قطع‌نامه بر همکاری ایران و آژانس گفت: «من رویکرد خود را تغییر نمی‌دهم. حتی اگر قطع‌نامه‌ای هم نباشد، ما همین کار را انجام می‌دهیم. قطع‌نامه ممکن است از من بخواهد گزارش خاصی بدهم، اما تعهدات پادمانی و ان‌پی‌تی مستقل از قطع‌نامه وجود دارند. امیدوارم تصویب قطع‌نامه به کاهش همکاری منجر نشود، بلکه باید همکاری ادامه یابد. فعلا شکاف‌هایی هست که هنوز پر نشده؛ چیزهایی را ندیده‌ایم و باید ببینیم».
این دیپلمات ارشد هسته‌ای به دشواری‌های پنج ماه اخیر اشاره کرد و به تعبیر او: «تنها ابزار ما گفت‌وگو با ایران است. قانون جدید مجلس ایران را هم باید رعایت کنیم. شرایط سیاسی و اجتماعی در ایران پیچیده است و انتقادهای زیادی از من و آژانس می‌شود، اما من مصرانه به ماموریت خود ادامه می‌دهم.
امیدوارم چه قطع‌نامه تصویب شود و چه نشود، بتوانیم به طور سازنده پیش برویم». در ادامه نشست خبری، گروسی به پرسش‌های حساس‌تری پاسخ داد. او درباره گزارش موسسه علم و امنیت بین‌المللی (ISIS) مبنی بر ساخت «محفظه انفجار بزرگ‌تر از پروژه عماد» در ایران، عنوان کرد: «این موضوع مستقیما به مقررات بازرسی آژانس مربوط نیست. فعالیت‌هایی در گذشته در منطقه طالقان وجود داشت، اما اتلان (آزمایش انفجار معمولی) نیازی به بازرسی آژانس ندارد».
در واکنش به ادعای برخی مقامات ایرانی که می‌گویند «تاسیسات اتمی کاملا نابود شده و چیزی برای نظارت باقی نمانده»، گروسی قاطعانه رد کرد و گفت: «این درست نیست. همه چیز از بین نرفته است. بخش‌هایی از نطنز به‌شدت آسیب دیده، اما بخش‌های دیگری سالم مانده‌اند.
در اصفهان نیز همین‌طور است. فردو هم هدف قرار گرفته، اما اجماع گسترده این است که مواد هسته‌ای هنوز در همان محل‌هاست و ایران هم این را تایید کرده، بنابراین نمی‌توان گفت چیزی برای دیدن وجود ندارد. حتی اگر کشوری ادعا کند تاسیساتش نابود شده، ما باید خودمان بررسی کنیم؛ این روش عادی یک نظام بازرسی است».
مدیرکل آژانس تاکید کرد: «حمله بی‌سابقه به تاسیسات هسته‌ای یک کشور عضو ان‌پی‌تی، توجیهی برای توقف بازرسی‌ها نیست و آژانس پروتکل مشخصی برای چنین موقعیت‌هایی ندارد، اما نیازی هم به پروتکل جدید نیست». او دو چالش اصلی بازرسی از تاسیسات آسیب‌دیده را «آلودگی احتمالی هسته‌ای» و «مسائل ایمنی» دانست و در‌عین‌حال مدعی بود: «آلودگی در این سایت‌ها محدود است و ما دقیقا می‌دانیم چه باید بکنیم».
گروسی درباره بازداشت «امیررضا جلیلیان»، کارمند ایرانی آژانس که ۱۸ ماه پیش در ایران به اتهام جاسوسی بازداشت و به ۱۰ سال زندان محکوم شده، هم این‌گونه پاسخ داد: «این موضوع کاملا از برنامه هسته‌ای ایران جداست و به مسائل کارکنان مربوط می‌شود. ارتباطی با فعالیت‌های راستی‌آزمایی ندارد. موضوعی حقوقی است و از طریق کانال‌های قانونی پیگیری می‌کنیم. نباید این دو را به هم ربط داد».
مدیرکل آژانس بار دیگر اتهام انتقال اطلاعات محرمانه ایران به اسرائیل یا آمریکا را به‌شدت تکذیب کرد و مدعی شد: «ما هیچ‌گاه چنین کاری نکرده‌ایم. هیچ سندی وجود ندارد. تکرار یک دروغ، آن را حقیقت نمی‌کند. این تاسیسات و کارکردشان برای همه شناخته‌شده است؛ نیازی به اطلاعات محرمانه آژانس نبوده.
این ادعاها در گفت‌وگوهای‌مان با ایران مطرح می‌شود، اما زیاد جدی گرفته نمی‌شود». در مجموع، پیام اصلی گروسی این بود که آژانس تحت فشار سیاسی قرار دارد، اما استقلال فنی خود را حفظ خواهد کرد، تعهدات پادمانی ایران پابرجاست و او شخصا مصمم است بدون توجه به نتیجه رای‌گیری شورای حکام، بازرسی‌های ضروری را انجام دهد.
شرق