مهار تورم با نگاه به مدل ترکیه
ساعت 24 - یکم- چرا نرخ تورم در ایران مهار نمیشود و شهروندان از آزار آن در امان نیستند؟ واقعیت این است که مجموعه حکمرانی سیاسی- اقتصادی استیلا یافته بر کشور گونهای است که راه برای فزاینده شدن نرخ تورم را هموار کرده و اجازه تثبیت یا کاهش نرخ تورم را نمیدهند.
دوم- آیا وضعیت در کشورهای دیگر هم همین است؟ پاسخ منفی است. به طور مثال میتوان به مهار تورم در کشورهای اروپای غربی پس از سپری شدن دوره کرونا اشاره کرد. آنها با اعمال سیاستهای پولی کارآمد و تنظیم حجم پول تورم را به بند کشیدند.
سوم – بهتر نیست از یک کشور دیگر مثال بیاورید؟ بله. خبرگزاریها میگویند نرخ تورم سالانه ترکیه در ماه نوامبر به ۰۷/۳۱درصد رسید و پایینترین سطح خود در ۴۸ماه گذشته را ثبت کرد. دادههای رسمی اداره آمار ترکیه (ترکستات) که روز چهارشنبه منتشر شد، نشان میدهد نرخ تورم این کشور در ۱۸ماه گذشته به جز یک ماه بهطور مداوم در حال کاهش بوده است.
چهارم- آیا تجربه مهار تورم در ترکیه را نمیتوان در ایران پیاده کرد؟ واقعیت این است که مهار تورم در دنیای امروز فرمولی ثابت دارد و باید این فرمول را درک کرد و یاد گرفت و به کار برد. به این ترتیب که جلوی رشد نقدینگی و نیز تقاضای پول را باید تنگ کرد. یکی از راههای موثر در این مسیر افزایش نرخ بهره در بانکهاست.
باید اجازه داد نرخ بهره بانکی از دستور دولت خارج شده و به میزانی که تقاضای موثر را جواب دهد به سمت بالا در شرایط تورمی برود. وقتی نرخ تورم ۴۰درصد بوده و نرخ بهره بانکی ۲۰درصد تعیین میشود معلوم است تقاضا برای پول روندی فزاینده مییابد. تسهیلات تکلیفی را هم بیفزایید تا معلوم شود چرا در ایران نرخ تورم مهار نمیشود.