عهد شکنی‌های بانک مرکزی
ساعت 24 - ما امیدوار بودیم بعد از رایزنی با مسوولان بانک مرکزی مشکلات برطرف شود. قرار بود کمیته مشترکی تشکیل شود و مسائل را حل کنند، قرار بود بعد از پایان معاملات هر روز سقف و کف نرخ ارز اعلام شود اما نشد و ما همچنان با مشکلات مختلف مواجه هستیم.
کیوان کاشفی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران در نشست کمیته ارزی اتاق علاوه بر مطلب بالا گفت عمده واردات ما کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه است اما برای همین کالاها هم فعال اقتصادی نمی‌داند باید چندماه در صف تخصیص بماند و متاسفانه پاسخ منطقی هم از بانک مرکزی نمی‌شنویم. وی دامه داد: اما با این همه می‌توان شرایط را بهتر مدیریت کرد. ما منتظر شفافیت بیشتر از سوی بانک مرکزی هستیم. کار به جایی رسیده است که برخی واحدهای تولیدی ما ناگزیر شده‌اند مواد اولیه خود را به صورت قاچاق وارد کنند و این خیلی نگران کننده است.
محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق ایران با بیان اینکه اکثر توافقاتی که به نمایندگی از بخش خصوصی با بانک مرکزی در خصوص بازار دوم داشتیم انجام نشده‌اند، ادامه داد: از جمله در جریان راه‌اندازی بازار دوم توافق برای عرضه ارز مشمولین بند ۲ و در مقابل خرید و تقاضای ارز توسط واردکنندگان برخی اقلام در این بازار بود که تاکنون CKD به این بازار نیامده و بازار دوم فقط تامین‌کننده خودروی ساخته شده CBU است. بنابراین تقاضای مورد انتظار به بازار دوم منتقل نشده است.
لاهوتی اظهار کرد: قرار بود بانک مرکزی دخالتی در نرخ ارز نداشته نباشد ولی در عمل اینطور به‌نظر نمی‌رسد. چرا که در زمان عرضه ارز امکان رویت میزان عرضه و نرخ‌های اعلامی و همچنین نرخ‌های معامله شده برای صادرکننده و واردکننده وجود ندارد و احتمال اینکه این مرکز هم به سرنوشت سامانه نیما دچار شده دور از انتظار نیست. او ادامه داد: مساله دیگر اضافه شدن بعضی از صادرکنندگان بزرگ مانند صادرکننده قیر و هیدروکربن تحت عنوان لیست خاکستری با ترکیب ۸۰ درصد بازار دوم و ۲۰ درصد در بازار اول است که در مقابل این افزایش عرضه، تقاضا اضافه نشده است. او درباره دلایل عدم بازگشت ارز هم تاکید کرد: دارنده کارت یک‌بارمصرف بازرگانی، ارزی برای بازگشت ندارد و این نوع صادرکنندگان ارز خود را فروخته و ناشناخته هستند. لذا اگر واقعا به دنبال حذف کارت‌های یکبار مصرف هستید باید سیاستگذاری‌ها به نحوی باشد که استفاده از کارت‌ها از صرفه بیفتد. تنها راه رهایی از این وضعیت فقط واقعی‌سازی نرخ ارز و عدم دخالت و دستکاری در نرخ است.لاهوتی با بیان اینکه قرار بر این بود واردات در قبال صادرات بدون هیچ قیدوشرطی انجام شود و در صورت توافق صادرکننده و واردکننده بلافاصله تیک تخصیص گرفته و ظرف مدت ۲۴ ساعت کار به اتمام برسد اما همچنان اجرا نمی‌شود. درخواست ما این است که در بازار دوم اجازه بدهید عرضه و تقاضا بازار را تنظیم کند. بعد اگر بانک مرکزی ضرر کرد همه را به بازار اول ببرید.
او افزود: توافق دیگر این بود که واگذاری ارز به صورت مستقیم شامل صف تخصیص نخواهد شد و اگر واردکننده و صادرکننده هردو تقاضای خرید و فروش ارز داشته باشند و آن را در بانک عامل ثبت کنند ظرف ۲۴ ساعت تخصیص اتفاق می‌افتد. اما الان روش مستقیم و غیرمستقیم تفاوتی ندارند و متقاضیان در صف تخصیص باقی می‌مانند.
در ادامه این نشست احمدرضا فرشچیان، رئیس کمیسیون تسهیل واردات اتاق ایران، هم با تاکید بر اینکه بخش خصوصی نه درباره نرخ و نه تخصیص آن بحثی ندارد، گفت: حرف ما ایجاد شفافیت است. از ابتدای امسال تخصیص چندانی صورت نگرفت اما ناگهان ۲.۵میلیارد دلار طی دو یا سه ماه اخیر تخصیص مربوط به وزارت صمت انجام شد. بعد هم اعلام بانک مرکزی اعلام کرد هر کسی که ریال خود را ظرف یک هفته تامین نکند، تخصیص آن را لغو کنید. این موضوع باعث شد همه درخواست خود را ثبت کنند و حتی به قیمت فروش فرش زیر پایشان، ریال را تامین کنند. او تاکید کرد: باید صف تخصیص آشکار و مشهود شود و هر کسی بداند در کجای صف قرار دارد و نفر چندم است.